براساس تبصره مذكور شهرداري تهران موظف است مطالعات توجيهي، فني، اقتصادي، اجتماعي، زيستمحيطي، سلامت، پدافند غيرعامل و دسترسپذيري هر يك از پروژههاي تملك دارايي سرمايهاي غيرمستمر جديد را مطابق مفاد دستورالعمل ابلاغي «نظام پذيرش پروژههاي تملك داراييهاي سرمايهاي غيرمستمر» پيوست موافقتنامههاي مبادله شده با معاونت برنامهريزي و توسعه شهري و امور شورا قرار دهد. بهعبارت سادهتر در بخش مناسبسازي معابر و فضاهاي شهري، مسئله دسترسپذيري، پيوست پروژههاي جديدي ميشوند كه شهرداري در سال 95به اجرا درميآورد. اينگونه در اجراي پروژهها، تسهيلات لازم در رفتوآمد و برآوردهسازي ساير نيازمنديهاي معلولان درنظر گرفته ميشود. نكته اساسي اينجاست كه بايد در اجراي پروژههاي جديد از كارشناسان مربوط به اين بخش بهره گرفته شود.
- توقعات از كارگروه مشورتي
يكي از موضوعاتي كه هنوز جامعه معلولان به آن اميدوار هستند اين است كه بودجه مختص دسترسپذيري، در اختيار ستاد مناسبسازي فضاها و معابر شهري نيز قرار بگيرد. چنين نكتهاي را پيش از اين عضو روشندل و حقوقدان شوراي شهر تهران در گفتوگو با همشهري اعلام كرده بود. علي صابري كه طي ماههاي گذشته و در پي تشكيل كارگروه مشورتي شهر دسترسپذير شهرداري تهران، نسبت به رخداد اتفاقاتي تازه در اين حوزه اميدوار شده، گفت:« تشكيل اين گروه يكتحول در جامعه بهحساب ميآيد چراكه اساسا 10سال پيش اصلا بحثي در اين زمينه نبود.»
اتفاقي كه در پي تصويب تبصره2 رخ ميدهد، اين است كه نحوه تخصيص و هزينهكرد رديفهاي اعتبار مختص به مناسبسازي معابر و امورات مربوط به معلولان قابل رصد خواهد بود. اين موضوع را صابري كه عضو كميسيون برنامه و بودجه شوراي شهر هم هست، مورد تأييد قرار داد. البته وي براي اينكه رديفهاي اعتباري يكجا جمع شود و در اختيار ستاد قرار گيرد، از گروه مشورتي شهر دسترسپذير خواست تا اين مسئله را پيش از پايان سال به جد پيگيري كند. معيني كه عضو ستاد مناسبسازي معابر هم هست پيشنهاد ميدهد تا اولا شهردار تهران يا نماينده تامالاختيار بهعنوان دبير اين ستاد انتخاب شده و سپس بودجههاي تصويب شده -هرمقدارهم باشد - به ستاد اختصاص يابد.
- سند جامع براي افق 1404
موضوع اساسي ديگري كه ميتواند دسترسپذير شدن شهر را به همه شهروندان ازجمله معلولان نويد بدهد اين است كه استانداردهاي مربوطه بهصورت بخشنامه درآمده و لازمالاجرا شود. معيني اما گفت ستاد مناسبسازي معابر و فضاهاي شهري كه بايد عملا قدرت اجرايي و نظارتي را به اين لحاظ داشته باشد، فاقد قدرت لازم است. البته چندي پيش جلسهاي مشترك ميان ستاد مناسبسازي معابر و فضاهاي شهري با كميسيون عمران شوراي شهر تهران برگزار شد تا سند جامع حملونقل و ترافيك براي 10سال آينده تدوين شود. با تدوين شدن چنين سندي، استانداردهاي لازم براي دسترسپذيري پروژههايي كه تا سال 1404به اجرا در ميآيند، لازمالاجرا ميشود.
- 4 فقداني كه نهادها بايد براي رفع آنها مورد توجه قرار گيرند
در پي تبصره دوم بودجه شهر تهران و تشكيل كارگروه مشورتي شهر دسترسپذير شهردار تهران، اميدها براي اينكه سرانجام بحثهاي مربوط به معلولان و كمتوانان در شهر از حالت تئوريك و پژوهشي خارج شوند، زنده شده است. بنابراين 4فقدان كنوني كه سهيل معيني و علي صابري بر آن نظر دارند، بايد كمكم از بين بروند. 4فقداني كه عبارتند از:
فقدان سياستگذاري: به اعتقاد معيني، اگرچه اغلب دستگاهها و نهادها از كمبود بودجه براي مناسبسازي گلايه ميكنند اما نكته اصلي اينجاست كه اگر بخواهند معابر گذشته مناسبسازي شود، بايد هزينه زيادي را صرف كنند اما در پروژههاي جديد نيز اين موضوع ديده نميشود.
فقدان نظارت: بهنظر علي صابري، كارگروه مشورتي بايد در هماهنگي با كميسيونهاي مختلف شوراي شهر تهران، نحوه اجراي پروژههاي جديد را به دقت رصد كنند تا بعد نظارتي اين حوزه قوي شود.
فقدان شفافيت لازم در تخصيص بودجه: به گفته اعضاي كارگروه مشورتي بايد رقم بودجه مختص به حوزه مناسبسازي بهطور مشخص، اعلام شود و آن بودجه طبق نيازهاي مختلف به معاونتها و سازمانهاي مختلف مثل معاونت حملونقل و ترافيك، معاونت فني و عمراني، سازمان فضاي سبز و پاركها و... اختصاص يابد.
فقدان نظام عملكردي واحد: طبق استانداردهاي جهاني در اجراي پروژههاي مختلف بايد از جزيرهاي عمل كردن نهادهاي مربوطه جلوگيري شود؛ بهعبارتي طبق يكسند دسترسپذيري و چارچوب مشخص بايد پروژهها به اجرا درآيند و بهعنوان مثال از سليقهاي عمل كردن شهرداريهاي مناطق در اجرا جلوگيري شود.