براساس گزارش نيوساينتيست، در حين مطالعه ميكروسكوپي روي پروتئينها، تكنيك هاي تصويربرداري ميتوانند مولكولها را نابود كنند. اكنون گرافن، حالتي فوق باريك از كربن، به كمك زيستشناسان آمدهاست و توانسته اولين تصوير از يك تك پروتئين را در اختيار آنها بگذارد.
ثبت عكس از پروتئينها به دانشمندان كمك ميكند تا ساختار و عملكرد آنها را درك كنند. اين دانش براي درمان بيماريهايي كه به واسطه اختلال پروتئيني ايجاد ميشوند، مانند آلزايمر، از اهميت بالايي برخوردار است. اما تكنيكهاي عكسبرداري از قبيل بلورنگاري پرتو ايكس مبتني بر خوانش ميانگيني از اطلاعات از ميليونها مولكول عمل ميكنند،از اين رو تصويري ناواضح ايجاد ميكنند. از اين رو در اين تكنيكها از ميانگين استفاده ميشود كه نورپردازي مولكولها با پرتو ايكس يا الكترونهاي پرانرژي ميتواند به پروتئينها آسيب برساند و در اين صورت نميتوان از يك تك عكس تصويري كامل از يك پروتئين را به دست آورد.
اكنون محققان دانشگاه زوريخ در سوئيس شيوهاي براي برطرفسازي اين مشكل يافتهاند. اين محققان محلولي از پروتئين را روي لايهاي گرافن پاشيده و پروتئينها را روي اين لايه تثبيت ميكنند. سپس لايه در زير ميكروسكوپ هولوگرافيك الكتروني قرار ميگيرد،دستگاهي كه از الگوي تداخل ميان الكترونها براي ايجاد تصوير استفاده ميكند.
اين دستگاهها براي تصويربرداري از اكترونهاي كمانرژي استفاده ميكنند كه به پروتئينها آسيبي وارد نميآورند. مشكل اينجاست كه اين الكترونها نميتوانند درون رديابهاي ميكروسكوپ نفوذ كنند. در اينجاست كه گرافن وارد عمل شده و به دليل باريكي بيش از اندازهاش الكترونها اجازه عبور ميدهد.
محققان اين تكنيك را روي مجموعهاي از پروتئينها از جمله هموگلوبين موجود در گلوبولهاي قرمز خون، مورد آزمايش قرار دادند كه تمامي آنها ابعادي درحد چند نانومتر داشتند. نتايج نشان داد تصاوير به دست آمده با تصاويري كه به واسطه بلورنگاري پرتو ايكس به دست ميآيند برابري ميكند.
محققان اكنون قصد دارند تصاوير ديگر مولكولهايي كه امكان عكسبرداري از آنها با تكنيكهاي رايج وجود ندارد، عكسبرداري كنند و اميدوارند اين تكنيك به تدريج به ابداع درمانهاي جديد پزشكي منجر شود. به گفته محققان بيماريهايي وجود دارند كه ناشي از اختلال در ساختار پروتئينها هستند. در آينده ميتوان تفاوتهاي ساختاري پروتئينهاي سالم و ناقص را به ثبت رسانده و از آنها براي درمان اين بيماريها بهره برد.