از يك سو سخنگوي دولت ظهر ديروز در نشست خبري هفتگي خود تأكيد كرد: خروج معاملات پتروشيمي‌ها از بورس كالا نظر شخصي وزير صنعت بوده و سازمان مديريت و برنامه‌ريزي با اين نظر مخالف است. همزمان با مخالفت رئيس سازمان مديريت و برنامه‌ريزي با خروج محصولات پتروشيمي از بورس كالا محمد شريعتمداري معاون اجرايي رئيس‌جمهور نيز عرضه محصولات پتروشيمي خارج از اين بازار متشكل را تخلف از قانون اعلام كرد.
- سخنگوي دولت: سازمان مديريت و برنامه‌ريزي با نظر وزير صنعت مخالف است
سخنگوي دولت ظهر ديروز در نشست خبري هفتگي خود تأكيد كرد: خروج معاملات پتروشيمي‌ها از بورس كالا نظر شخصي وزير صنعت بوده و سازمان مديريت و برنامه‌ريزي با اين نظر مخالف است.محمدباقر نوبخت ديروز در پاسخ به پرسشي درباره اينكه نظر شما در رابطه با اصرار وزير صنعت مبني بر خروج معاملات پتروشيمي از بورس كالا چيست؟ گفت: « خروج معاملات پتروشيمي از بورس كالا نظر شخصي وزير صنعت است، اما سازمان مديريت و برنامه‌ريزي با اين نظر مخالف است، البته اين موضوع هنوز در دولت براي تصميم‌گيري مطرح نشده كه اگر اين اتفاق بيفتد نتايج آن را اطلاع‌رساني خواهم كرد.»
اين دومين بار است كه سخنگوي دولت به‌طور شفاف بر خارج نشدن معاملات محصولات پتروشيمي از بورس كالا تأكيد مي‌كند.
در 2 سال اخير محمد رضا نعمت‌زاده وزير صنعت، معدن و تجارت به دلايل غيرمنطقي و به بهانه‌هاي مختلف بر خروج بخشي از معاملات محصولات پتروشيمي از بازار شفاف و متشكل بورس كالا پافشاري كرده است.
- معاون اجرايي رئيس‌جمهور: عرضه محصولات پتروشيمي خارج از بورس تخلف است
همزمان با مخالفت رئيس سازمان مديريت و برنامه‌ريزي با خروج محصولات پتروشيمي از بورس كالا معاون اجرايي رئيس‌جمهور نيز عرضه محصولات پتروشيمي خارج از اين بازار متشكل را تخلف از قانون اعلام كرد.محمد شريعتمداري معاون اجرايي رئيس‌جمهور نيز با ارسال نامه‌اي به سازمان حمايت مصرف‌كنندگان و توليدكنندگان، عرضه محصولات پتروشيمي خارج از اين بازار متشكل را تخلف از قانون اعلام كرد.
در اين نامه كه خطاب به نوابي، مديرعامل سازمان حمايت مصرف‌كنندگان و توليدكنندگان در حدود 3هفته پيش نوشته شده و رونوشتي از آن به خسروتاج، قائم‌مقام وزير صنعت ارسال شده، آمده است: « با‌توجه به اينكه براساس قانون و مصوبات رسمي، عرضه محصولات پتروشيمي به استثناي كود اوره خارج از بورس تخلف و عرضه خارج از شبكه محسوب مي‌شود و تا اتخاذ هرگونه تصميم جديد، كالاهاي بورسي يا بايد در بورس عرضه شوند يا مشمول قيمت‌گذاري رسمي دولت و تعزيراتي باشند. مسئوليت صيانت از حقوق مصرف‌كنندگان و برخورد قانوني با تخلفات با آن سازمان است.»
- تحولات سريع و مخالفت صريح
تا پيش از ظهر ديروز همه خبرها از ادامه تلاش‌ها براي خروج محصولات پتروشيمي در ستاد هدفمندي يارانه‌ها حكايت داشت، اما در نخستين تحول دفتر معاونت اجرايي رياست‌جمهوري درنامه‌اي به اتحاديه تعاوني‌هاي تأمين نياز صنايع پايين دستي پتروشيمي اعلام كرد: تاكنون هيچ تصميمي درخصوص خروج محصولات پتروشيمي از بورس اتخاذ نشده است.
اتحاديه تعاوني‌هاي تأمين نياز صنايع پايين دستي پتروشيمي با ارسال نامه‌اي به محمد شريعتمداري معاون اجرايي رئيس‌جمهور و جانشين ستاد هدفمندي يارانه‌ها، مزيت‌هاي بورس كالا براي صنايع پايين دستي و توليد كشور را نام برده و اعتراض خود را نسبت به فشارهاي كنوني براي خارج شدن معاملات از شفافيت و بازگشت به معاملات در كارخانه‌اي اعلام كرد، دفتر معاونت اجرايي رياست‌جمهوري درپاسخ به اتحاديه تعاوني‌هاي تأمين نياز صنايع پايين دستي پتروشيمي به صراحت اعلام كرد: تاكنون هيچ‌گونه تصميمي درخصوص خروج محصولات پتروشيمي از بورس اتخاذ نشده است.
- پافشاري وزارت صنعت
شواهد حاكي است: وزير صنعت همچنان بر موضع خروج محصولات پتروشيمي از بورس كالا تأكيد مي‌كند. اگر چه موضوع خارج شدن محصولات پتروشيمي با اظهارنظر سخنگوي دولت در آبان‌ماه بسته شد، اما اصرار وزير صنعت، معدن و تجارت بر خروج محصولات پتروشيمي از بورس كالا در هفته جاري به طرح اين موضوع در ستاد هدفمندي يارانه‌ها منجر شد. اين ستاد تاكنون بارها در برابر فشارها براي خروج محصولات پتروشيمي از بورس كالا و بازگشت به سيستم حواله‌اي مقاومت كرده است. به‌گفته كارشناسان، اجرايي شدن اين طرح به افزايش رانت، دلالي، فرار مالياتي و كشف نرخ غيرشفاف منجر مي‌شود.
- ديدگاه كارشناسي
در اين ميان بهروز خدارحمي دبيركانون نهادهاي سرمايه‌گذاري با اشاره به اينكه سرمايه‌گذار خارجي براي ورود به صنعت پتروشيمي نيازمند شفافيت قيمتي است، گفت: بورس كالا اين امكان را به خارجي‌ها مي‌دهد تا در يك بستر شفاف به ارزيابي براي سرمايه‌گذاري در صنعت پتروشيمي بپردازند.
او تأكيد كرد: شفافيت قيمتي فقط از طريق بورس كالاي ايران صورت مي‌گيرد و در همه جاي دنيا بورس‌ها مظهر بازار آزاد هستند. او ادامه داد: اشكالاتي كه به بورس كالاي ايران گرفته مي‌شود، هيچ ارتباطي به اين بورس ندارد. اين اشكالات به موضوع سايت بهين ياب و قيمت پايه برمي‌گردد؛ سايت بهين ياب زيرنظر وزارت صنعت است و قيمت پايه را شركت ملي صنايع پتروشيمي و خود مجتمع‌ها تعيين مي‌كنند.
خدارحمي گفت: سرمايه‌گذار خارجي براي ورود به صنعت پتروشيمي ايران نيازمند شفافيت قيمتي براي ارزيابي است. بورس كالاي ايران در حقيقت با كشف نرخ كالاهاي پتروشيمي، اين امكان را به سرمايه‌گذار خارجي مي‌دهد كه در يك بستر شفاف به ارزيابي براي سرمايه‌گذاري در صنعت پتروشيمي بپردازد.