این دستگاه ناوبری یا همان جی‌پی‌اس عصبی که کمتر از ده سال از اختراع آن می‌گذرد بسیاری از عمل‌های جراحی مغز را بسیار کم‌خطر کرده است کاربرد این دستگاه استثنایی به‌ویژه در جراحی تومورهای مغز است که به جراح کمک می‌کند تا بدون خطا و دست‌کاری مراکز حیاتی مغز به‌طور صحیح و در کمترین مسیر به تومور دسترسی پیدا کند.
مغز شامل مراکز حیاتی و مهمی است مانند مناطق حرکتی حسی و مرکز صحبت کردن و غیره این مرکز بسیار حساس هستند و دست‌کاری یا تخریب ناخواسته به عوارض برگشت‌ناپذیر منجر میشود این فن‌آوری مانند جی‌پی‌اس بدون گم کردن راه و تلف کردن وقت جراح را به مقصد می‌رساند.
به‌طور خلاصه این فناوری عبارت از استفاده از تصویرهای ام‌آر‌ای با هدف ایجاد تصویرهای سه بعدی مغز بیمار با یاری کامپیوتر و یک مدل مرجع است.
مراحل انجام این کار به شرح زیر است:
- نخست تصاویر ام‌آر‌ای پیش از عمل به نرم‌افزار مخصوصی که جهت این کار تعبیه شده انتقال می‌یابد.
- شکل سه‌بعدی سر بیمار درست پیش از شروع عمل و زمانی که بیمار برای عمل بیهوش میشود، به کمک گیرنده‌های موجی با تصویر منتقل‌شده در نرم‌افزار مطابق می‌گردد و تصویر گرفته‌شده به کمک این گیرنده‌ها و نیز ام‌آر‌ای مغز بیمار با هم منطبق می‌شوند.
- نشانه‌های که بر روی سر بیمار قرار داده شده با این گیرنده‌ها مشخص می‌شوند و به نرم‌افزار منتقل می‌گردد و این نرم‌افزار به‌طور زنده بر روی پرده تلویزیون مخصوص این کار به شکل سه‌بعدی محل دقیق تومور را به دست می‌دهد
نویسنده این مقاله در حال حاضر در مرکز جراحی خویش در بوردوی فرانسه به همراه گروه تحقیق بر روی دستگاهی از این نوع کار می‌کند تا بتوان به‌طور هم‌زمان تمام مرکز حیاتی مغز را در زمان عمل دید ویژگی این دستگاه جدید نسبت به نمونه‌های موجود در بازار کاربرد آن در جراحی‌های ستون فقرات و امکان داشتن تصاویر زنده است.
*جراح مغز و اعصاب