درحاليكه رهبر انقلاب 14سال قبل خواستار ساماندهي تعطيلات نوروزي شده بودند، وزير آموزش و پرورش با اين استدلال كه چنين تجربهاي در گذشته شكست خورده، معتقد است تكرار دوباره آن نيز همراه با موفقيت نخواهد بود. ديدگاه منفي علي اصغر فاني درباره ساماندهي تعطيلات نوروز در حالي است كه اين تعطيلات 15روزه، گاهي نهتنها باعث خوشحالي نميشود كه كسالت و حتي ضرر ايجاد ميكند. منهاي مضرات اقتصادي كلان براي كشور، تردد بالاي خودروها آمار تصادفات را بالا ميبرد، بعد از 2هفته تعطيلات در روند آموزشي مدارس و دانشگاهها اختلال ايجاد ميكند، كارهاي اداري طول ميكشد تا به روال و همان سرعت لاكپشتي سابق برگردد و البته خدا نكند در اين مدت گذر كسي به دكتر و بيمارستان بيفتد.
حتي اين تعطيلات براي عموم مردم فرصت خوبي براي مسافرت هم نيست، چرا كه بهدليل افزايش حجم تقاضا براي سفر، هزينه تورهاي داخلي و خارجي چند برابر شده و قيمت هتلها و وسايل حملونقل دستكم دوبرابر ميشود.اما در تقويم ايران تنها چند روز اول فروردين تعطيل است و در حقيقت تعطيلي طولاني مدت مدارس و دانشگاهها باعث تعطيلي 2هفتهاي در همه كشور ميشود.به اين ترتيب ساماندهي تعطيلات در كشور بايد در 2حوزه آموزش و پرورش و آموزش عالي دنبال شود.حالا وزير آموزش و پرورش در پاسخ به اين سؤال همشهري كه چون همه دستگاهها چند روز قبل و بعد از عيد نوروز متاثر از تعطيلي مدارس هستند، شما چه برنامهاي براي ساماندهي اين تعطيلات داريد، ميگويد:«اينكه بخواهيم تعطيلات نوروز كاهش پيدا كند ما يك تجربه در اوايل انقلاب، دوره شهيد رجايي داشتيم كه دولت اعلام كرد تعطيلات نوروز مدارس مانند ادارات يك هفته است. من آن موقع معلم بودم. دوسوم دانشآموزان به مدرسه نيامدند و ساعت 2همان روز اخبار اعلام كرد كه مدارس تعطيل هستند.»
وي با بيان اينكه آن موقع كه اوايل انقلاب بود و خيلي كارها را ميشد انجام داد ولي نتوانستيم اين كار را انجام دهيم، ميگويد: «در اين دولت تلاش بر اين است كه روزهاي بينتعطيلي را تعطيل نكنيم، درخصوص تعطيلي روزهاي عادي هم تلاشمان بر اين است كه به هيچ وجه، مدارس را تعطيل نكنيم مگر دليل ويژهاي داشته باشد.» اشاره وزير آموزش و پرورش به ناموفق بودن طرحي كه در نخستين سالهاي پيروزي انقلاب براي كاهش تعطيلات نوروز ارائه شد و ناموفق بود در حالي است كه سالها بعد يعني در 17فروردين1381 رهبري در خطبههاي نمازجمعه ضمن مضر توصيف كردن تعطيلات نوروزي به مسئولان توصيه كردند تصميم به كاهش اين تعطيلات بگيرند.
- ضرورت ساماندهي تعطيلات
عدماستقبال وزير آموزش و پروش از ساماندهي تعطيلات نوروزي در حالي است كه دبير شورايعالي آموزش و پرورش اخيرا به همشهري ميگويد: «تعطيلات عيد نوروز از يك جهت براي دانشآموزان ضروري است و از جهت آييني و سنتي هم اين تعطيلات قابل پذيرش است ولي پرسش اين است چرا 15روز تعطيلي، البته چند روز پيش از عيد و چند روز هم بعد از عيد مدارس تعطيل هستند.»
مهدي نويدادهم توضيح ميدهد: «حتي با توجه به تجربهاي كه وزير محترم آموزش و پرورش از آن ياد كرده بازهم ميتوان موضوع ساماندهي تعطيلات نوروز را بررسي كرد. بايد مراجع سياستگذار و تصميمگير به موضوع ساماندهي تعطيلات مدارس ورود پيدا كنند و ما هم بهعنوان شورايعالي آموزش و پرورش و آموزش و پرورش معتقد هستيم كه تعطيلات فعلي توجيه آموزشي و تربيتي ندارد و بايد ساماندهي و بازنگري شود.»
او با تأكيد بر اينكه براي ساماندهي تعطيلات مدارس همه بايد دست بهدست هم بدهيم، ميگويد: «شورايعالي آموزش و پرورش نميتواند در اينباره تصميمگيري كند، چون شورا ذيل قوانين مجلس تصميمگيري ميكند، ولي ما بهعنوان كارگزاران آموزش و پرورش و دستاندركاران تعليم و تربيت كشور بهشدت ضرورت اين كار را احساس ميكنيم و خواهان اين هستيم كه طرح ساماندهي تعطيلات در دستور كار نظام قرار بگيرد.»
استفاده نويد ادهم از عبارت «ساماندهي» معطوف به اين نكته است كه بحث اصلي درخصوص تعطيلات نه كم كردن تعداد روزهاي تعطيل كه ساماندهي اين روزهاست. يعني به جاي اينكه مردم در طول سال يكباره با تعطيلات 15 تا 20روزه نوروز مواجه شوند، بتوانند به انتخاب خودشان از تعطيليها استفاده كرده يا دستكم اين تعطيليها به 2نوع تابستاني و زمستاني تقسيم شود. البته ناگفته پيداست كه خواسته قديمي رهبر انقلاب و موضوع مورد تأكيد اقتصاددانان و جامعهشناسان به اين زوديها محقق نخواهد شد، چه اينكه مركز پژوهشهاي مجلس در سال89 پس از بررسي اين موضوع در گزارشي ساماندهي تعطيلات در ايران را موضوعي« بغرنج و پيچيده» توصيف كرد.
- توصيه رهبر معظم انقلاب براي كاهش تعطيلات
يك تذكر هم در باب مسائل مربوط به فروردين عرض كنيم: اولا اين تعطيلات طولاني و بيدليل، هيچ منطق عقلايي ندارد. وضع خوبي نيست كه اوّل سال، روزهاي متوالي - گاهي 2هفته و گاهي بيشتر - همه چرخهاي فعاليت در كشور از حركت بيفتد. خلاف مقررات هم هست، طبق مقررات تعطيليها محدود است... بالاخره در اوّلِ سال، اوّلِ يك دوره جديد مالي و كاري است. توصيه مؤكدِ بنده اين است كه هم مسئولين و هم آحاد مردم عزيزمان تصميم بگيرند اين تعطيلات را كم كنند. اين همه تعطيلاتِ پيدرپي، زيانهايي به بار ميآورد كه هرچند در اوّل كار محسوس نيست، لكن نتايج آن براي همه زيانبار است. (از بيانات در خطبههاي نمازجمعه / فروردين1381)