به گزارش دويچه وله، سازمان عفو بین‌الملل در گزارش خود نوشته است که ترکیه از آغاز مذاکرات با اتحادیه اروپا بر سر حل بحران پناهجویی صدها نفر را در مرزهای غرب این کشور بازداشت کرده و آنان را در بازداشتگاه‌هایی در جنوب و شرق ترکیه جای داده است.
به گفته عفو بین‌الملل ترکیه دو راه پیش پای این پناهجویان بازداشتی قرار داده، "یا به مدت زمان نامحدود در زندان باقی می‌مانند یا اینکه به کشورهایشان سوریه و عراق برمی‌گردند"؛ جایی که به گفته این سازمان شکنجه، تعقیب و خطر مرگ این پناهجویان را تهدید می‌کند.
ویبکه جودیت، کارشناس امور پناهجویی در سازمان عفو بین‌الملل در آلمان با اشاره به موارد یاد شده در این گزارش ترکیه را متهم کرده که به طور آشکارا دست به نقض حقوق بین‌الملل زده است.
- ترکیه: محل اقامت به پناهجویان تحمیل نمی‌شود
پناهجویان بازداشتی در ترکیه به نوشته عفو بین‌الملل امکان برقراری هیچ‌گونه ارتباطی با دنیای بیرون را نداشته و از همین رو این سازمان احتمال می‌دهد که شمار پرونده‌های مشابه بیش از آن چیزی باشد که عفو بین‌الملل تا کنون به آن دست یافته است.
ویبکه جودیت گفته است که به کارکنان عفو بین‌الملل برچسب تخت‌خواب‌ها و قفسه‌هایی از یکی از این بازداشتگاه‌ها نشان داده که ثابت می‌‌کرده‌اند "این بازداشتگاه‌ها با هزینه مالی اتحادیه اروپا چرخانده می‌شوند."
او اضافه کرده است: «این موضوع که اتحادیه اروپا بازداشتگاه‌هایی برای پناهجویان در ترکیه را از نظر مالی تأمین می‌کند، شوکه‌کننده است.»
نماینده اتحادیه اروپا در آنکارا نیز تأیید کرده است که شش پذیرش‌گاه پناهجویان در ترکیه که در چارچوب طرح جدید با هزینه اتحادیه اروپا به راه افتاده، "در اصل بازداشتگاه هستند."
آنکارا در پاسخ به اتهام‌های وارده از سوی سازمان عفو بین‌الملل اعلام کرده که محل اقامت به پناهجویان تحمیل نمی‌شود و تنها کسری از پناهجویان به اتهام فعالیت‌های مجرمانه بازداشت می‌شوند.
عفو بین‌الملل پیش از برگزاری نشست سران اتحادیه اروپا در روز پنج‌شنبه ۲۶ آذر ( ۱۷ دسامبر) از اعضای این اتحادیه خواسته تا کمیته‌ای مستقل را بر نظارت طرح مشترک ترکیه و اتحادیه اروپا تعیین کند.
- طرح مشترک اتحادیه اروپا و ترکیه
ترکیه می‌گوید که از آغاز بحران سوریه بیش از دو میلیون پناهجو را در خاک خود جای داده است. اتحادیه اروپا چندی پیش بر سر اجرای طرحی مشترک با ترکیه به تفاهم رسید تا به این ترتیب همکاری‌ها میان دو طرف برای حل بحران پناهجویی تقویت شود.
یکی از مفاد این طرح درخواست اتحادیه اروپا از ترکیه برای کنترل بیشتر مرزهای این کشور و جلوگیری از آمدن پناهجویان به سمت اروپا بوده است.
در مقابل ترکیه کمک مالی به میزان سه میلیارد یورو برای رسیدگی به امور پناهجویان از سوی اتحادیه اروپا دریافت می‌کند. آنکارا با این حال امیدوار است که اتحادیه اروپا بخشی از پناهجویانی را که اکنون در این کشور به سر می‌برند، پذیرا شود.
ورنر فایمن، صدراعظم اتریش، احتمال داده است که اتحادیه اروپا توانایی پذیرش چند ده‌هزار پناهجوی مستقر در ترکیه را داشته باشد.
او به روزنامه آلمانی "دی ولت" گفته است: «اگر (طرح) کنترل مرزی با ترکیه در آینده طوری پیش برود که شمار بسیار اندکی از پناهجویان موفق به ورود به اتحادیه اروپا از طریق ترکیه شوند، در آن صورت اروپایی‌ها حاضرند تا حدود ۴۰ هزار تا ۵۰ هزار نفر را از طریق قانونی به اتحادیه اروپا بیاورند.»
فایمن البته تأکید کرده است که تحقق این امر تنها در صورتی میسر خواهد بود که نظارت بر مرزهای میان ترکیه و یونان شدیدا افزایش یابد.