کرامت‌الله اکبرپور روز شنبه در همایش تخصصی مبارزه با کرم خراط و روش‌های کنترل تلفیقی آفت در شهرستان عجب‌شیر افزود: کرم خراط از مهم‌ترین آفات چوبخوار در کشور است که بیشتر به درختان گردو خسارت وارد می‌کند و در درختانی مانند سیب، به و گلابی نیز خساراتی به بار می‌آورد.
وی، یادآور شد: این آفت چوبخوار در تمامی باغ‌های گردوی کشور در حال گسترش بوده به طوری که در استان کرمان و خراسان جنوبی به مرحله طغیان رسیده و وضعیت باغ‌های آذربایجان شرقی و آذربايجان غربی بهتر از سایر استان‌هاست.
مدیرکل پیش آگاهی سازمان حفظ نباتات کشور، اظهار کرد: کرم خراط آفتی است که هیچ کشاورزی به تنهایی نمی‌تواند با آن مقابله کند و برای مقابله با آن در یک منطقه همه باغداران باید کمک کنند.
اکبرپور، با اشاره به این که این آفت در ایران سابقه چند صد ساله دارد، ادامه داد: خشکسالی و تغییرات اقلیمی چند سال گذشته، سبب گسترش و طغیان این آفت شده است.
وی، درباره برنامه سازمان حفظ نباتات کشور برای مقابله با آفت کرم خراط گفت: در صورت همکاری کشاورزان و تشکل کشاورزی با صرف پنج میلیون ریال در هر هکتار می‌توان در یک دوره سه ساله از طریق ایجاد اختلال در تولید مثل کرم خراط، این حشره را کنترل کرد.
ایران با تولید سالانه بیش از 170 هزار تن گردو از 20 میلیون درخت موجود، چهارمین کشور تولیدکننده این محصول بوده ولی در صادرات آن، در جایگاه 22 دنیا قرار دارد.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی نیز در این همایش گفت: خشکسالی و تنش آبی علت اصلی بروز آفت کرم خراط است و تحقیقات نشان داده، انجام روش‌های تلفیقی مداوم بهترین راه مقابله با این آفت است.
ایوب ایرانی فام، افزود: سطح زیر کشت گردو در آذربایجان شرقی 10 هزار و 930 هکتار است که از این میزان یک هزار و 290 هکتار مربوط به عجب‌شیر بوده و این شهرستان بعد از اسکو بیش‌ترین سطح زیر کشت این محصول را به خود اختصاص داده است.
وی، با بیان این که مبارزه با کرم خراط آسان‌تر و کم‌هزینه‌تر است، اظهار کرد: کرم خراط جزو آفت‌های ثانویه گردوست و بهترین راه مبارزه با آن، تغذیه مناسب درخت از طریق آبیاری و کود حیوانی است.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی، یادآوری کرد: هر پروانه ماده کرم خراط (شب پره) در هر بار500 تخم می‌گذارد که لاروها (بچه‌های پروانه) در زمان رشد از سرشاخه‌ها به تنه درخت وارد و با این کار خسارت‌های زیادی به آوندهای تغذیه‌ای آن وارد می‌کند.
ایرانی فام، با بیان این که به مرور فعالیت این آفت در درخت موجب خشک شدن سرشاخه‌ها و کم حاصل شدن آن می‌شود، ادامه داد: در برخی مناطق برای مقابله با کرم خراط سرشاخه‌های درختان آلوده را می‌برند اما چون این کار به روش علمی انجام نمی‌شود نتیجه‌بخش نیست حتی موجب افزایش این افت نیز می‌شود.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی، اظهار کرد: تحقیقات نشان داده که به کارگیری روش‌های تلفیقی به طور مداوم بهترین راه مقابله با این آفت است و استفاده از سیم مفتولی نیز از جمله روش‌های مقابله با این آفت است بدین صورت که کشاورز سیم مفتولی را از کانال شاخه‌هایی که به آفت مبتلا شده عبور می‌دهد و با به عقب و جلو کشیدن سیم موجب از بین رفتن آفت می‌شود.
ایرانی فام، با بیان این که استفاده از فرمون‌های جنسی روش دیگر مقابله با این آفت است، افزود: فرمون‌های جنسی 12 تا 16 تایی در باغ نصب می‌شود و بوی حشره ماده را در فضا متصاعد می‌کند.
وی یادآوری کرد: حشره نر با رفتن به سمت بوی حشره ماده در حفره مخزن فرمون‌ها گرفتار می‌شود که فرمون‌ها باید هر چند وقت یک بار شارژ و تمیز شود.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی، گفت: اختلال در جفتگیری و استفاده از خمیر سمی از دیگر روش‌های مقابله با این آفت است.
ایرانی فام، افزود: برای کنترل کامل با آفت کرم خراط باید روش‌های تلفیقی یاد شده به طور مستمر استفاده شود زیرا هر کدام از این روش‌ها یک مرحله از زندگی آفت را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
وی، با بیان این که شیوع این آفت در میان درختان گردوی آذربایجان شرقی گزارش شده و تمام درختان با درصدهای مختلف در عجب‌شیر آلوده است، اظهار کرد: شیوع کرم خراط موجبات از بین رفتن محصولات گردو و سیب و درختان غیرمثمر نارون را فراهم می‌کند بنابر این باید برای جلوگیری از گسترش آن تلاش شود.
فرماندار عجب‌شیر نیز در این همایش با اشاره به شیوع آفت کرم خراط در این شهرستان گفت: آفت کرم خراط جدی‌ترین تهدید درختان این منطقه بوده به طوری که بیش از 80 درصد درختان گردو به این آفت آلوده شده است.
ابراهیم طاهری، با اشاره به افزایش تغییرات آب و هوایی در این منطقه، افزود: تغییر شرایط آب و هوایی، بروز خشکسالی در منطقه و کاهش آب‌های زیرزمینی موجب شده تا آفت کرم خراط باعث خشک شدن ساقه درختان گردو شود.
وی، خواستار همکاری بیشتر کشاورزان برای مقابله و مبارزه با این آفت در این شهرستان شد.
مدیر جهاد کشاورزی عجب‌شیر نیز هدف از این همایش را آشنایی کشاورزان با تنش‌های آبی، تغذیه باغات و معرفی آفت و نحوه مبارزه با کرم خراط اعلام کرد.
فرامرز افشانی، با اشاره به اقدام‌های این اداره در خصوص جلوگیری از گسترش کرم خراط در باغ‌های این شهرستان، افزود: در زمینه وجود این آفت اطلاعیه‌هایی در اختیار دهیاری‌ها، شوراها و کشاورزان قرار داده شده و کلاس‌های آموزشی برای توجیه کشاورزان و باغداران در خصوص آشنایی و مبارزه با این آفت برگزار شده است.
وی، با اشاره به خسارت آفت پروانه فری یا کرم خراط در سال‌های گذشته به باغداران این شهرستان، یادآور شد: این آفت دارای گونه‌های مختلفی است که بیش‌ترین آسیب را به درختان گردو و سیب وارد می‌کند.
مدیر جهاد کشاورزی عجب‌شیر اظهار کرد: عملیات مبارزه بیولوژیک به روش تله فرمونی در سطح باغ‌ها در هنگام جفتگیری این حشره انجام خواهد شد.
افشانی، ادامه داد: این طرح با همکاری جهاد کشاورزی و باغداران عجب‌شیر در راستای مبارزه با کرم خراط درختان میوه در بیش از چهار هزار و 500 هکتار از باغات این شهرستان که هزار و 290 هکتار آن به باغ گردو اختصاص دارد، اجرا می‌شود.
شهرستان عجب‌شیر دارای حدود 30 هزار هکتار اراضی کشاورزی بوده که از این میزان حدود پنج هزار هکتار به باغات اختصاص دارد.
این شهرستان با حدود 85 هزار نفر جمعیت در 98 کیلومتری جنوب غربی تبریز مرکز آذربایجان شرقی واقع است.