هر سال در روز شهادت ايشان جمعيت زيادي از سرتاسر ايران عازم مشهد ميشوند و در حرم آن امام بزرگوار براي اداي احترام و عزاداري تجمع ميكنندتا آيين عزاداري شهادت امام رئوفشان را به بهترين شكل برگزار كنند. اگر شما هم اين ايام را براي سفر به مشهد انتخاب كردهايد بهتر است از برنامههاي حرم در اين روزها اطلاع داشته باشيد.
- خطبهخواني
اين برنامه كه 2 بار در سال در حرم مطهر رضوي برگزار ميشود در رواق دارالحكمه و صحن انقلاب از ساعت 18جمعه، 20آذر، با سخنراني حجتالاسلام و المسلمين نظري منفرد، نوحهخواني و شمعگرداني محمد موحدينيا و مرثيهسرايي علي ملائكه برگزار خواهد شد. مراسم با سخنراني شروع ميشود و پس از ذكر مصيبت، خدام دورتادور صحن انقلاب اسلامي با در دست داشتن شمع ميايستند. برنامه با عبور حافظان و قاريان قرآن از مقابل خادمين همراه با خطبهخواني ادامه پيدا ميكند. خطبهخواني با نام امام زمان(عج) همراه ميشود و با ذكر نام رهبر معظم انقلاب به پايان ميرسد.
- عزاداري سحرگاهي
برنامههاي روز شهادت پس از سحر همان روز بهصورت يكسره آغاز خواهد شد و سخنراني، قرائت زيارت امينالله و مرثيهسرايي بخشي از برنامههاي اين مراسم خواهد بود. در اين روزحجه الاسلام والمسلمين نظري منفرد، دكتر رفيعي، ثمري و آيتالله علمالهدي، پيرامون فضايل و مناقب امام رضا(ع) به ايراد سخن پرداخته و رضا عرفانيان، امير عارف، سيدحسين محمدنيا و رضا آتشبار به مرثيهسرايي ميپردازند. مراسم برنامهريزي شده از سمت آستان قدس رضوي در اين روز در رواق بزرگ امام خميني(ره) در كنار موج عظيم جمعيت عزاداران برگزار ميشود.
- شام غريبان
در شب شهادت كه همان شام غريبان ناميده ميشود، تمامي خدام آستان قدس رضوي، بعد از نماز مغرب و عشا با نظمي خاص و زمزمه اشعاري از محل دارالتوليه به سمت حرم مطهر راهي ميشوند. در اين مراسم 14نفر از خادمان درحاليكه لالههاي شمع در دست دارند در دو طرف هيئت حركت ميكنند و ساير خدام اعم از كفشداران و فراشان و دربانان، پس از ورود به صحن جمهوري به محضر امام(ع) تسليت عرض ميكنند و با مداحي، برنامهشان ادامه پيدا ميكند. اگر در اين ساعات در شهر مشهد بوديد، حركت كردن خدام در خيابان شيرازي از چهارراه شهدا تا ورودي شيخ طوسي حرم مطهر رضوي را از دست ندهيد و دل و جانتان را براي عرض تسليت با اين كاروان همراه كنيد.
- كبوترانه
اگر كودكي همراه خود داريد كه در ميان ازدحام جمعيت در اين ايام در حرم احساس خستگي ميكند، كافي است سري به ضلع غربي صحن جامع رضوي، طبقه سوم بزنيد. اينجا نمايشگاه كبوترانه است كه براي كودكان 5تا 10ساله آماده شده است. اجراي برنامههاي ويژه شهادت حضرت رسول صليللهعليهوآله و امام رضا(ع) با حضور راويان مجرب و كارآزموده نمايشگاه، از ساعت 8صبح تا 16:30محورهاي اصلي برنامه اين نمايشگاه در اين ايام خواهد بود.
- خيرات
اگر چيزي را بهعنوان خيرات تهيه كردهايد تا در حرم پخش كنيد بايد همان بيرون از حرم و قبل از وروديها اين كار را انجام دهيد. در شلوغي اين روز خادمان به هيچ عنوان به شما اجازه اين كار را نخواهند داد.
- بازرسيهاي حرم
براي ورود به حرم بايد از بازرسيها عبور كنيد كه شامل بازرسي بدني و وسايل همراه شماست. اغلب اوقات اين قسمت شلوغ است و در روز شهادت شلوغتر هم ميشود و صفهاي طولاني در مقابل هر كدام از اين وروديها بهوجود ميآيد. حتيالامكان از آوردن كيف و وسايل غيرضروري همراه خود اجتناب كنيد تا سرعت كار خادمها بالا برود.
- اگر دلتان شكست
اگر نميتوانيد در شب و روز شهادت در مشهد و در حرم، حضور پيدا كنيد و دلتان شكسته است سري به سايت www.razavi.tv بزنيد و با ديدن برنامههاي حرم بهصورت زنده، دلتان را راهي اين صحن و سرا كنيد. از نوار بالاي سايت اگر زيارت نيابتي را انتخاب كنيد با اين پيام روبهرو ميشويد و كمي دلتان آرام ميگيرد: ضمن التماس دعا درخواست زيارت به نيابت از شما در يك دوره زماني يك تا دوهفتهاي انجام ميپذيرد و پس از انجام زيارت توسط ما ايميلي به آدرس ايميل شما ارسال ميشود تا به شما اطلاعرساني شود.
- آنتنهايي كه نيستند
در ازدحام حرم، موبايلها به سختي آنتن ميدهند يا اصلا آنتن نميدهند. اگر ميخواهيد با خانواده يا دوستانتان قراري براي بعد از زيارت بگذاريد بهتر است قبل از جدا شدن مكاني را در داخل صحنها تعيين كنيد تا رأس ساعتي مشخص همه آنجا باشيد. بهعنوان مثال از تابلوهاي صحنها كمك بگيريد و به همان مكان برگرديد.
- پشت درهاي بسته
هنگام نماز درهاي بعضي از شبستانها و رواقها بسته ميشود و تا دقايقي بعد از نماز باز نميشوند. اگر نميتوانيد تا آن زمان براي بيرون رفتن صبر كنيد قبل از نماز از آن محيط خارج شويد و به صحنها برگرديد.
- دستههاي عزاداري
دستههاي عزاداري زيادي در صحنها و رواقها حضور پيدا ميكنند كه اغلب جمعيت متراكمي دارند. اگر بچه كوچك همراهتان هست مواظب حركت او باشيد تا درميان عزاداران گم نشود.
- مسير حركت
در بيرون از حرم هم جمعيت موج ميزند. مسيرهاي منتهي به حرم براي عزاداري دستهها بسته ميشوند و وسايل نقليه از اطراف حرم عبور نميكنند. اگر سالمندي همراه خود داريد كه پياده روي براي او سخت است از قبل ويلچري تهيه كنيد تا در اين قسمت از مسير استفاده كنيد.
- همكاري كنيد
خادمان براي برقراري نظم و استفاده هرچه بهتر شما از اين فضاي معنوي در اينجا حضور دارند، با آنها همكاري كنيد تا برنامههاي پيشبينيشده توسط مسئولان آستان به خوبي اجرايي شود.
- صف بندي براي زيارت ضريح
اگر شما هم خبر صف بندي زائرين براي زيارت ضريح مطهر امام رضا(ع) را شنيده و تصميم گرفتهايد با استفاده از اين روش به ضريح برسيد، توجه كنيد كه اين طرح آزمايشي بوده و در ايام آخر ماه صفر بهعلت ازدحام جمعيت متوقف شده است. از بردن افراد مسن، بيمارهاي قلبي، كودكان و زنان باردار به اين قسمت از حرم جدا خودداري كنيد.