با آغاز به‌كار اين بورس، پيش‌فروش محصولات سايپا و ايران‌خودرو از طريق بورس با شرايط آسان و شفاف‌تر امكان‌پذير مي‌شود.
به گزارش همشهري، بورس كالا برمبناي تقاضاي 2شركت ايران‌خودرو و سايپا مدلي را طراحي كرده كه برمبناي آن و با سود جستن از ساختار و مكانيسم‌هاي بورس كالا، اوراقي منتشر خواهد شد كه هر برگ از اين اوراق متضمن تحويل يك خودرو در آينده است. اين اوراق به نام اوراق مشاركت خودرو شناخته مي‌شود. متقاضيان سرمايه‌گذاري اوراق مشاركت خودرو را خريداري مي‌كنند. خريداران به پشتوانه اين اوراق مي‌توانند يا در موعدي مشخص خودروي مورد نظر خود را تحويل بگيرند و يا در صورت انصراف اوراق مزبور را در تابلوي معاملات بورس كالا به فرد ديگري بفروشند.
- كميته فقهي امروز تصميم مي‌گيرد
سيد‌عباس موسويان، دبيركميته فقهي سازمان بورس، در گفت‌وگو با همشهري از بررسي مباحث شرعي معاملات اوراق گواهي مشاركت در نشست امروز اعضاي كميته فقهي خبر داد و گفت: در نشست روز چهارشنبه(امروز)، كميته فقهي طرح انتشار اوراق گواهي مشاركت خودرو در بورس كالا را مورد بررسي قرار خواهد داد و درصورت تأييد اعضا، انجام معاملات آن در بورس كالا به لحاظ شرعي بلامانع خواهد بود.
- بازاري به نفع مردم و خودروسازان
حسن اميري معاون نظارت بر بورس‌ها و ناشران سازمان بورس هم درباره تاسيس بورس اوراق گواهي مشاركت خودرو به همشهري گفت: انتشار اين اوراق هم براي مردم و هم براي خودروسازان راهگشا است ضمن اينكه اين اوراق ابزاري است كه ميتواند بازار سرمايه را هم توسعه دهد.
اميري در پاسخ به اين پرسش كه آيا ايران‌خودرو و سايپا با اجراي اين طرح موافق هستند يا نه؟ گفت: هر ابزاري براساس يك نياز شكل مي‌گيرد، اين ابزار نيز به‌دنبال اعلام نياز اين دو گروه بزرگ خودروساز طراحي شده است. او تأكيد كرد: انتشار اوراق گواهي مشاركت خودرو براساس درخواست شركت‌هاي ايران‌خودرو و سايپا طراحي شده است.
او افزود: جلسات زيادي با حضور كارشناسان و مديران شركت‌هاي خودروساز براي طراحي يك مدل كارا برگزار شد. در نهايت قرار است امروز اين مدل كه با همكاري خودروسازان تدوين شده در كميته فقهي بورس مورد بررسي قرار گيرد. او توضيح داد: هدف از انتشار اين اوراق طراحي يك مدل براي پيش‌فروش خودروست ضمن اينكه با استفاده از اين اوراق هم سرمايه‌گذاران و هم شركت‌هاي خودروساز منتفع مي‌شوند.
او كه قبلا خود از مديران بلند‌پايه صنعت خودرو بوده و اشراف كاملي به شرايط اين صنعت دارد تأكيد كرد: با انتشار اين اوراق امكان جديدي براي سرمايه‌گذاران و متقاضيان خريد خودرو فراهم مي‌شود و آنها مي‌توانند از اين ابزار در كنار ساير اوراق بهادار عرضه شده در بازارسرمايه استفاده كنند، ضمن اينكه شركت‌هاي خودروساز هم مي‌توانند از اين اوراق براي تأمين منابع مالي مورد نيازشان استفاده كنند.
- ساز و كار معاملات اوراق خودرو
حامد سلطاني‌نژاد مديرعامل بورس كالا هم در اين‌باره به همشهري گفت: براساس اين طرح خودروسازان مي‌توانند محصولاتشان را براساس اوراق سلف موازي پيش‌فروش كنند و رقابت متقاضيان در يك فضاي شفاف قيمت‌ها را تعيين خواهد كرد.او افزود: در مرحله نخست محصولات شركت سايپا در قالب اوراق سلف موازي براي تحويل در آينده از طريق بورس كالا مبادله يا اصطلاحا توسط خودروسازها پيش‌فروش خواهد شد.
او وعده داد: در مراحل بعد محصولات شركت‌هاي خودروساز ديگر نيز به اين بازار اضافه مي‌شود. او درباره تفاوت معاملات اوراق گواهي مشاركت خودرو در بورس كالا با طرح‌هاي پيش‌فروش رسمي خودروسازان گفت: فرق اين بازار با پيش‌فروش خودروسازان اين است كه اوراق بهادار مبتني بر خودرو ميتواند در بازار معاملات ثانويه بورس كالا به شخص ديگري فروخته شود در واقع اين حق ميتواند به شخص ديگري واگذار شود و در جريان انجام اين فرايند، قيمت‌ها در بازار معاملات ثانويه شفاف مي‌شود.
- استقبال خودروسازان
عيسي حسين‌پناه، مدير نظارت بر بورس‌هاي سازمان بورس هم گفت: شركت ايران خودرو ميتواند براي توليد و فروش يك بسته «۵۰ هزار دستگاهي خودروي ال۹۰» اوراق گواهي مشاركت خودرو منتشر كند و مردم و متقاضيان با خريد اين اوراق، در راستاي توليد و تأمين مالي پروژه مشاركت كنند. همچنين اين بسته‌ها با توجه به برنامه توليد سالانه شركت‌ها ميتواند طي سال به‌طور مكرر تعريف و منتشر شود. او گفت: بنابراين به‌طور كلي پس از انتشار اوراق مشاركت خودرو، 3حالت ميتواند رخ دهد، يا دارندگان اوراق در تاريخ اعمال از اختيار فروش خود استفاده مي‌كنند يا خودروساز از اختيار خريد خود در زمان اعمال استفاده مي‌كند؛ همچنين درصورتي كه هيچ‌يك از طرفين از اختيارات خود استفاده نكنند، دارندگان اوراق را تا زمان تكميل پروژه نزد خود نگه‌داشته و بر مبناي محاسبات حسابداري سهم خود را از پروژه دريافت مي‌كنند.
- بورس اوراق گواهي مشاركت خودرو چيست؟
اوراق گواهي مشاركت خودرو كه نوعي اوراق سلف موازي است ابزاري است كه براساس آن خودروسازان مي‌توانند محصولاتشان را از طريق بورس پيش‌فروش كنند. نحوه كار به اين شكل است كه مردم مي‌توانند يك برگه اوراق بهادار را كه شامل تحويل يك خودروست از طريق بورس كالا خريداري كنند. اين برگه‌ها كه با نام اوراق سلف موازي معرفي مي‌شوند مدت‌دار هستند و روي برگه زمان تحويل خودرو درج شده است. خريدار ميتواند اين برگه را تا زمان تحويل خودرو نگه دارد يا قبل از زمان تحويل خودرو اين اوراق را به شخص ديگري بفروشد. اين كار از يك طرف منجر به كشف واقعي قيمت خودرو مي‌شود و از سوي ديگر ميزان تقاضا را براي شركت‌هاي خودروساز مشخص مي‌كند و منجر به تأمين شدن بخشي از منابع مالي مورد نياز خودروسازها پيش از توليد مي‌شود.