به گزارش رسا، حجت‌الاسلام والمسلمین سید علی قاضی‌عسكر در نشست تخصصی فاجعه منا که در دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران برگزار شد، گفت: علت این که پلیس منا مسیر خاصی را در نظر گرفته و مردم را به خیابان 204 هدایت کرده است در حال بررسی و مستندسازی است.
وی افزود: بعد از ازدحام در نقطه اوج بحران، کنار جاده اتومبیبلی را پارک کرده بودند که برای دقایقی مسیر را بستند اگرچه این کار سابقه داشته است به طوري كه براي شكستن اوج جمعیت در جمرات، چند دقیقه نگه داشته بعد باز می‌کردند، اما این عمل در نزدیکی‌ها جمرات و نه در این خیابان صورت می‌گرفت.
نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت عنوان کرد: ماموران لحظاتی مسیر را می‌بندند که دلیل آن باید برای ما روشن شود که روشن نیست و اینکه کسی از شخصیت‌های آنها می‌خواسته رمی جمرات کند صحت ندارد.
حجت‌الاسلام والمسلمین قاضی‌عسكر اظهار داشت: در این خیابان جمعیت افزوده می‌شود، با تصور باز بودن راه کاملا متراکم شده و به شکلی که حتی یک شخص نمی‌توانسته بنشنید و یا استراحت کند و این جای سوال دارد که چرا دولت عربستان برای چنین شرایطی چاره‌اندیشی نکرده است.
نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت افزود: هیچ گاه در طول تاریخ آمار تلفات تا این حد بالا نبوده است؛ طبق آمار به دست آمده در فاجعه منا 7500 نفر انسان‌های شایسته از مجموع کشورها تلف شدند باید بررسی شود که آیا این نحو اداره حج از نظر علمی صحیح است یا نه.
حجت‌الاسلام والمسلمین قاضی‌عسگر بیان داشت: به طور قطع شیوه مدیریت حج به شکل سنتی جواب نمی‌دهد و باید عربستان برای آن فکری می‌کرد؛ چندین سال است ما در این زمینه نامه نوشته و تذکر داده بودیم، به عنوان مثال با تذکرات مداوم ما در منا خیمه‌های پارچه‌ای به خیمه‌های نسوز تبدیل شد که حالا کمتر آتش‌سوزی اتفاق می‌افتد اما هنوز مسائل زیادی وجود دارد که دولت عربستان باید به آن توجه کند اما نکرده است.
وی افزود: با همه بحران‌های پزشکی و بهداشتی دیده می‌شود که ماموران قدرت جمع‌آوری زباله‌های چند روز را را ندارند آیا این صحنه‌ها زیبنده اسلام و مسلمانان است، باید بررسی شود که آیا خیابان‌بندی‌ها به لحاظ مدیریتی درست طراحی شده است یا اینکه چرا در این مسیرها پست‌های امدادی حضور نداشتند و برای کمک‌رسانی به مردم پیش‌بینی‌های لازم نشده بود.
نماینده ولی‌فقیه در امور حج و زیارت عنوان کرد: درباره اینکه باید اداره حرمین شريفین را به دست مسلمانان و جهان اسلام بدهیم نیز باید بررسی‌های لازم انجام شود که آیا واقعا با شورایی شدن مشکل حل می‌شود؛ آیا وقتی ما کارهای خود را شورایی انجام می‌دهیم مشکلات حل می‌شود؟ باید پذیرفت که بخشی از یک کشور را در اختیار جهان اسلام گذاشتن شدنی و قابل عمل نیست.
حجت‌الاسلام والمسلمین قاضی‌عسكر گفت: ما باید روی نوع مدیریت حج بحث کنیم؛ این دو شهر در اختیار عربستان است در حالی که مدیریت آن را با روش‌های سنتی اداره می‌شود.
وی در ادامه اظهار داشت: یکی دیگر از مشکلات این است که برخی از کشورها زائران خود را آموزش نداده و به حج می‌فرستند که آنجا بهداشت را رعایت نمی‌کنند که سبب خدشه‌دار شدن عزت اسلام است در حالی که حج علم اسلام است و باید نشانه اقتدار و عظمت اسلام باشد.
نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت بیان داشت: در حوزه رفت و آمد و حمل و نقل دولت عربستان با پول و درآمدی که دارند در طول این همه سال می‌توانستند مترو احداث کند که ترددها آسان شود؛ گاهی در پایان اعمال منا در مسیر چند کیلومتری تا مسجدالحرام 10 ساعت طول می‌کشد تا شخص به این مکان برسد؛ بنابراین باید در این زمینه مدیریت لازم انجام شود.
حجت‌الاسلام والمسلمین قاضی عسكر با اشاره به بحث حقوقی فاجعه منا عنوان کرد: در بحث حقوقی باید مسائل زیادی را مورد بحث قرار دهیم زیرا این حادثه به صورت طبیعی رخ نداده است، باید از نظر دینی، شرعی و حقوق بین‌الملل مشخص کنیم که مقصر کیست و چه کسی مسئول است.
نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت افزود: شاهدان عینی به ما می‌گویند که وقتی جلوی جمعیت گرفته و تراکم ایجاد شد افرادی که پایین می‌افتادند به هم کلاف شده و کار امداد و نجات را دچار مشکل می‌کرد. در بحث کنترل اجساد حدود 25 کانتینر کنار سردخانه با هوای گرم عربستان نگه داشتند که از آن خونابه خارج شده و بوی تعفن گرفته بود، گروه تجسس ایرانی فداکاری کردند که 7 یا 9 ساعت لابه لای جنازه‌ها گشتند تا توانستند جنازه‌های ایرانی را بیابند.
قاضي عسكر در ضمن سخنان خود سوالاتي مطرح كرد كه عربستان باید پاسخگو باشد. اين سوالات به شرح زير است:
- چگونه در کشوری نظیر عربستان که هر ساله جمع کثیری از زائران به حج می‌روند اقدامات و برنامه‌ريزي‌هاي لازم لازم صورت نگرفته است؟
- در حالی که دوربین‌های مداربسته و بالگردها در حرکت بودند، چرا راه را بستند؟
- دولت عربستان در حرم دوربین قرار داده است که اگر زائر ایرانی با یک خارجی صحبت کند می‌آیند و او دستگیر می‌کنند. باید پرسید که این دوربین‌ها برای تجسس یا کنترل جمعیت بوده است و اگر برای کنترل جمعیت است چرا این ازدحام را مهار و به خیابان‌های دیگر هدایت نکردند؟
- چرا دولت عربستان میهمانان خود را به خوبی مدیریت نکرده است؟
- چرا دولت عربستان نیروهای آموزش ندیده را آنجا آورده است؟
- عکس‌العمل دولت عربستان در قبال این حادثه چه بوده است؟
- چرا گروه‌های امدادی دیر رسیدند؟
- چرا اجازه داده شد ویلچری‌ها و اشخاص با اسباب و اثاثیه وارد این خیابان شوند؟
- چرا امکانات فراهم نشده و پست‌های امداد و نجات آنجا نبودند؟
- چرا نيروهاي امداد ايران را از صحنه خارج کردند؟
- چرا از اشخاص دوربین و موبایل‌های آنها را گرفته و یا این که چرا مشخصات افراد فوت شده را از آنها جدا کردند؟
- چرا در بحث نجات مجروحان، نجات کسانی که زنده بودند را در اولویت قرار ندادند؟
- چرا در بیمارستان به مجروحان رسیدگی نشده است؟