دکتر بهرام امیراحمدیان: طی هفته‌های اخیر، ترکیه تحرکات خود در سوریه را افزایش داده و اقدام به بمباران مواضع نیروهای کرد در شمال این کشور کرده است.

داوود اوغلو نخست‌وزير تركيه نيز ديروز اعلام كرد تحولات سوريه به مرحله‌اي رسيده كه اكنون ديگر تهديد‌كننده امنيت ملي تركيه است. اشاره داوود اوغلو مي‌تواند به قدرت‌گيري نيروهاي كرد سوريه در شمال اين كشور باشد.

به نظر مي‌رسد پيشروي‌هاي اخير نيروهاي كرد سوريه با چراغ سبز دولت مركزي اين كشور بوده است تا آنها بتوانند مناطق شمال را از دست نيروهاي جبهه نصرت و نيروهاي داعش خارج كنند. در چنين شرايطي، قدرت گرفتن كردهاي سوريه پاشنه آشيل تركيه است.

درحالي‌كه دولت تركيه مشغول مبارزه با نيروهاي كرد پ‌ك‌ك است، كردهاي سوريه مي‌توانند به اين نيروها كمك كنند و مناطق تحت كنترل كردهاي سوريه مي‌تواند به‌عنوان عمق استراتژيك براي كردهاي تركيه مورد استفاده قرار گيرد. شرايط در عراق هم به نفع كردها بوده است. كردهاي عراق در جريان درگيري با نيروهاي داعش در سنجار در حدفاصل و نقطه ارتباطي منطقه تحت نفوذ داعش در موصل در عراق و رقه در سوريه، و در منطقه كوباني و ديگر مناطق كردنشين موفق شدند حجم بالايي سلاح و تجهيزات نظامي از غرب دريافت كنند؛ موضوعي كه باعث افزايش قدرت آنها شده است.

نتيجه اينكه اخيرا بارزاني، رئيس اقليم كردستان عراق، اعلام كرده كه زمان برگزاري رفراندوم استقلال اين منطقه فرا رسيده است. در كنار شرايط كردها در عراق، قدرت‌گيري كردهاي سوريه هم مي‌تواند باعث تقويت روحيه كردهاي تركيه باشد. نزديك شدن كردهاي سوريه به مرزهاي تركيه، همان نكته‌اي است كه تركيه از آن به‌عنوان تهديدي براي امنيت ملي خود ياد مي‌كند. از اين رو، ترك‌ها به‌دنبال برقراري يك منطقه پرواز ممنوع در منطقه شمال سوريه يعني در نزديكي مرزهاي خود هم هستند تا مانع نزديك شدن كردهاي سوريه به مرزهايشان شوند.

از سوي ديگر، به نظر مي‌رسد روسيه نيز با پيشروي‌هاي كردها همراه است و حتي ممكن است با آنها در اين رابطه همكاري‌هايي هم داشته باشد. اين اتفاق به نفع دولت بشار اسد و در راستاي خواسته‌هاي روس‌ها در سوريه است. همچنين اين موضوع باعث تحت فشار قرار گرفتن تركيه مي‌شود كه در سايه تيرگي روابط روسيه و تركيه خوشايند روس‌هاست. مصالحه دولت مركزي سوريه با كردهاي سوريه به‌مراتب آسان‌تر از مصالحه با نيروهاي مخالف ازجمله داعش و جبهه نصرت خواهد بود. كردهاي سوريه به هر حال خود را شهروندان سوريه مي‌دانند و به حفظ شهروندي‌شان تمايل دارند. بنابراين احتمالا دولت مركزي سوريه در معادلات كنوني اين كشور تصميم گرفته با اعطاي خودمختاري به كردها شرايط جنگ را تغيير دهد.

  • كارشناس مسائل اوراسيا