جديدترين پيشبيني آژانس بينالمللي انرژي نشان ميدهد كه با ورود نفت ايران به بازارهاي جهاني، قيمتها كاهش بيشتري را تجربه خواهند كرد و امكان دارد 5تا 15دلار افت قيمت در هر بشكه رقم بخورد.پيشي گرفتن عرضه از تقاضا در بازار نفت، اصليترين عامل كاهش بهاي طلاي سياه بهحساب ميآيد. از تيرماه سال گذشته كه برخي توليدكنندگان بزرگ نفت با تصميمي سياسي براي افزايش فشار به ايران، شرايط را براي بالا بودن عرضه نسبت به تقاضا مهيا كردند، بهاي نفت رو به كاهش گامبرداشته تا از محدوده 120دلار به سطح 36دلار برسد.
در شرايط فعلي نيز كه با چشمانداز لغو تحريمها، ايران خود را براي افزايش يك ميليون بشكهاي صادرات نفت طي 6ماه پس از لغو تحريمها آماده ميكند، برآوردها از افزايش عرضه و كاهش قيمت حكايت دارد. اين در حالي است كه طبق گفته وزير نفت ايران، اين انتظار وجود دارد كه ساير كشورهاي عضو اوپك براي نفت ايران جا باز كنند و هر كدام به ميزاني از توليد خود بكاهند تا نفت ايران بدون تأثير بر قيمت، وارد بازار شود.
استدلال بيژن زنگنه اين است كه در زمان تحريم با كاهش توليد و صادرات ايران، ساير كشورهاي عضو اوپك جاي كشور ما را در صادرات گرفتهاند و از آن سود بردهاند به همين دليل با رفع تحريمها، ايران بهدنبال سهم سابق خود از صادرات اوپك است. برهمين اساس اوپك براي محافظت از قيمت نفت بايد با تفاهم ميان اعضا شرايط را براي ورود نفت ايران به بازارهاي جهاني فراهم كند اما نشانهاي از همكاري كشورهايي نظير عربستان كه نقشي تعيينكننده در ميزان توليد و صادرات نفت اوپك دارند، ديده نشده است. ايران پيش از دوران تحريمها سهم 14.2درصدي از بازار اوپك داشته است كه حالا بهدنبال بازيابي اين سهم است.
- كاهش 15دلاري قيمت؟
آژانس بينالمللي انرژي پيشبيني كرد، با افزايش صادرات نفت ايران در سال2016به ميزان يك ميليون بشكه، قيمت نفت بين 5تا 15 دلار كاهش مييابد. ايران كه چهارمين ذخاير بزرگ نفت جهان را دراختيار دارد، انتظار دارد سال آينده پس از لغو تحريمها روزانه يك ميليون بشكه نفت بيشتر روانه بازار كند. ايران اخيرا بيش از 70پروژه انرژي را كه در حال برنامهريزي آنهاست به شركتهاي نفتي غربي عرضه كرده است. صندوق بينالمللي پول اين هفته در گزارشي اعلام كرد، درحاليكه احتمالا برخي از تأثيرات افزايش صادرات نفت ايران توسط بازار هضم شده، اما به محض اينكه توليد نفت جمهوري اسلامي ايران بهصورت واقعي شروع به افزايش كند، ممكن است قيمت نفت كاهش بيشتري پيدا كند.
آژانس بينالمللي انرژي نيز در گزارش خود از بازار نفت در اوايلماه جاري از افزايش صادرات نفت ايران بهعنوان يكي از عواملي ياد كرد كه موجب شد، اين آژانس پيشبيني كند، حجم ذخاير جهاني نفت در سال آينده 300ميليون بشكه افزايش خواهد يافت.
صادرات نفت ايران از سال 2011به اين طرف بهدليل تشديد تحريمهاي غرب، حدود يك ميليون بشكه كاهش يافته است. ايران 36ميليون بشكه از نفت توليد شده خود را در دريا و روي تانكرها ذخيره كرده است.
صندوق بينالمللي پول اعلام كرده: «هرچند ممكن است بخشي از اين تأثير قبلا در بازارها رخ داده باشد، اما ممكن است وقتي صادرات نفت ايران افزايش مييابد، كاهش بيشتر (قيمت نفت) محقق شود.صندوق بينالمللي پول همچنين اعلام كرده، واكنش بازار نفت به بازگشت ايران تا حد زيادي بستگي به عملكرد اوپك خواهد داشت. اوپك اوايلماه جاري ميلادي تلويحا اعلام كرد كه آماده كاهش توليد براي حمايت از قيمتها نيست و تحليلگران نيز انتظار ندارند كه اين سازمان با كاهش توليد براي نفت ايران جا باز كند.