عفو بين‌الملل با انتشار بيانيه‌اي اعلام كرد تركيه 80پناهجو را كه در كمپي در شهر ارزروم در شرق اين كشور بازداشت بوده‌اند را به سوريه بازگردانده است. طبق قوانين بين‌المللي و اصل «عدم‌بازگرداندن اجباري پناهندگان»، اخراج پناهجويان و بازگرداندن آوارگان به مناطق جنگ‌زده كه جانشان را در معرض خطر قرار دهد ممنوع است. بيانيه عفو بين‌الملل همچنين هشدار مي‌دهد كه 50پناهجوي سوري ديگر هم به‌دليل حضور در اعتراضات مسالمت‌آميز به‌خاطر ممانعت از خروج آنها از تركيه براي رفتن به سمت يونان، احتمالا طي روزهاي آينده به سوريه بازگردانده خواهند شد.
پيش از اين در سال 2013نيز صدها نفر از آوارگان سوري از كمپي در شهر شانلي اورفه در جنوب شرق تركيه به‌دليل اعتراض‌هايي كه به خشونت كشيده شد، اخراج شده و به سوريه فرستاده شدند. داوود اوغلو، نخست‌وزير تركيه قرار است امروز با حضور در نشستي ويژه در مقر اتحاديه اروپا در بروكسل قراردادي را با كشورهاي اروپايي نهايي كند كه طبق آن اروپا بيش از 3ميليارد يورو كمك مالي در اختيار تركيه قرار مي‌دهد تا اين كشور مانع ورود پناهجويان به اروپا شود. پيش از اين، مذاكرات اوليه ميان سران اتحاديه اروپا و مقام‌هاي تركيه انجام شده بود. طبق اعلام كميسيون اروپا همچنين در قبال همكاري تركيه با اروپايي‌ها، اتباع اين كشور از اين پس براي ورود به اروپا نيازي به ويزا نخواهند داشت.
مسئولان عفو بين‌الملل اعلام كرده‌اند كه طي ماه‌هاي اخير بازداشت خودسرانه پناهجويان سوريه‌اي از سوي نيروهاي نظامي و امنيتي تركيه و بازگرداندن آنها به سوريه افزايش داشته است. به اعتقاد آنها «مقام‌هاي دولت تركيه با اين كار پناهجويان را تنبيه مي‌كنند، چرا كه اقدامات اعتراضي آنها نسبت به وضعيت‌شان در تركيه را تهديد‌كننده قرارداد پرمنفعت‌شان با اتحاديه اروپا مي‌دانند.» طي سال‌جاري ميلادي بيش از 800هزار پناهجو از راه درياي مديترانه وارد اروپا شده‌اند كه بزرگ‌ترين بحران پناهجويان پس از جنگ جهاني دوم به شمار مي‌رود. بيشتر اين افراد كه از كشورهاي درگير جنگ در منطقه خاورميانه گريخته‌اند، از مسير تركيه راهي اروپا مي‌شوند.
به گفته سازمان عفو بين‌الملل پناهجوياني كه در ارزروم نگهداري مي‌شوند از 2ماه قبل در بازداشت هستند و بسياري از آنها در كمپ محل نگهداري‌شان مورد ضرب و شتم قرار گرفته‌اند. طبق آمار كميسارياي عالي سازمان ملل در امور آوارگان، از زمان آغاز درگيري‌ها در سوريه بيش از نيمي از جمعيت 22ميليوني اين كشور آواره شده‌اند و در اين ميان حدود 4ميليون و 300هزار نفر به كشورهاي همجوار ازجمله تركيه، لبنان و اردن پناه برده‌اند.
تركيه به تنهايي حدود 2ميليون و 200هزار آواره سوري را در خود جا داده كه بسياري از آنها در كمپ‌هاي آوارگان در جنوب اين كشور زندگي مي‌كنند. اين تعداد آواره، تركيه را به بزرگ‌ترين محل حضور آوارگان در جهان تبديل كرده است. بسياري از ساكنان اين كمپ‌ها به كارگران ارزان قيمت در شهرهاي تركيه تبديل شده‌اند تا بتوانند روزگار بگذرانند. سازمان ملل اخيرا در گزارشي اعلام كرد بيش از 400هزار نفر از كودكان سوريه‌اي كه قرار بود طبق وعده دولت تركيه امسال به مدرسه بروند همچنان بدون كلاس درس مانده‌اند. بوروكراسي اداري و عدم‌وجود بودجه كافي به‌عنوان موانع اصلي عنوان شده‌اند.