سال پيش نيز پس از روزهاي دشواري كه مردم صبور و شريف استانهاي جنوبي كشور با هجوم گردوغبار تحمل ميكردند و برخي فرصت را براي تسويه حسابهاي جناحي غنيمت شمردند، سخنان رهبري در ملاقات با فعالان محيطزيست نشان داد كج سليقگي برخي مديران و سياست ورزان هيچ تناسبي با رويكرد كلان نظام در مورد محيطزيست ندارد. هفدهم اسفندماه سال گذشته رهبرعالي نظام در سخناني صريح و قاطع از لزوم «تهيه پيوست محيطزيستي براي همه طرحهاي عمراني و صنعتي» و «جرم انگاري تخريب محيطزيست» سخن گفتند؛ سخناني كه كارشناسان و مديران سازمان محيطزيست را چنان دلگرم و مصمم كرد كه در مقابل كساني كه به طعن اين سازمان را «محيط ايست» لقب ميدادند شجاعانه بايستند و از حقوق اساسي ملت دفاع كنند.
با ابلاغ اين سياستها نيز افكار عمومي، مديران و كارشناسان به آن واكنشي همدلانه نشان دادند كه بيش از هرچيز مديون رويكرد فراجناحي كميته خاص محيطزيست در مجمع تشخيص مصلحت نظام و بهره مندي از نظرات كارشناسان قوه قضاييه، مجلس، سازمانهاي دولتي، نهادهاي نظامي، اعضاي هيأت علمي و نمايندگان سمنها در طول نزديك به 2 سال گذشته است. با تكرار اين تجربه كم نظير براي بهرهگيري حداكثري از خِرَدِ جمعي، انتظار ميرود در برنامه ششم توسعه كه در حال تدوين است، به نقش كليدي محيطزيست توجه ويژه شود و جايگاه و اعتباري درخور براي آن بازتعريف شود.
از طرفي با نزديك شدن انتخابات مجلس شوراي اسلامي، شايسته است نامزدهاي انتخاباتي بهجاي برشمردن مصيبتهايي كه غالباً با سوءمديريت و اتفاقاً تحتتأثير برخي از نمايندگان محترم ادوار مجلس به كشور تحميل شده، التزام خود را به اجراي فرامين رهبري با ارائه راهكار براي خروج از بحرانهاي محيطزيستي كشور نشان دهند. مقولههايي چون اقتصاد كم كربن، عوارض و ماليات سبز، انرژيهاي پاك، كشاورزي ارگانيك، حملونقل همگاني، مبارزه با زمين خواري و ديپلماسي محيطزيست، موضوعاتي هستند كه كانديداها و نمايندگان محترم مجلس ميتوانند بهصورت فرصت ـ تهديد به آنها بپردازند. براي كساني هم كه در پي آن بودند و شايد هنوز هم هستند كه سازمان حفاظت محيطزيست را از اساس منحل كنند، بازخواني فرازي از سخنان سال گذشتهِ رهبري كه مورد توجه رسانهها قرار گرفت و بسياري از كارشناسان فارغ از گرايشات سياسي آن را ستودند، توصيه ميشود كه فرمودند: «دستگاههاي مسئول بايد قاطعانه با تعدي به جنگلها به هر بهانهاي اعم از هتلسازي و جذب گردشگر و ساخت حوزه علميه و برخي توجيهاتِ به ظاهر قابلقبول، مقابله كنند.»
اكنون با ابلاغ اين سياستها، ديگر بهانهاي براي فرعي كردن موضوع محيطزيست در مديريت كلانِ كشور وجود ندارد و قواي سهگانه فقط حدود 3ماه فرصت دارند تا پارادايم جديدي در تعامل بين تمام اركان نظام براي حفظ محيطزيست كشور ايجاد كرده و با اتخاذ تصميمات جدي، اجرايي و خارج از پوسته شعاري، كم توجهي تاريخي به اين حوزه را جبران كنند.
دكتر اصغر محمدي فاضل،معاون اسبق سازمان حفاظت محيطزيست