ولی در نهایت او هفته گذشته در حالی که با چشمانی اشکبار سخنرانی تودیع خود را انجام داد از قدرت کنارهگیری کرد و پس از آن برای استراحت و رفع خستگی راهی بیمارستان شد.
به گزارش ایرنا، هفته نامه آمریکایی نیوزویک نوشت ؛ هرچند کابینه وی بهخاطر زنجیرهای از رسواییهای اعضای دولت و اشتباهات سیاسی تحت فشار بود، ولی مسئلهای که باعث کنارهگیری او از قدرت شد حمایت او از جنگ جهانی جدیدی به نام مبارزه با تروریسم بود.
البته نکته جالب توجه این است که شینزو آبه، شهرت سیاسی و حمایتهای خود را بهخاطر همین سیاستهای افراطی و آمریکایی به دست آورده بود. هم اکنون او نیز به صف سایر همتایان جهانی خود از جمله خوزه ماریا ازنار از اسپانیا، سیلویو برلوسکونی از ایتالیا و تونی بلر از انگلیس پیوسته است که همگی به خاطر حمایت از جنگهای آمریکا حمایت مردم خود را از دست دادند و در نهایت از قدرت کنار گذاشته شدند.
این درحالی است که برخی دیگر از رهبران جهانی همچون پرویز مشرف در پاکستان و جانهاوارد در استرالیا همچنان در قدرت هستند ولی مخالفتهای عمومیبا آنها نیز به خاطر ارتباط با بوش رو به افزایش است.
اکثر مردم ژاپن باوجود نارضایتی از حضور نیروهای نظامیآمریکا در خاک ژاپن، در نظرسنجیها از ائتلاف نیم قرنی خود با آمریکا حمایت میکنند، ولی طی ماههای اخیر مردم عادی ژاپن به شدت مخالف انگیزههای آبه برای احیای مجدد قدرت ژاپن (به عنوان مثال لغو محدودیتهای موجود در قانون اساسی برای اعزام نیروهای نظامیژاپن به خارج از این کشور) هستند.
در این میان واشنگتن که علاقهمند به حمایت ژاپنیها در مناطقی همچون عراق است از اصلاح قانون اساسی ژاپن کاملا حمایت کرده بود.
رایدهندگان ژاپنی در حقیقت میخواستند آبه بیشتر به مشکلات داخلی آنها اعم از حقوقهای بازنشستگی که در معرض خطر قرار گرفته، گسترش نابرابری اجتماعی و بیمه خدمات درمانی نه چندان مناسب آنها رسیدگی کند.
در نهایت آبه بیش از اندازه به دیدگاه جهانی بوش که در آن مبارزه با تروریسم اولویت شماره یک بود نزدیک شده بود.
آبه پس از دیدار با بوش در نشست سازمان اپک در سیدنی، به صورت علنی اعلام کرد باقی ماندن در قدرت را در گرو به تصویب رساندن یک قانون جنجالی خواهد گذاشت که به نیروهای ژاپنی این امکان را خواهد داد به آمریکا و متحدانش در جنگ افغانستان پشتیبانی لجستیکی دهد.
نخست وزیر مستعفی ژاپن به قدری به خواستههای افکار عمومیبیتوجه شده بود که حتی حمایت جزئی ژاپن از جنگ او را به هدف برای افکار عمومیتبدیل کرده بود.
این قانون جنجالی در مورد این بود که آیا کشتیهای ژاپنی که در اقیانوس هند مستقر هستند خواهند توانست به کشتیهای آمریکایی و متحدان آن که در جنگ افغانستان شرکت دارند سوخت رسانی کنند یا خیر.
این قانون پیش از آبه توسط کویزومی نخست وزیر پرطرفدار سابق ژاپن در سال ۲۰۰۱در پارلمان این کشور به تصویب رسیده بود تا در حقیقت حمایت ژاپن از آمریکا پس از ۱۱سپتامبر را نشان دهدبنابراین تا ماههای اخیر که محبوبیت آبه کاسته شده بود هیچ کس این قانون را مورد سئوال قرار نداده بود.
ولی در انتخابات ماه ژوئن، حزب دمکرات ژاپن که حزب مخالف دولت است اکثریت آراء در مجلس اعلای پارلمان را کسب کرد و ایچیرو اوزاوا رهبر آن هشدار داد که مانع از گسترش یافتن این قانون خواهد شد بنابراین ناگهان تعداد زیادی از مردم استقرار نیروهای نظامیژاپن در خارج از این کشور را مورد سئوال قرار دادند.
البته اکثر مردم ژاپن همچنان از ائتلاف با آمریکا حمایت میکنند ولی بر اساس نتایج نظرسنجیهای انجام شده توسط روزنامه آساهی شیمبون، ۵۳ درصد از مردم این کشور مخالف سوخت رسانی کشتیهای ژاپن در اقیانوس هند به کشتیهای آمریکایی و متحدان آن هستند.
همچنین ۶۹درصد از مردم ژاپن مخالف ادامه حضور تعداد اندکی از نیروهای هوایی ژاپن در عراق هستند. کنجی ادا، از اعضای مستقل پارلمان ژاپن که او نیز برای جلوگیری از صدور مجوز برای استقرار نیروها در اقیانوس هند تلاش میکند اظهار داشت نسبت به تشدید حمایتها از موضع خود متعجب شده است. علت تعجب آن نیز این است که مردم ژاپن همچنان از ائتلاف با آمریکا حمایت میکنند.
در دوران حکومت کویزومی، بحث در مورد مشارکت ژاپن در مبارزه جهانی علیه تروریسم هیچگاه به نقطه حیاتی نرسیده بود ولی هم اکنون افزایش مخالفتها میتواند به یک نتیجه معکوس منجر شود.
اشتیاق افکار عمومیبرای طرحهای آبه جهت کاهش محدودیتهای قانونی بر ارتش به میزان قابل ملاحظهای کاهش یافته و همچون اروپا، مردم ژاپن میخواهند رهبرشان اول به مسائل داخلی آنها رسیدگی کند.
اینکه این مسئله تا چه اندازه بر روابط گستردهتر آمریکا و ژاپن خسارت وارد خواهد کرد هنوز مشخص نیست ولی هرکسی که جانشین آبه شود قطعا تحت فشار تقاضاها برایبرگزاری انتخابات زودهنگام قرار خواهد گرفت؛ انتخاباتی که در آن اوزاوا قطعا بسیار فعالانه عمل خواهد کرد.
جرالد کورتیس از کارشناسان مسائل ژاپن در دانشگاه کلمبیا میگوید: شرایط به چگونگی عملکرد جانشین آبه و آمریکاییها بستگی دارد. اگر به نظر برسد که آمریکاییها تلاش میکنند تا ژاپنیها را تحت فشار قرار دهند و به آنها بگویند چه کسی باید سیاست خارجی آنها را اداره کند، آنگاه شرایط به نفع اوزاوا خواهد بود.
کیونی میاکه دیپلمات سابق و رئیس مؤسسه سیاست خارجی در توکیو نیز با اشاره به اینکه 2 حزب سیاسی ژاپن از نقطه برگشت ناپذیر عبور کردهاند اعلام کرد احتمالا این 2 حزب با یکدیگر درگیر خواهند شد.
هرچند این امید وجود دارد که رابطه دوستانه ژاپن با آمریکا دست نخورده باقی بماند ولی احتمالا نخست وزیران آینده، همچون همتایان خود در سراسر جهان، سعی خواهند کرد بیش از اندازه در مصاحبت با بوش قرار نگیرند و به او نزدیک نشوند.
قربانی جدید
آبه، نخستین رهبری بوده است که در آسیا به خاطر دوستی با بوش از قدرت کنار گذاشته شده است. البته این بدان معنی نیست که مردم ژاپن به صورت ناگهانی به متحد قدیمیخود پشت کردهاند.
نتایج نظرسنجیها نشان میدهد که مردم ژاپن همچنان بسیار طرفدار آمریکا هستند ولی آنها نیز همچون اروپاییها در برابر اولویتهای بوش درمبارزه با تروریسم و میدانهای جنگ آن در عراق و افغانستان طغیان کردهاند و دیگر علاقهای ندارند که کشورشان نقش نظامیایفا کند.