اين در حالي است كه بنابر تصميم كميته اضطرار، مدارس ابتدايي، پيش‌دبستاني‌ها و مهدهاي كودك نيز ديروز تعطيل بودند و طرح زوج و فرد از در منازل در سراسر پايتخت اجرايي شد.
- جان مردم در خطر است
در 22روز گذشته آلودگي هواي پايتخت كه تشديد شد بيماري‌هاي قلبي، ريوي و افزايش تماس‌ها با واحدهاي اورژانس در سراسر شهر را به‌دنبال داشته، مردم به‌دنبال پاسخ اين سؤال هستند كه مسئول مقابله با آلودگي هوا كيست؟ اگرچه براي رفع آلودگي هوا به همكاري بيش از 20نهاد و سازمان نياز است اما نكته مهم اينجاست كه رفع اين معضل هنوز متولي مشخصي ندارد. برخي سازمان حفاظت محيط‌زيست را مسئول مي‌دانند، برخي ديگر شهرداري را.
تعدادي هم اعتقاد دارند كه براي رفع معضل كلان آلودگي هوا كه گريبان كلانشهرهاي كشور را گرفته و حدود 30ميليون نفر از هموطنان را درگير خود كرده است، رئيس‌جمهور بايد تصميم‌گيري كند. اما شهردار تهران صبح ديروز در جمع خبرنگاران حاضر شد و به‌عنوان مسئول اداره پايتخت درباره آلودگي هوا نكاتي را مطرح كرد.
از نگاه شهردار تهران معضل آلودگي هوا مهم‌ترين چالش پايتخت است. محمدباقر قاليباف اين معضل را دغدغه جدي خود دانست و اعلام كرد: هيچ‌كس در مجموعه كشوري به اندازه شهرداري آناليز دقيقي از آلودگي هوا و مشكلات آن ندارد، شهرداري نسبت به اين موضوع تسلط كافي دارد.
وي همچنين به اين موضوع نيز اشاره كرد كه اگر دوستان و مسئولان حوصله داشته باشند مي‌توان به‌طور دقيق اعلام كرد كه چه اتفاقاتي در حال وقوع است. به‌گفته شهردار تهران اينكه بايد در مقابل آلودگي هوا چه بكنيم توسط شهرداري تهيه و تنظيم شده است. قاليباف خاطرنشان كرد: روشي كه ابتدا آلودگي را ايجاد مي‌كنيم و بعد مي‌گوييم چطور بايد آن را حل كنيم، غلط است. علاوه بر اين هر سياست و هر قانوني كه مشكل منبع توليد آلودگي را حل نكند، منجر به شكست خواهد شد.
- منابع آلاينده هوا
قاليباف درباره منابع آلاينده هواي تهران نيز اظهار داشت: به جرأت مي‌گويم حدود 73 تا 75درصد آلاينده‌هاي خطرناكي كه در شهر وجود دارد ناشي از وسايل در حال حركت است. اما ما آلاينده‌هاي متحرك را آناليز كرده‌ايم و مي‌دانيم هر يك چه سهمي دارند و همه اطلاعات و آمار آن نيز موجود است. اين اشاره شهردار تهران به تردد 420هزار خودروي فرسوده و كاربراتوري توليد قبل از سال82 بازمي‌گردد كه اگرچه 10درصد ناوگان خودرويي تهران را تشكيل مي‌دهند ولي 50درصد آلودگي هواي تهران را توليد مي‌كنند.
شهردار تهران در بخش ديگري از سخنان خود با خبرنگاران به موضوع آلايندگي موتورسيكلت‌ها اشاره كرد و اينكه آماري از تعداد موتورسيكلت‌ها در دست نيست را ادعايي عجيب دانست چراكه به‌گفته وي امكان رصد اين اطلاعات وجود دارد. محمدباقر قاليباف همچنين به‌وجود موارد قانوني كافي براي مبارزه با آلودگي هوا اشاره كرد و گفت: به اعتقاد بنده مشكل فقط ضعف مديريت است و هيچ چالش ديگري براي حل اين چالش بزرگ وجود ندارد.
- آلودگي هوا را سياسي نكنيم
شهردار تهران خود را داوطلب انجام اين كار ندانست اما گفت كه تمام‌قد در خدمت هر فردي است كه بخواهد اجراي آن را به‌عهده گيرد. قاليباف تأكيد كرد: اگر هم كسي پيدا نشود، به‌عنوان شهردار تهران حاضرم اين مسئوليت را بپذيرم و طي چند سال رفته‌رفته به روزهاي پاك هر سال بيفزايم؛ درست همان كاري كه در مكزيكوسيتي انجام شد. وي با اشاره به اين نكته كه موضوع آلودگي هوا را سياسي و جناحي نكنيم، افزود: به خدا در اين موضوع جان مردم مطرح است. البته ما ناگزيريم از خودمان دفاع كنيم.
- تصميمات فوري و كوتاه‌مدت
افزايش آلودگي هوا در كلانشهرهاي كشور بعد از گذشت 2هفته، بالاخره مورد توجه دولت هم قرار گرفت و رئيس‌جمهور در جلسه ديروز هيأت دولت دستوراتي را در اين ارتباط صادر كرد. حسن روحاني گفت: دولت لازم مي‌داند در اين روزهايي كه آلودگي هوا براي مردم ملموس‌تر شده است، تصميمات كوتاه‌مدت و ميان‌مدتي اتخاذ كند به‌نحوي كه مردم احساس كنند، روند امور به سمت بهبود و حل و فصل پيش مي‌رود.
رئيس‌جمهور نگراني عمومي از آلودگي هوا به‌ويژه در كلانشهرها را بحق و رفع اين نگراني را هم ضروري دانست. وي اعلام كرد كه تصميمات اتخاذ شده در هيأت دولت فوري و كوتاه‌مدت است كه همه دستگاه‌هاي ذيربط بايد اجراي جدي آن را مورد توجه قرار دهند.
البته وي اعلام نكرد كه تصميمات گرفته شده چه مواردي هستند. روحاني در بخش ديگري از سخنان خود افزود: لايحه مربوط به هواي پاك در سال93 از سوي دولت به مجلس تقديم شد و ضمن اعلام نظر در مورد طرح نمايندگان درباره معاينه فني، زمان معاينه فني را به 3سال تقليل داد. وي همچنين با اشاره به درخواست دولت از وزارت راه و شهرسازي و شوراي‌عالي شهرسازي، لزوم نظارت بر بلندمرتبه‌سازي در برخي مناطق شهري را مورد تأكيد قرار داد و گفت: بايد براي برج‌ها و ساختمان‌هاي بلندمرتبه، به‌خصوص آنهايي كه در كريدور جابه‌جايي هوا قرار دارند، چاره‌انديشي شود و حداقل از اين به بعد از ساخت آنها در اينگونه مناطق جلوگيري شود.
شهردار تهران افزود: من داوطلب انجام این کار نیستم اما تمام قد در خدمت هر فردی که بخواهد اجرای آن را به عهده گیرد قرار می‌گیرم. اگر هم کسی پیدا نشود به عنوان شهردار تهران حاضرم این مسئولیت را بپذیرم و طی چند سال رفته رفته به روزهای پاک هر سال بیفزایم، درست همان کاری که در مکزیکوسیتی انجام شد.وی با بیان اینکه دیگر نمی‌دانم با چه ادبیاتی می‌توانم حرف بزنم، گفت: موضوع آلودگی هوا را سیاسی و جناحی نکنیم، به خدا در این موضوع جان مردم مطرح است. البته ما ناگزیریم از خودمان دفاع کنیم.
قالیباف با بیان اینکه پول خرج کردن بسیار سخت‌تر از پول درآوردن است، اگر بخواهیم پول را به درستی خرج کنیم زحمت و سختی بیشتری نسبت به پول در آوردن دارد، ادامه داد: در سال 85، 32ایستگاه مترو در طول 22 سال ایجاد شده بود اما هم اكنون تعداد ایستگاه‌های مترو را به 100 مورد رسانده‌ایم که سهم مالی دولت از 50 درصدی که قانون تعیین کرده کمتر از یک درصد بوده است.
شهردار تهران با بیان اینکه فکر می‌کنم از ابتدای سال جاری تاکنون 50میلیارد تومان از سوی دولت برای مترو پرداخت شده باشد، گفت: این در حالی است که در سال جاری 1500 میلیارد تومان از سوی شهرداری برای مترو هزینه شده است؛ بنابراین اظهاراتی مانند اینکه پول مترو برای پروژه‌ای مانند صدر هزینه شده، شبیه جوک است.
وی با بیان اینکه احداث پروژه صدر ردیف بودجه خودش را داشت و هرگز پول مترو را جای دیگری هزینه نکرده‌ایم، افزود: علاوه بر این در طول هر سال بیش از ردیف تعیین شده در مترو بودجه هزینه شده است. بنده خط 6 و 7 مترو را تا سال 96 به اتمام خواهم رساند؛ یعنی به طور حتم تونل‌ها و ایستگاه‌های آن را آماده خواهم کرد و راحت‌ترین کار که خرید واگن است را به شخص بعدی می‌سپارم.
قالیباف با بیان اینکه هزینه ساخت هر کیلومتر مترو در گذشته 80میلیارد تومان بوده اما اکنون این رقم به240 میلیارد تومان رسيده، تصريح كرد: اظهاراتی مبنی بر حل نشدنی بودن مشکل آلودگی هوا را قبول ندارم و معتقدم می‌توان آن را سامان داد، ما نیز به طور جد پیگیر این موضوع هستیم. شهردار تهران در ادامه درباره نصب فیلترهای دوده روی اتوبوس‌های شهری، گفت: روی استفاده از حدود 3 هزار فیلتر جذب دوده متمرکز شده‌ایم.
نصب آنها را اولویت‌بندی کرده‌ایم و قرار است ابتدا روی اتوبوس‌های تک کابین متعلق به شهرداری، در مرحله بعد روی اتوبوس‌های دوکابین و در مرحله بعدی روی اتوبوس‌های بخش خصوصی نصب کنیم. وی در بخش دیگری از اظهارات خود درباره وضعیت باغات و فضای سبز شهرداری گفت: در دهه 70 سرانه فضای سبز 20 متر مربع بود که تا سال 85 به 17 متر کاهش یافت اما از سال 85 تا 93 طبق آمار به 21 متر مربع رسید.
قالیباف با اشاره به وضعیت تراکم‌فروشی شهر تهران خاطر نشان كرد: در گذشته به طور حتم تراکم فروشی وجود داشته اما کسانی که در دهه 70 طرح تفصیلی را در کشوی میز خود گذاشتند در آن را بستند و با افتخار سخنرانی کردند در کامرانیه به زمین‌های 2 هزار متری مجوز ساخت 25طبقه دادند، تراکم‌فروشی کردند و امروز به تراکم‌فروشی نقد دارند.
- راهكارهاي كوتاه‌مدت و بلندمدت
سخنگوي فراكسيون محيط‌زيست مجلس روز گذشته اقدامات كوتاه‌مدت، ميان‌مدت و بلندمدت را تشريح كرد. سيدمويد حسيني‌صدر در اين‌باره به ايسنا گفت: اقدامات كوتاه‌مدت نظير محدوديت تردد، اطلاع‌رساني به مردم براي استفاده كمتر از خودرو و بخاري و وسايل سوختي، خروج تاكسي‌ها و اتوبوس‌هاي فرسوده از ناوگان حمل‌ونقل، افزايش كيفيت بنزين و معاينه فني خودروها به‌ويژه خودروهاي عمومي، تاكسي و اتوبوس است.
وي افزود: در بخش ميان‌مدت ناوگان حمل‌ونقل عمومي بايد توسعه پيدا كند. سفرهاي زائد درون‌شهري بايد حذف شود، الگوي مصرف انرژي بايد بهينه‌سازي شود، فرهنگسازي لازم صورت گيرد و از انرژي‌هاي نو استفاده شود چرا كه ما در حال حاضر دوبرابر استانداردهاي جهاني سوخت فسيلي مصرف مي‌كنيم.
اين نماينده مجلس ادامه داد: در بخش بلندمدت نيز اصلاح سوخت پالايشگاه‌ها، توسعه مترو و فضاي سبز، الكترونيكي كردن اقدامات مربوط به ادارات، حذف سفرها از اطراف تهران، برقي كردن خودروها و موتورسيكلت‌ها، حل مشكل ترافيك، رعايت مبحث 19ساختمان، افزايش بازدهي انرژي و كاهش مصرف و خروج صنايع آلاينده از تهران بايد مورد توجه قرار گيرد. حالا بايد ديد با توجه به گفته‌هاي رئيس‌جمهور مبني بر اتخاذ تصميمات كوتاه‌مدت و ميان‌مدت كدام‌يك از موارد يادشده اجرايي خواهند شد.
- كمك باد و باران
مديريت آلودگي هواي تهران و كلانشهرها همچنان در دست باد و باران است. در حالي كه بسياري از شهروندان شهرهاي بزرگ چشم به آسمان دارند تا شايد از آلودگي هوا كم شود، سازمان هواشناسي ديروز پيش‌بيني كرد كه با ورود سامانه‌هاي بارشي به كشور از غلظت آلاينده‌ها در هواي تهران و برخي كلانشهرها طي امروز و فردا كاسته شود. احد وظيفه، مدير پيش‌بيني و هشدار سريع سازمان هواشناسي كشور اين خبر را اعلام كرد. همچنين به‌گفته وي سامانه بارشي كه ديروز هواي تهران را تحت‌تأثير قرار داد و تا حدودي موجب كاهش آلودگي هواي تهران شد، امروز از شرق كشور خارج مي‌شود اما با تأثير موج ديگري در شمال غرب و به‌تدريج غرب كشور، بارش برف و باران شروع شده و روزجمعه گستره بارش‌ها استان‌هاي واقع در دامنه‌هاي زاگرس، دامنه‌هاي جنوبي البرز و سواحل درياي خزر را نيز فرامي‌گيرد.