تاریخ انتشار: ۲۰ بهمن ۱۳۹۴ - ۰۵:۲۵

عباس ثابتی راد: شعری ماندگار از محمدتقی بهار معروف به ملک الشعرای بهار، شاعر، سیاستمدار و روزنامه‌نگار آغازین روزهای مشروطه این‌ روزها در میدان بهارستان بر چهره ساختمانی قدیمی نقش بسته است.

«گرت پايداري است در كارها/ شود سهل پيش تو دشوارها» ديدن خط نستعليق بر نرده بالكن يك بناي قديمي به جاي آهن‌هاي زمخت و خشن، بيش از هر چيز، زيبايي و شكوه ميداني تاريخي را به تصوير مي‌كشد كه بارها در ادبيات كشور از آن سخن به ميان آمده است؛ شعري كه به جاي نرده بالكن يك بناي قديمي جلوه‌گر شده است. كمي آنسوتر ساختمان قديم مجلس كه به تعبير عيسي عليزاده «اصلي‌ترين و مهم‌ترين نماد ميدان بهارستان» است، در حال نورآرايي است. ميدان بهارستان چهره نو يافته است؛ سيمايي تازه. اين ميدان اين روزها نمادي شده از «حضور ملت ايران» در عرصه سياسي.

مديرعامل سازمان زيباسازي شهر تهران گفت كه هم‌اكنون كار بازپيرايي ميدان بهارستان در مرحله اجراست و بخشي از اين پروژه شامل نورآرايي ساختمان قديم مجلس در 22بهمن به بهره‌برداري خواهد رسيد.

عيسي عليزاده ميدان بهارستان را «اولين آوردگاه حضور اجتماعي و سياسي ملت ايران» مي‌داند كه بايد در عمليات بهسازي و ساماندهي نما و منظر آن براساس مصوبات شوراي‌عالي شهرسازي و معماري كشور در سال 1386و مصوبه شوراي اسلامي شهر تهران در سال92 از آبان‌ماه سال‌جاري با حساسيت ويژه آغاز شده است.

به‌گفته وي در اين طرح تلاش بر اين است تا نماهايي كه به دلايل مختلفي ازجمله فرسودگي و زوائد و الحاقات نما و نبود پاكيزگي موجب كم توجهي و گاه آلودگي بصري شده‌اند، با مجموعه عمليات بهسازي و ساماندهي نما و منظر به جايگاه شايسته‌اش در صيانت از هويت فرهنگي و اجتماعي شهر تهران بازگردند و شرايط مطلوب را احراز كنند. به گفته عليزاده، محور اين طرح از تقاطع ظهيرالاسلام آغاز شده و به ميدان بهارستان منتهي مي‌شود. در بخش شمالي نيز محدوده اين طرح ميدان بهارستان به سمت خيابان مصطفي خميني شمال تا نبش كمال الملك و در جنوب نيز در خيابان مصطفي خميني جنوب تا خيابان سرچشمه ادامه دارد.

قرار است ظرف مدت 16‌ماه كار هويت بخشي ميدان بهارستان به سرانجام برسد و اقداماتي نظير بهسازي نماي ابنيه، استقرار نظم بصري در تابلوهاي اصناف و پيراستن زوائد و الحاقات نما باشد. هدف نهايي طرح بازپيرايي ميدان بهارستان به گفته عليزاده ايجاد يك مقصد گردشگري شهري در محدوده تاريخي ميدان بهارستان است؛ ميداني كه تاريخ ديرينه‌اي دارد و علاوه بر ساختمان قديمي مجلس، بناهايي چون مسجد سپهسالار و خانه ظل السلطان در آن قرار دارد.

  • چالش‌هاي پروژه

بازپيرايي جداره‌ها و ديوارهاي ميدان تاكنون 60درصد پيشرفت داشته و قرار است تا 10اسفند‌ماه نيز 15ساختمان در اين محور به‌عنوان فاز اول اجراي كار آماده شود. همچنين كف‌سازي‌ پياده‌راه‌ جمهوري به ميدان بهارستان و مصطفي خميني به ميدان بهارستان تا پيش از عيد به اجرا در مي‌آيد. مديرعامل سازمان زيباسازي شهر تهران مهم‌ترين چالش پيش روي اين طرح را فرسودگي نماي ساختمان‌ها مي‌داند. به گفته وي با توجه به فرسودگي زياد نماهاي ساختمان كار بازپيرايي ديواره‌هاي ميدان با وسواس در حال پيگيري است. عليزاده تغيير كاربري بدون مجوز در نماهاي ساختمان را از ديگر چالش‌هاي موجود در پروژه دانست و گفت: به‌منظور اينكه مشكلي براي كسبه و صاحبان مشاغل در اين پروژه پيش نيايد، از يك‌ماه پيش از عيد دستور كار جديدي صادر نشده است تا كمترين مزاحمت براي ساكنين و صاحبان مشاغل منطقه اجراي طرح به‌وجود نيايد. مديرعامل سازمان زيباسازي همچنين از همكاري بسيار مؤثر مجلس شوراي اسلامي در اجراي اين طرح ياد كرد و گفت: از همكارانمان در مجلس شوراي اسلامي بسيار تشكر مي‌كنيم .

  • ميداني با يك قرن خاطره

ميدان بهارستان يادگار باغ قديمي در روزگار قاجار است. باغ‌هاي نگارستان و بهارستان در دوره فتحعلي‌شاه، هنوز به محدوده تهران اضافه نشده بود. در روزگار ناصرالدين‌شاه به‌تدريج اين محدوده جزو تهران شد و بناي مسجد سپهسالار به دستور ميرزا حسين خان سپهسالار (صدراعظم ناصرالدين شاه) در سال 1258احداث شد. اين مسجد خيلي زود همسايه‌اي صاحب نام پيدا كرد. 28سال بعد، ساختماني در كنار مسجد سپهسالار ساخته شد كه به ساختمان مجلس شوراي ملي معروف شد؛ بنايي كه هم‌اكنون در ضلع شرقي ميدان بهارستان جاي گرفته است. از آن روز تاكنون اتفاقات بسياري بر اين عمارت گذشته است. يك‌بار به توپ بسته شد. يك بار انقلابيون فتحش كردند و بارها نيز مورد ازدحام و تجمع مردم بود. سرگذشت 108سال حضور اين عمارت، همراه نشيب و فرازهاي سياسي بسياري بود. حالا ميدان بهارستان قرار است بازپيرايي شود. عليزاده مي‌گويد هيچ نمادي در اين ميدان بهتر و محكم‌تر از بناي عمارت مجلس قديم نيست. به گفته او بهترين نماد نماي ساختمان قديم مجلس است كه در تلاش هستيم اين بنا به‌صورت يك چشم‌انداز همواره براي شهروندان قابل رويت باشد.