محمد جواد فاطمی،رئیس مرکز تحقیقات سوختگی دانشگاه ایران و رئیس انجمن حمایت از بیماران سوخته، در گفتوگو با ایلنا با بیان اینکه سوختگی بیماری فقرا است و در همه کشورها نیز همین مساله صادق است، گفت: سوختگی در کشورهای فقیر هم شایعتر است و به طور مثال کشورهای آفریقایی، بنگلادش، هند و پاکستان از کشورهایی هستند که آمار سوختگی در آنها بسیار بالا است به علت اینکه افراد فقیر مشکل استاندارد سازی وسایل را دارند و در ضمن آموزش کمتری میبینند.
وی ادامه داد: متاسفانه ما جایگاه بالایی از نظر سوختگی داریم و سوختگی در ایران حدود ۸ برابر متوسط جهانی است و این در حالی است که ما حتی از کشورهایی که با ما از لحاظ اقتصادی و اجتماعی هم سطح هستند؛ بدتر هستیم و همچنین از کشورهایی هستیم که سوختگی در آنها بسیار شایع است.
رئیس مرکز تحقیقات سوختگی اظهار کرد: در تقسیم بندی کشورها از نظر درآمد ناخالص ملی و و درآمد سرانه کشور ما جزو کشورهایی با در آمد متوسط قرار میگیرد و حتی در کشورهای با درآمد متوسط جزو کشورهای با درآمد بالاتر قرار دارد، ولی با این وجود در مقایسه با کشورهای هم سطح از آمار سوختگی بالاتری برخورداریم.
- شیوع بیماریهای روانی، طلاق و بیکاری در مبتلایان به سوختگی
فاطمی با اشاره به وضعیت نامطلوب حمایتهای روانی از بیماران سوخته گفت: واقعیت این است که خیلی کم به این موضوع توجه میشود و بیماران از این نظر حمایت کافی نمیگیرند و جایی برای مراجعه این بیماران وجود ندارد که اینها مراجعه کنند و چون خودشان هم از نظر اجتماعی؛ فقیر و کم توانتر هستند به نسبت گروههای دیگر خود هم مراجعه نمیکنند به همین دلیل بیماریهای روانی و افسردگی در این بیماران بسیار شایع است.
وی از شیوع مشکلات اجتماعی و خانوادگی نظیر طلاق در افراد مبتلا به سوختگی خبر داد و گفت: متاسفانه کار پیدا کردن برای کسانی که دچار سوختگی میشوند؛ مشکلتر است و معمول این افراد از اجتماع ایزوله میشوند خصوصا افرادی که دست یا صورتشان سوخته اغلب تمایل دارند؛ قسمت سوختگی را پنهان کنند، بطوری که بیشتر سعی میکنند؛ دستهای خود را را در جیب قرار بدهند و در نیاورند و افرادی هم که از ناحیه صورت دچار سوختگی شدهاند؛ تلاش میکنند خیلی در اجتماع ظاهر نشوند و این به تدریج موجب مشکلات روانی شدید در آنها میشوند.
رییس انجمن حمایت از بیماران سوخته با اشاره به شیوع مرگ و میر بیماران سوخته در کشور گفت: مرگ و میر افرادی که به سوختگی دچار شدهاند در کشور ما شایعتر است و در کشورمان شاخص مرگ و میر بیماران سوخته ۶۰ درصد است و ما تنها نصف افراد با سوختگی ۶۰ درصد را میتوانیم زنده نگه داریم، در حالی که در کشورهای توسعه یافته نصف بیماران با سوختگی ۹۵ درصد زنده میمانند و ما در این زمینه متاسفانه عقب هستیم.
- کمبود ۱۴۰۰ تخت سوختگی در کشور
فاطمی نبود تخت بیمارستانی را یکی از علل مرگ و میر بالای مبتلایان به سوختگی در کشور برشمرد و گفت: در حال حاضر باید ۲۴۰۰ تخت سوختگی داشته باشیم در حالی که حدود ۱۰۰۰ تخت داریم؛ یعنی ۱۴۰۰ تخت سوختگی کم است و همین تعداد نیز اغلب شرایط مناسب ندارند و تجهیزاتشان کافی نیست.
رئیس مرکز تحقیقات سوختگی با بیان اینکه سوختگی یکی از بیماریهایی است که حتما نیاز به درمان توسط تیم درمانی دارد؛ گفت: در سوختگی یک نفر درمان را به عهده ندارد و جراح پلاستیک، جراح عمومی، متخصصان عفونی، داخلی، تغذیه، روانپزشک روانشناس، فیزیوتراپ و کار درمان و متخصصای سی یو جزو گروهی هستند که باید با هم بیمار سوختگی را درمان کنند، اما متاسفانه در اغلب مراکز ما این تیمهای درمانی شکل نگرفته است.
وی افزود: پرستاران نقش خیلی مهمی در مراقبت از بیمار سوختگی و کاهش مرگ و میر این بیماران دارند که در این زمینه هم در آموزش و تامین پرستار سوختگی مشکل داریم و همه این مسایل دست به دست هم داده است و موجب شده عفونت در بیماران ما شایع باشد و بیمارانی که دچار سوختگی میشوند؛ عفونت پیدا میکنند و بعد هم فوت میکنند و به همین دلیل میزان مرگ و میر در بیماران ما بسیار بالا است به طوریکه ما در این زمینه حدود ۴۰ سال عقب هستیم.
- فقط برای سوختگی الکتریکی هزار و هفتصد میلیار تومان سالانه هزینه میشود
رئیس مرکز تحقیقات سوختگی با بیان اینکه مهمترین اصل برای حل مشکل سوختگی در کشور ما پیشگیری است، گفت: ما هزاران تخت دیگر هم بسازیم و تیمهای درمان هم شکل بگیرد اگرچه میزان مرگ و میر ما کاهش پیدا میکند و بیماران ما کیفیت بهتری از درمان را دریافت میکنند ولی مشکل سوختگی کشور ما حل نمیشود چراکه مشکل سوختگی کشور پیشگیری است و باید در این زمینه بیشتر تلاش صورت گیرد.
فاطمی بیان کرد: خوشبختانه در این زمینه کمیته ملی پیشگیری از سوختگی در وزارت بهداشت شکل گرفته است و امیدوارم این کمیته بتواند؛ تصمیمات خوبی بگیرد و تصمیمات خود را اجرایی کند و باعث شود سوختگی در کشور کاهش پیدا کند که در این صورت نیاز به تخت کاهش پیدا میکند و تیم درمانی میتواند منسجم شود و هزینهها نیز کمتر میشود.
رئیس مرکز تحقیقات سوختگی با بیان اینکه هر سال تنها برای سوختگی الکتریکی در بودجه کشور هزار و هفتصد میلیار تومان هزینه ایجاد میشود، گفت: این حداقل هزینهای است که انجام میشود و باید جلوی آن گرفته شود.
وی ادامه داد: نکته مهمی که در مورد سوختگی وجود دارد؛ این است که قابل پیشگیری است و باید مردم و مسئولان دست به دست هم بدهند و بسیج عمومی تشکیل شود تا جلوی سوختگی گرفته شود. مردم باید برای ایمنی ارزش قائل باشند و امنیت را رعایت بکنند و بعد از این مساله نوبت به این میرسد که بیمارستانها اصلاح شود و بخشهای جدید سوختگی افتتاح شود، تیمهای درمانی سوختگی را شکل بگیرد.
فاطمی با اشاره به نقش مهم جایگزینهای پوست در کاهش آمارهای مرگ و میر ناشی از سوختگی گفت: داشتن این جایگزینها و همچنین حمایتهای روانی و اجتماعی افراد مبتلابه سوختگی نقش مهمی در بهبود وضعیت این بیماران دارد.
- از بیمار سوخته حمایت نمیشود
رئیس انجمن حمایت از بیماران سوخته گفت: در حال حاضر تقریبا بیمار سوخته بدون حمایت است و بیمهها نقش خیلی مهمی در این زمینه دارند به دلیل اینکه الان اغلب لباسهای سوختگی، پمادهای سوختگی و جراحیهای سوختگی هیچکدام بیمه نیستند و این مساله موجب بروز عارضه برای بیماران و ایجاد مشکلات میشود و امیدواریم در این زمینه بیمهها کمک کنند و باعث شوند که وضع سوختگی عوض شود.
رئیس مرکز تحقیقات سوختگی اظهار کرد: سال گذشته ۷۳۸ میلیار تومان برای بیمههای آتش سوزی دریافت شده است در حالی که از این میزان فقط ۳۹ درصدش هزینه شده است و ۶۱ درصد بیمهها از بیمه آتش سوزی سود بردهاند، بنابراین لازم است که ساختار بیمه آتش سوزی تغییر کند و این درست نیست که که ۷۳۸ میلیارد تومان را بیمه آتش سوزی بگیرد و فقط ۶۱ میلیلارد آن را هزینه بکند بقیه سود آن باشد.
فاطمی اظهار کرد: در حال حاضر در بیمه آتش سوزی ما افراد بیمه نمیشوند و اموال را بیمه میکنند، در حالی که افراد مهمتر از اموال هستند و باید افراد را بیمه کنند بنابراین ضرورت دارد که قانونگذار مداخله کند و ساختار بیمه را تغییر دهد به گونهای که فردی هم که میسوزد از این بیمه استفاده کند و هزینههایش تامین شود.
- برای یک شب تفریح خود را دچار پشیمانی مادامالعمر نکنید
رئیس مرکز تحقیقات سوختگی با تاکید بر ضرورت توجه خانوادهها و فرهنگیان و معلمان بر آموزش و مراقبت از نوجوانان و جوانان اظهار کرد: جوانان نباید به دلیل یک شب تفریح خود را دچار حوادثی کنند پشیمانی آن مادام العمر برای آنها باقی بماند.
وی تصریح کرد: در حال حاضر افرادی هستند که فقط به دلیل این خطاها دستشان قطع شده و یا بینایی خود را از دست دادهاند و نباید افراد فکر کنند؛ حادثه همواره برای دیگران است چرا که ما همه چه مستقیم در ترقه بازیها و انفجارت شرکت کرده باشیم و چه نکرده باشیم در معرض خطر حوادث چهارشبه سوری هستیم و خیلی اوقات افراد عبوری و کسانی که دارند از منطقه عبور میکند؛ دچار صدمه میشوند.
وی در پایان تاکید کرد: باید همه دست به دست هم دهیم و در یک بسیج همگانی مشکل چهارشنبه سوری در کشور را حل کنیم ضمن اینکه مسئولان هم باید فضایی را فراهم کند و محلهایی برای جشن عمومی در شهرها در نظر بگیرند و شهرداریها نیز کمک کنند تا مردم فضایی داشته باشند که ضمن اینکه بتوانند شاد باشند و هیجان داشته باشند و نشاط در جامعه ایجاد شود.