براساس گزارش CNN، تاملينسون در سال 1971 پيام‌هاي ايميل مستقيم را ابداع كرد. تا پيش از اين ابداع، پيام‌هاي الكترونيكي را تنها مي‌شد روي شبكه‌هايي بسيار محدود به اشتراك گذاشت.
درميان گروه‌هايي كه به تاملينسون ابراز احترام كرده‌اند، جي‌ميل به چشم مي‌خوردكه تنها يكي از شاخه‌هاي بسياري است كه از ابداع وي به وجود آمده‌اند. جي‌ميل در توئيتر خود نوشت ري تاملينسون بابت ابداع ايميل و استفاده از علامت @ از تو ممنونيم.
تاملينسون در سال 1971 پس از فارغ‌التحصيلي از موسسه پلي‌تكنيك رنسلار و MIT، به استخدام يك شركت فناوري در بوستون درآمد و در همان زمان به اين فكر افتاد تا راهي براي ارسال پيام از طريق رايانه‌ها بيابد. به گفته تاملينسون اينترنت آن زمان، آرپانت، پديده‌اي كاملا جديد بود و ايده ارسال پيام از طريق رايانهاي به رايانهاي ديگر پديده‌اي نو به شمار مي‌رفت. در آن زمان رايانه‌ها خود ماشين‌هايي غول‌پيكر بودند كه كل يك اتاق را اشغال مي‌كردند.
تاملينسون در مصاحبه‌اي در سال 2012 گفت در آن دوران رايانه‌ها بسيار گران‌قيمت بودند، فكر مي‌كنم رايانهاي كه ما داشتيم در سال 1970 قيمتي برابر 200 تا 300 هزار دلار داشت.
تاملينسون با ديدن پروتوكل يك صندوق نامه الكترونيكي كه از نظرش بسيار پيچيده بود، به فكر سرهم‌بندي برنامه‌اي ساده‌تر كه شامل علامت @ بود افتاد. اين علامت براي مشخص كردن موقعيت ارسال‌كنندگان پيام مورد استفاده قرار مي‌گرفت. به گفته تاملينسون دليل استفاده از @ كاملا واضح‌است،اين نشانه نه تنها بسيار كوچك بود،بلكه تنها نشانه اضافه‌اي بود كه روي صفحه‌كليد وجود داشت.
تاملينسون معتقد بود در آن دوران تلفن ابزار ارتباطاتي خوبي بود اما براي دريافت پيام به حضور يك گيرنده نياز بود، در شرايطي كه نه امكان ارسال پيام صوتي وجود داشت و نه گيرنده خودكار تلفني .
چندين دهه پس از ابداع ايميل، اين سرويس پديده‌اي بديع و نو باقي ماند و تنها پس از رشد ناگهاني كاربري رايانهاي در اواخر دهه 80 و اوايل دهه 90 و در پي آن افزايش سروريس‌هاي خدمات آنلاين بود كه ايميل به سرويسي همه‌گير تبديل شد.
نقش ايميل در عصر پيامك و شبكه‌هاي اجتماعي در ميان هياهوي ارتباطات روزانه كم‌رنگ‌تر شد،اما اين سرويس همچنان فراگير است، در سال 2013 آمار حساب‌هاي كاربري سرويس‌هاي ايميل برابر 3.9 ميليارد اعلام شد و اين عدد همچنان به رشد خود ادامه داد. در سال 2013 بخش تجارت به تنهايي مسئول ارسال و دريافت روزانه 100 ميليارد ايميل بود.
تاملينسون در مصاحبه‌هاي خود گفته‌بود كه شاهد آن است كه ابداعش همانگونه مورد استفاده قرار مي‌گيرد كه آن را تصور كرده‌بود. نه ابزاري به شدت حرفه‌اي است و نه به شدت شخصي. هرفردي به پيوه‌هايي متفاوت از آن استفاده مي‌كند، به شيوه‌هايي كه براي آنها كاربردي باشد.