به گواه برگههاي تقويم و تصويب سال 76هيأت دولت، ديروز مانند همه 29ديهاي 18سال اخير، روز هواي پاك نام داشت. مردم بيشتر آسمان بالاسرشان را كاويدند و به روال دهه اخير، هواي پاكي نديدند. ديروز شاخص آلايندگي در وضعيت ناسالم براي گروههاي حساس قرار داشت. آنان سري تكان دادند و به ديگر نگرانيهايشان بازگشتند اما برخي مسئولان، ديروز براي آبي شدن آسمان از خودروي شخصي استفاده نكردند.
۲۹ ديماه در تقويم بهعنوان روز هواي پاك نامگذاري شده اما آلودگي هواي كلانشهرهاي تهران، اصفهان، مشهد، اراك، اهواز، شيراز، كرج و قزوين نشان ميدهد علاوه بر مسئولان ساير افراد نيز بايد راهي نو براي كاهش آلودگي هوا در پيش بگيرند؛ به قول آن ضربالمثل معروف: «ز تعارف كم كن و بر مبلغ افزا».
- 18سال با روز هواي پاك
اولين بار در سال ۱۳۷۶، روز ۲۶ دي بهعنوان روز بدون خودرو نامگذاري شد. تا چند روز قبل از آن غباري تيرهرنگ و نزديك به زمين، سراسر فضاي تهران را پوشانده بود. سنگيني و غلظت هوا تنفس در آن روزها، مانند هفتههاي اخير حتي براي سالمترين ريهها دشوار بود. 3روز بعد، محيطزيست استان تهران ۲۹ ديماه را بهعنوان روز هواي پاك نامگذاري كرد. روز هواي پاك در سالهاي بعد نيز فقط به تهران محدود شد اما به مرور تمام استانهاي كشور به اين گام محيطزيستي پيوستند و از سال ۱۳۸۳ اين برنامه در تمام استانهاي مذكور به اجرا درآمد تا دامنه اجراي روز هواي پاك تا امروز به هفته هواي پاك در واپسين روزهاي ديماه هر سال گسترده شود.
- مجتبي رحماندوست نماينده مردم تهران
دستـــگــاههـاي بسياري مانند شهرداريها، وزارت صنايع ومعادن، سازمان حفاظت محيطزيست، وزارت راه و شهرسازي و جهادكشاورزي در اين زمينه وظيفه دارند و در حال حاضر مقابله با آلودگي هوا در قالب يك ستاد پيگيري ميشود؛ اما همه دستگاهها ديگري را متهم به كمكاري كرده و هيچ دستگاهي وظيفه خود را به درستي انجام نميدهد.
- ابوالفضل قناعتي عضو شوراي شهر تهران
تحقق مديريت يكپارچه شهري براي رفع مشكلات متعددي ازجمله مديريت واحد آلودگي هوا الزامي است. مشكل اصلي ما، اتخاذ و اجراي تصميمات لحظهاي ناشي از عملكرد جزيرهاي سازمانها و نهادهاي مختلف در حوزههايي همچون حوزه آلودگي هواست.
- حجتالاسلام سيدمهدي طباطبايي نماينده سابق مجلس
فرمان اتاق مقابله با آلودگي هوا بايد در دست يك نفر باشد. در اين راه اجراي طرح يكپارچهسازي مديريت شهري و كنترل آلودگي هوا ضرورت دارد.
- كاظم ندافي رئيس مركز سلامت محيط وزارت بهداشت
الــگـــوهــاي بينالمللي براي حل معضل آلودگي هوا نشان ميدهد اجراي طرح مديريت يكپارچه جامع كاهش آلودگي هوا و مديريت شهري ازجمله برنامههايي است كه ميتواند از توليد گردوغبار جلوگيري كند.
تجربه شهرهاي بزرگ و موفق جهان در مديريت آلودگي هوا نشان ميدهد همواره براي پاك شدن آسمان به يك مديريت يكپاچه نياز است. اين نوع از مديريت با تكيه بر توانمنديها و اختيارات يك مدير مياني، در شهرهايي نظير مكزيكو سيتي، آمستردام، ميلان، توكيو، ريو، شانگهاي و استانبول توانسته همه اقدامات اجرايي را تحت فرمان يك شخص هماهنگ پيش برد تا آنجا كه نهاد موازي ديگري براي دخالت در امور مورد نظر وجود نداشته باشد.
قوانين توسعه چهارم و پنجم كشور نيز همواره بر ايجاد و تحقق مديريت يكپارچه در شهرهاي كشور تأكيد داشتهاند اما اين مهم هنوز عملي نشده است. در چنين شرايطي بسياري از شهرهاي جهان بحران آلودگي هوا را مديريت كرده و پشت سر گذاشتهاند. از همين روست كه مديريت شهري تهران ميكوشد با دنبال كردن طرح مديريت يكپارچه تصميم جدي خود را براي كنترل آلودگي هوا نشان دهد اما هيچ دستي براي ياري به شهرداري در مديريت يكپارچه دراز نميشود. شهردار تهران زمستان سال گذشته با نام بردن از مديري يكپارچه براي آلودگي هوا اعلام كرده بود: «براي كاهش آلودگي هوا همه بايد احساس مسئوليت كنند چراكه اگر همه براي كاهش آلودگي هوا و جلوگيري از توليد ديگر آلايندهها تلاش نكنند چيزي جز فاجعه در انتظار تهران نخواهد بود.»