تهراني‌ها و ساكنان كلانشهرها بيش از 10روز است كه هواي ناسالم تنفس مي‌كنند و البته دستشان براي رهايي از اين وضعيت به جايي بند نيست و فقط چشم به آسمان دوخته‌اند.كميته اضطرار آلودگي هوا در ابتداي هفته جاري و پس از گذشت حدود يك‌سال‌و نيم از آخرين جلسه خود، تشكيل شد تا براي وضعيت هواي تهران و اتخاذ راهكارهاي كوتاه‌مدت تصميم بگيرد.
البته تصميم‌گيري اين كميته منجر به تعطيلي مدارس از روز يكشنبه تا ديروز شد كه نتيجه آن كاهش تردد سرويس مدارس و خودروهاي والديني بود كه خود فرزندانشان را به مراكز آموزشي مي‌رسانند. اين اقدام موجب شد تا شاخص آلودگي هوا عصر روز سه‌شنبه به عدد 124برسد اما در همان زمان كميته اضطرار تصميم گرفت دانش‌آموزان روز چهارشنبه (ديروز) را در كلاس‌هاي درس حاضر باشند.
البته طبق تصميم اين كميته فعاليت معادن شن و ماسه و ديگر صنايع آلاينده همچنان ممنوع اعلام شد و اورژانس نيز در وضعيت آماده‌باش قرار داشت. با اين وجود گويا آلودگي هواي تهران سر رفتن ندارد. پيش‌بيني سازمان هواشناسي هم از تداوم پايداري هواي پايتخت در تهران خبر‌مي‌دهد. البته اين سازمان پيش‌بيني كرده است كه تداوم پايداري جو در نيمه‌شمالي كشور تا اوايل هفته آينده ادامه داشته باشد كه پيامد آن افزايش آلاينده‌هاي جوي در شهرهاي صنعتي و پرجمعيت خواهد بود. به‌عبارت ديگر غيراز تهران شهروندان شهرهاي اراك، كرج و اصفهان همچنان بايد در هواي آلوده سر كنند. مدارس شهر تبريز هم روز گذشته به‌دليل آلودگي هوا تعطيل بود.
شركت كنترل كيفيت هواي شهرداري تهران نيز اعلام كرده كه بهتر است گروه‌هاي حساس مانند سالمندان، كودكان، زنان باردار، بيماران قلبي و تنفسي و نيز جانبازان شيميايي از تردد غيرضروري در شهر خودداري كنند. البته تحرك بدني و ورزش در فضاي باز مي‌تواند خطرات جدي براي سلامت تمام شهروندان را به‌دنبال داشته باشد.
- راه‌حل نداريم
آلودگي هوا در سال‌هاي اخير تبديل به پديده‌اي فراگير شده كه هر سال نام‌هاي جديدي را وارد فهرست شهرهاي آلوده مي‌كند. اين در حالي است كه توجه به اين معضل و تلاش براي رفع آن از سوي مسئولان تقريبا رها شده است چه آنكه اگر اين معضل مورد توجه بود حتما براي آن بسته نجات تعريف مي‌شد.
در هفته‌هاي اخير در حالي بسته نجات براي صنعت خودروسازي تعريف و اجرايي شده است كه نتيجه آن به‌طور تخميني ورود تمام 120هزار خودروي پيش‌فروش شده به كلانشهرهاست. اگرچه كارشناسان نيز عنوان مي‌كنند كه مي‌شد با اعتبار درنظر گرفته شده براي نجات صنعت خودروسازي، بخشي از ناوگان تاكسيراني در شهرهاي بزرگ را نوسازي كرد.
با وجود اين اسماعيل كهرم كه مشاور محيط‌زيستي رئيس سازمان حفاظت محيط‌زيست كشور است، اعتقاد دارد هر چه اقدام براي كاهش آلودگي هوا وجود داشته به اجرا در آمده و براي بازگرداندن سلامت به آسمان تهران راه‌حل جديدي دردست نيست. اين كارشناس محيط‌زيست اين نكته كه حدود 80درصد آلايندگي هواي تهران مربوط به‌خودروها و موتورسيكلت‌هاست را هم تأييد كرده و گفته است: اگر خودروها و موتورسيكلت‌ها منابع آلايندگي هوا نيستند پس چگونه است كه به محض آغاز تعطيلات نوروز و خروج خودروها از شهر تهران، آسمان تهران فرصت مي‌يابد رنگ آبي به‌خود بگيرد؟
كهرم استقرار بيش از 30درصد از حجم كل صنايع كشور (معادل يك‌سوم صنايع مهم)در اطراف تهران را يكي ديگر از معضلات كنوني پايتخت دانست كه منجر به تشديد آلودگي هوا مي‌شود. وي با يادآوري اينكه موقعيت جغرافيايي تهران نيز خود مسبب تشديد آلودگي‌هاست، خاطرنشان كرد: در بخش شمال تهران رشته كوه‌هاي البرز قرار دارند كه خود همچون سدي مانع حركت و جريان باد و خروج آلودگي‌ها از آسمان تهران مي‌شوند. درواقع موقعيت جغرافيايي تهران خود مزيد بر معضل آلودگي هواي تهران است.
- عوامل آلايندگي شهرها
تردد حدود 2.5 ميليون خودرو بدون دريافت برگه معاينه فني(شخصي و عمومي)، وجود معادن شن و ماسه و صنايع آلاينده در اطراف تهران، آلايندگي بالاي موتورسيكلت‌هاي در حال تردد، تنظيم نبودن وسايل گرمايشي منازل و ساختمان‌ها و نقصان در كيفيت سوخت و استاندارد خودروهاي داخلي (به باور كارشناسان) از مهم‌ترين دلايل تشديد آلودگي هواي پايتخت هستند.
در چنين شرايطي اجرا نشدن طرح‌هاي كارشناسي ترافيكي چون طرح كاهش (LEZ) نيز مزيد بر علت شده است. اگرچه مي‌توان عوامل ديگري براي تشديد آلودگي هوا چون نقصان در توسعه حمل‌ونقل عمومي را هم نام برد اما به‌نظر مي‌رسد بزرگ‌ترين مشكل در كنترل و رفع آلودگي هواي تهران نبود مديريت واحد است. بايد اين اراده در بين مسئولان ايجاد شود تا با انتخاب مسئولي واحد و واگذاري مسئوليت‌ها و اعتبارات مورد نياز، برنامه‌اي مدون براي رفع اين معضل تدوين كنند.
- ساعات كاري مراكز معاينه فني افزايش يافت
ساعت كار مراكز معاينه فني تهران افزايش يافت. در روزهاي جاري كه آلودگي هواي تهران افزايش يافته است تعداد مراجعان از 3هزار دستگاه در روز به 8هزار دستگاه رسيده كه نشان‌دهنده افزايش 5هزار دستگاه خودرو است. اگر شما هم قصد داريد براي معاينه خودروي خود به اين مراكز مراجعه كنيد بدانيد كه 8مركز معاينه فني بيهقي، آبشناسان، نيايش، دماوند، الغدير، شكوفه، چمران و سراج امروز پنجشنبه (3دي ماه) تا ساعت16 به شهروندان خدمات ارائه مي‌دهند. روز جمعه (4 دي‌ماه) نيز تنها مركز معاينه فني بيهقي تا ساعت16 آماده خدمت‌رساني به شهروندان است.