البته در اين ميان روابط تجاري و اقتصادي ايران با عربستان در مجموع كمتراز 200ميليون دلار است كه عمده اين رابطه هم تاكنون غيرمستقيم بوده است. از روز شنبه هفته جاري كه روابط ديپلماتيك ايران و عربستان به‌خاطر اعدام شيخ نمر با تنش مواجه شد و نهايتا عربستان روابط سياسي و اقتصادي خود را با ايران قطع كرد، ميزان تبادلات اقتصادي ايران با كشورهاي حاشيه جنوبي خليج‌فارس هم مورد توجه قرار گرفته است.
براساس سخناني كه اسدالله عسگر اولادي، عضو هيأت نمايندگان اتاق بازرگاني تهران در گفت‌وگو با ايسنا بر زبان آورده است: تبادلات تجاري و بازرگاني ايران با عربستان بسيار كم بود و از طرفي معاملاتي كه صورت مي‌گرفت نيز بيشتر از طريق كشورهاي واسطه بود.
وي افزود: مبادلات تجاري ما با اين كشور از طريق كويت، دوبي و در بعضي مواقع از طريق كشور عمان صورت مي‌گرفت؛ بنابراين با قطع ارتباط، اين تبادلات مي‌تواند از طريق اين كشورها ادامه داشته باشد. همچنين براساس آمار گمرك جمهوري اسلامي ايران، تعداد اقلام صادراتي ايران به عربستان در 8ماهه سال‌جاري 152مورد به ارزش 133ميليون دلار بوده و اين در حالي است كه عربستان تنها 71قلم كالا به ارزش 40ميليون دلار به ايران صادر كرده است.
- امارات در صدر
كشور امارات جزو بزرگ‌ترين شركاي تجاري ايران است و سطح روابط دو كشور در سال‌هاي اخير بيشتر نيز شده است؛ به‌عبارت ديگر ايران در اين سال‌ها همواره از كشور امارات به‌عنوان بندرگاهي براي ورود كالاهاي ساير كشورها به‌خود استفاده مي‌كرده و بسياري از كالاها از طريق امارات به ايران صادرات مجدد مي‌شدند.
همين باعث شده بود در سال گذشته امارات به بزرگ‌ترين صادركننده به ايران تبديل شود كه براساس آمار گمرك در سال گذشته 3774قلم كالا به ارزش بيش از 12ميليارد دلار از امارات به ايران وارد شده است. اما در مقابل، ايران نيز توانسته صادرات خوبي به اين كشور داشته باشد و امارات نيز به يكي از مقاصد مهم صادراتي توليدكنندگان ايراني تبديل شده است.در سال گذشته ميزان صادرات به اين كشور 1007قلم كالا به ارزش بيش از 4 ميليارد دلار بوده است. شايد اين موضوع يكي از دلايلي باشد كه امارات روابط خود را با ايران به‌طور كامل قطع نكرده است.
- وضعيت تجارت ايران و ساير كشورهاي جنوب خليج‌فارس
صادرات 222قلم كالا در سال گذشته به بحرين تنها 10ميليون دلار براي ايران درآمدزايي داشته و اين در حالي است كه بحرين با ارسال تنها 19قلم كالا به ايران درآمدي 328ميليون دلاري را نصيب خود كرده است.همچنين حجم مبادلات تجاري ايران و قطر نيز خيلي زياد نيست و به كمي بيشتر از 100ميليون دلار مي‌رسد كه البته در اين ميان سهم ايران از صادرات بسيار بيشتر از واردات است.
عمده صادرات ايران به قطر را محصولات معدني، انواع كفپوش، زعفران و پسته تشكيل مي‌دهد و البته بخشي از اين صادرات نيز مربوط به حيوانات زنده است كه در مجموع حجم صادرات در سال گذشته به كشور قطر به بيش از 89 ميليون دلار رسيده است.
از سوي ديگر ميزان واردات از قطر در همين مدت نيز حدود 18ميليون دلار بوده كه مهم‌ترين كالاهاي وارداتي از اين كشور محصولات خوني و مكمل‌هاي دارويي بوده است. از طرف ديگر اين وضعيت مي‌تواند براي قطر يك فرصت تلقي شود، چراكه اين كشور با عربستان رقابت اقتصادي دارد و ايران مي‌تواند با استفاده از اين فرصت، صادرات خود را به قطر گسترش دهد.
- وضعيت تجارت ايران و عمان
در اين ميان روابط تجاري ايران و عمان بيش از ساير كشورهاي منطقه است و مي‌توان اين كشور را بعد از امارات بهترين شريك ايران در منطقه دانست. در تجارت با عمان نيز كفه ترازوي صادرات به نفع ايران سنگيني مي‌كند و تراز تجاري ايران در اين مبادلات بيش از 200ميليون دلار مثبت است. ايران در سال گذشته توانسته 283قلم كالا به ارزش بيش از 300ميليون دلار به عمان صادر كند و در مقابل 71ميليون دلار در قالب 127قلم كالا نيز از اين كشور وارد كند. محصولات فولادي باز هم در صدر اقلام صادراتي ايران به عمان هستند و سهم حيوانات زنده نيز در اين ميان بالاست.
- وضعيت تجارت ايران و كويت
كويت نيز يكي ديگر از شركاي تجاري ايران در منطقه است. اين كشور از بزرگ‌ترين مشتريان سيمان ايران است و مانند ساير كشورهاي منطقه علاقه‌مندي خاصي به واردات حيوانات زنده از ايران دارد؛ به‌طوري كه بيش از 73ميليون دلار از صادرات ايران به اين كشور تنها مربوط به حيوانات زنده است. از سوي ديگر ايران نيز حجم عمده‌اي از وسايل نقليه موتوري را از طريق اين كشور وارد مي‌كند و در نهايت مجموع مبادلات تجاري اين دو كشور در سال گذشته به حدود 260ميليون دلار رسيده كه از اين ميان 197ميليون دلار سهم ايران و 63ميليون دلار سهم كويت است.