به گزارش خبرنگار همشهري آنلاين، بعد از اعدام شيخ نمر الباقر نمر عالم شيعه در عربستان سعودي در ابتداي هفته جاري، مردم روبروي سفارت عربستان در تهران و كنسولگري آن كشور در مشهد تجمع كرده و اعتراض خود را اعلام كردند. اما تعدادي معترضين خشمگين با ورود به سفارت عربستان در تهران خسارتهايي به ساختمان آن وارد كردند كه مقامات دولتي و قضايي ايران ضمن اعلام موضع گيري صريح در خصوص اعدام اين روحاني شيعي اقدام خودسرانه اين معترضين خشمگين را نيز محكوم كرده و نيروي انتظامي بيش از 45 نفر از خاطيان را دستگير كرد.
اما در ساعات پاياني شب گذشته سخنگوي وزارت خارجه عربستان از تصميم عربستان مبني بر قطع ارتباط ديپماتيك با ايران خبر داد. صبح امروز نيز وزارت خارجه عربستان در بیانیه ای رسمی اعلام کرد روابط سیاسی خود با ایران را قطع ميكند و از دیپلماتهای ایرانی خواست خاک این کشور را ترک کنند.
آسوشیتدپرس در همين راستا اعلام كرد كه عربستان سعودی بعد از اعلام قطع رابطه سیاسی با ایران، دیپلماتهای خود را از تهران خارج کرده است. آنطور که العربیه گزارش داده هواپیمای حامل کارمندان سفارت عربستان در حال حاضر در فرودگاهی در شهر دوبی فرود آمده اند.
اعلام قطع روابط ديپلماتيك ايران و عربستان، سايه سنگيني از ابهام روي موضوع اعزام زائران ايراني به حج تمتع و مفرده انداخته و اين در حالي است كه هفته گذشته سازمان حج و زيارت همزمان با 17 ربيع الاول اولويتهاي اعزام حج تمتع سال 95 را اعلام كرده و حتي اوحدي، رييس اين سازمان گفته بود كه «برای رفاه حال دارندگان فیشهای اعلام شده بر اساس سال گذشته هزینههای سفر در دو قسط از آنان اخذ خواهد شد.»
اما با واكنش تند عربستان و اعلام قطع رابطه ديپلماتيك با ايران، محمدعلی اسفنانی سخنگوی کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس شورای اسلامی در مورد تاثیر قطع روابط دیپلماتیک عربستان با ایران بر موضوع حج تمتع امسال اظهار کرد: وقتی روابط دیپلماتیک به طور کامل قطع شود کنسولگریهای آن کشور نیز تعطیل میشود و همزمان با تعطیلی کنسولگری، صدور ویزا و مجوزهای اقامت نیز قطع میشود مگر اینکه دولت واسطی بین ایران و عربستان، وساطتت و میانجیگری کند که به نظر من هیچ ضرورتی به چنین اتفاقی نیست زیرا درست است که بحث حج جزو واجبات محسوب میشود اما انجام واجبات در شرایط خاصی در شرع از جمله وقتی موجبات تعذر باشد وجوبش برداشته میشود.
اسفنانی تصریح کرد: وقتی از لحاظ حقوقی هیچ نوع ارتباط دیپلماتیکی با دولتی نداشته باشیم امکان اجرای توافقات مشخص شده در بحث صدور ویزا و اقامات و اعزام به حج و حضور نمایندگان ما در آنجا و تعهدات دولتی عربستان در برابر اتباع ایرانی نیز به صورت خود به خود لغو میشود.
وی افزود: ضرورتی ندارد که بحث لغو حج تمتع در مجلس شورای اسلامی مطرح شود، البته مجلس میتواند در این موضوع ورود پیدا کند و مصوبه ای را بگذراند و یا دولت تصمیمی برای این موضوع بگیرد اما وقتی یک طرف به طور کامل روابط دیپلماتیک خود را با ما قطع میکند موجبی برای مصوبه و بحث وجود ندارد و به صورت خودکار روابط لغو می شود.
از سوي ديگر، حسين نوش آبادي، سخنگوي وزارت ارشاد در نشست خبري اعلام كرده است كه «گرچه سیاست سازمان حج بر این بود که خود را درگیر مسایل سیاسی نکند چون حج موضوع دینی و معنوی است و فارغ از مباحث سیاسی دنبال میشود اما به طور طبیعی تاثیرات خود را میگذارد. نمیتوانیم اظهار نظر صریحی داشته باشیم که قطع روابط با عربستان تاثیرگذار بر روند برنامه حج ما در سال آینده خواهد بود یا نه. ثبت نام حج از بهمن اغاز می شود منتظر اعلان نظر مسئولان کشور خواهیم بود که آیا در سال اینده اعزام برای حج صورت میگیرد یا نه. باید منتظر باشیم ببینیم این قطع روابط دیپلماتیک تاثیر بر حوزه های معنوی دینی و حج خواهد گذاشت یا نه.»
با اين حال سازمان حج و زيارت تاكنون هيچ واكنشي نسبت به اين رخداد نداشته و موضع گيري رسمي درباره لغو حج نداشته است. با اين وجود فرضيه لغو اعزام زائران به عربستان قوت گرفته و بايد منتظر ماند در روزهاي آتي مسئولان دولتي چه تصميمي درباره حج اتخاذ ميكنند.