طبق اعلام سازمان ملل، در بزرگ‌ترين مهاجرت انساني پس از جنگ جهاني دوم، طي سال گذشته ميلادي بيش از يك ميليون پناهجو وارد اروپا شده‌اند. بيشتر اين افراد از كشورهاي درگير جنگ در خاورميانه، افغانستان و شمال آفريقا هستند. كشورهاي ثروتمندتر غرب و شمال غرب اروپا به‌رغم استقبال اوليه از اين افراد اكنون رويكرد خود را تغيير داده‌اند. پيش از اين، كشورهاي شرق اروپا ازجمله مجارستان، لهستان، اسلوواكي و چك در صف مقدم مخالفت با ورود پناهجويان به اروپا قرار داشتند.
دانمارك و سوئيس با اعمال قوانين سختگيرانه براي ورود پناهجويان اقدام به ضبط اموال آنها كرده‌اند، آلمان اعلام كرده در حال تجديدنظر در سياست درهاي باز خود است، اتريش از اين هفته نيروهاي ارتش را با هدف كنترل ترددها در مرزها مستقر خواهد كرد و سوئد نيز با هدف كنترل ورود پناهجويان در حال اعمال كنترل‌هاي مرزي است.
- ضبط اموال پناهجويان در دانمارك و سوئيس
پارلمان دانمارك در حال بررسي قانوني است كه براساس آن پناهجويان در بدو ورود به اين كشور بايد اموال و پول نقد خود را در اختيار دولت دانمارك قرار دهند. اين قانون از سال گذشته اجرا مي‌شده اما طي روزهاي اخير پس از اعتراض كميسارياي عالي سازمان ملل متحد در امور پناهندگان، بحث‌ها در مورد آن بالا گرفته است. دولت دانمارك اعلام كرده همه اتباع اين كشور و همچنين پناهجوياني كه وارد دانماك مي‌شوند «به‌صورت رايگان از طرح‌هاي بهداشت، بيمه، آموزش همگاني، آموزش زبان و همچنين تسهيلات دوران سالمندي استفاده مي‌كنند بنابراين طبيعي است كه بايد سهم خود را، هرچند اندك، از هزينه‌هايي كه براي آنها مي‌شود پرداخت كنند.»
طبق اين قانون، وجه نقد بيش از هزار و 500دلار همراه پناهجويان در مرز دانمارك ضبط مي‌شود. درصورتي كه آنها اموالي به همراه داشته باشند كه بيش از اين مبلغ ارزش داشته باشد نيز بايد تحويل مأموران مرزي شود. حلقه ازدواج و نامزدي از اين قانون مستثني است اما اموال ديگر همچون ساعت، گوشي موبايل و لپ‌تاپ‌هاي پناهجويان ضبط مي‌شود.
سوئيس نيز با اعمال قانوني مشابه، اموال پناهجويان به ارزش بيش از هزار دلار را توقيف مي‌كند. اين اقدام باعث اعتراض گروه‌هاي فعال در زمينه حقوق پناهجويان در سوئيس شده است. دولت در پاسخ به معترضان گفته كه عمر اين قانون به بيش از يك دهه قبل بازمي‌گردد و از ميان 45هزار پناهجويي كه سال قبل وارد اين كشور شده‌اند، تنها اموال 122نفر از آنها ضبط شده است. مقام‌هاي سوئيس مي‌گويند پناهجوياني كه مي‌توانند بايد در تأمين هزينه‌هاي روند بررسي درخواست پناهندگي‌شان مشاركت كنند.
- آغاز روند اخراج پناهجويان از اروپا
آلمان اصلي‌ترين مقصد پناهجويان طي يك سال گذشته بوده است. آنگلا مركل، صدراعظم آلمان، سال گذشته به‌طور رسمي اعلام كرد كه كشورش پذيراي پناهجويان است؛ موضوعي كه به گفته گروه‌هاي راستگراي مخالف او و همچنين كشورهاي مخالف ورود پناهجويان، باعث شد عده بيشتري از پناهجويان از كشورهاي درگير جنگ روانه اروپا شوند. اكنون يك ميليون و 100هزار نفر وارد آلمان شده‌اند اما طي هفته‌هاي اخير در پي تعرض به حدود 200نفر از زنان در شب سال نو ميلادي در شهرهاي آلمان، فشارها بر دولت اين كشور براي ممانعت از ورود پناهجويان بيشتر شده است.
به گفته اين زنان، تعرض‌كنندگان ظاهرا اهل كشورهاي عربي يا شمال آفريقا بوده‌اند. طي روزهاي اخير نيروهاي مرزي آلمان به پناهجوياني كه فاقد مدارك شناسايي باشند يا مدارك جعلي داشته باشند، اجازه ورود به اين كشور را نداده‌اند. طبق گزارش‌ها، روزانه بيش از 200پناهجو به خاك اتريش بازگردانده مي‌شوند.
همزمان، دولت اتريش نيز اعلام كرده در پي اخراج پناهجويان از آلمان، نيروهاي ارتش را طي روزهاي آينده در مرز خود با آلمان مستقر مي‌كند تا كار انتقال اين افراد به مرزهاي جنوبي، يعني مرز اسلووني را انجام دهند. اسلووني پس از بسته‌شدن مرزهاي مجارستان به روي پناهجويان، به مسير اصلي حركت آنها از يونان به سمت آلمان و كشورهاي شمال غرب اروپا تبديل شده است. طي روزهاي اخير، بيش از 3هزار پناهجو از اتريش به اسلووني منتقل شده‌اند. دولت اسلووني نيز اعلام كرده امكان مديريت اين شرايط را ندارد و تصميم اين كشور نيز شبيه به تصميم اتريش خواهد بود و اقدام به اخراج اين افراد خواهد كرد.
در شمال شرق اروپا، دولت نروژ نيز اعلام كرده كه روند اخراج پناهجوياني كه با دوچرخه از مرز روسيه وارد اين كشور شده‌اند را آغاز خواهد كرد. طي سال گذشته بيش از 5هزار و 500نفر به اين طريق وارد نروژ شده‌اند كه طي روزهاي آينده با هماهنگي نيروهاي پليس نروژ، بار ديگر با استفاده از همان دوچرخه‌ها به روسيه بازگردانده خواهند شد. طبق اعلام رسانه‌هاي نروژ بيشتر اين افراد از اتباع سوريه هستند.
- ادامه بحران پناهجويان در سال2016
ديروز كميسارياي عالي سازمان ملل در امور پناهندگان در گزارشي اعلام كرد كه طي سال2016، يك ميليون پناهجوي ديگر وارد اروپا مي‌شوند. وزير اقتصاد آلمان نيز اعلام كرده است طبق برآوردها بين 8تا10ميليون پناهجوي ديگر از خاورميانه، افغانستان و شمال آفريقا طي سال‌هاي پيش رو روانه اروپا خواهند شد.پيش‌بيني مي‌شود با افزايش ورود پناهجويان به اروپا، اين بحران در سال‌جاري ميلادي حتي ابعاد گسترده‌تري پيدا كند.