«توان جو» اصطلاحي است كه در سند اقدام مجتمع بهاران براي اين افراد بهكار رفته، همانها كه از شر مواد خلاص شدهاند و ميخواهند دوباره زندگي كنند. براي زندگي انگيزه ميخواهند، مهارت و كاري نياز دارند كه كسب درآمد كنند، مشاوره و مددكاري ميخواهند و نياز دارند قبولشان كنيم تا نشوند همان 30درصدي كه بعد از ترك، راه آمده را برميگردند. شهردار تهران نيز در يكي از جلسات اخير شوراي شهر اين اطمينان را به مردم داد كه هرگز معتادان و افراد خطرناك از نظر آسيبهاي اجتماعي كه احتمال ضربه زدن به زندگي اجتماعي را دارند، در محل اسكان شهروندان جاي نخواهند گرفت و افراد وارد شده به بهاران، معتاد نيستند.
عزيزالله رجبزاده، فرمانده قرارگاه انضباط شهري كه مسئوليت مكانيابي مراكز بهاران به وي واگذار شده با طرح اين پرسش به همشهري گفت: « اگر معتادان ترك كرده در يك محله خانه اجاره كرده و زندگي كنند آيا مردم ميتوانند مخالفت كرده و وارد حريم خصوصي آنها شوند؟! بسياري از اين افراد متاهل و داراي فرزند هستند و جامعه بايد به بازگشت آنها به زندگي كمك كند. اين واكنش حق اين افراد نيست.» با اين حال كميته مشتركي ميان شورا، شهرداري و مجلس اين موضوع را مورد بررسي قرار دادند. تاكنون نيز گزينههاي جايگزيني از سوي شهرداري و بهزيستي مطرح شده كه يا مناسب نبودهاند يا بررسيها در موردشان هنوز به پايان نرسيده است.
- عزم ملي براي حل مشكل
زهره طبيبزاده نماينده تهران در مجلس و عضو كميته بررسي در گفتوگو با همشهري تأكيد كرد كه لازم است براي حل اين مشكل كه شهرداري براي آن قدم پيش نهاده ديگر سازمانها و وزارتخانهها كمك كنند. وي گفت: «اگر شهرداري نتواند مكان مناسبي براي راهاندازي برخي از مراكز بهاران بيابد لازم است وزارتخانهها و نهادهايي همچون بنياد مستضعفان و بنياد مسكن انقلاب اسلامي كه املاك و زمينهاي متعددي در داخل و خارج از بافت مسكوني دارند، براي اجراي اين اقدام ملي در اختيار شهرداري قرار دهند. حل مشكل آسيبهاي اجتماعي، عزم ملي نياز دارد و شهرداري پاي كار آمده تا بار دولت را كم كند.» عضو كميسيون آموزش و تحقيقات مجلس اين را هم گفت كه پيگيري خود براي تعامل با برخي مسئولان دولتي براي كمك به اين موضوع را ادامه خواهد داد. فاطمه دانشور رئيس كميته اجتماعي شوراي شهر تهران، مكانيابي اين مراكز را نكته مهمي خوانده و معتقد است نه محلاتي كه جمعيت متراكم دارند مكان مناسبي براي بهاران هستند و نه خارج از بافت شهري چرا كه به اين افراد احساس تردشدگي دست ميدهد و آنها نياز دارند كه با كمك مددكار كم كم مهارتهاي بازگشت به زندگي و جامعه را بهدست بياورند. وي با اشاره به تجربهخود درخصوص راهاندازي مركز خيريه ويژه زنان و خانوادههاي آسيبديده و معتادان ترك كرده در خيابان ايران ميگويد: «اين مركز حدود 10سال است كه فعاليت ميكند و مددجويان مختلفي با نظارت مسئولان و مددكاران در آن رفتوآمد دارند و تاكنون مشكلي براي اهالي محل ايجاد نشده است.» وي حساسيت در مورد مركز بهاران بانوان را دوچندان دانسته و آنها را نيازمند توجه بيشتري ميداند. «مواردي اكنون در كمپ شفق نگهداري ميشوند كه تحصيلات دانشگاهي داشته و متعلق به خانوادههاي بسيار خوبي هستند.»
- بهاران درست معرفي شود
«جاي خالي اطلاعرساني درست» موردي است كه هم اعضاي شوراي شهر و هم برخي نمايندگان مجلس درخصوص فعاليت مراكز بهاران به آن اشاره كردهاند. هرچند بعد از اعتراضات اهالي حكيميه مديران سازمان خدمات اجتماعي به ديدار و گفتوگو با آنها پرداختند اما اين تلاش هم آنچنان نتوانست اطلاعات نادرست اوليه و باورهاي حك شده در ذهن شهروندان را ترميم بخشد. دانشور كه معتقد است نگراني مردم بهدليل نداشتن اطلاعات درست است، نقش سراهاي محله در ارائه اطلاعات را مورد تأكيد قرار ميدهد. طبيبزاده نيز كه به تازگي از محل مورد نظر بهاران در محله زهتابي (منطقه17) و حكيميه (منطقه 4) بازديد و با شهروندان گفتوگو كرده است به مردم حق ميدهد كه نگران باشند و اين نگراني را ناشي از سابقههاي تاريخي در مورد برخي محلهها در گذشته و البته عدماطلاعرساني درست ميداند اما اين را هم ميگويد كه وقتي براي بازديد از مركز بهاران زهتابي به اين محله رفته، با صحنههايي از حضور معتادان در گوشه خيابان و خريد و فروش علني موادمخدر روبهرو شده. وي تأكيد ميكند: «اين اتفاقات در يك محله بهمراتب جاي نگراني بيشتري دارد تا حضور توان جوياني كه براي كسب مهارت در يك جا جمع شدهاند.»