روز يكشنبه افت 373واحدي شاخص، موجب دلهره سرمايه‌گذاران از تداوم اين روند شد. شاخص بورس از ابتداي امسال تاكنون مجموعا 650 واحد نزول را تجربه كرده است.به گزارش همشهري، شاخص كل بورس تهران كه سال قبل در 75روز پاياني سال مدام صعود كرده بود از ابتداي سال وارد كانال نزولي شده است. فعالان انتظار داشتند اين روند بيشتر از اين ادامه يابد حتي برخي كارشناسان پيش‌بيني كرده بودند شاخص بورس از مرز 90هزار واحد عبور خواهد كرد. اما شاخص بورس كه تاكنون دوبار به سمت فتح قله 81هزار واحد حركت كرده، در اين مرز متوقف شده و موفق نشده است از اين سد مستحكم عبور كند.
اين شاخص كه در روز 9دي‌ماه به 80 هزار و 935 واحد رسيده بود ديروز با 373 واحد كاهش به سطح 80 هزارو 280واحد برگشت.به اعتقاد كارشناسان، تشكيل صف‌هاي فروش براي سهام شركت‌هاي خودروساز كه در روز‌هاي اخير راهبري بازار سهام را در اختيار داشتند اثر رواني بدي بر سهامداران داشت و جو عمومي بازار را منفي كرد. ديروز ايران‌خودرو به تنهايي 65 واحد شاخص بورس را پايين كشيد. گروه خودروسازي در طول چند‌ماه گذشته بيشترين ميزان معاملات را به‌خود اختصاص داده بودند.
در عين حال كارشناسان معتقدند به غيراز گروه خودروسازي كه بازار را ديروز تحت‌تأثير قرار داد عوامل ديگري در نزول شاخص دخالت دارند. آنها بر اين باورند به غيراز تحولات جهاني برخي ديگر مولفه‌هاي اقتصادي داخلي مانند كندي حركت به سمت رشد اقتصادي و افزايش توليد ناخالص داخلي ازجمله عوامل نزول بورس است. به اعتقاد آنها مديران بورس هيچ برنامه‌اي براي پس از برجام ندارند و اين از گزارش بودجه شركت‌ها كاملا مشخص است و سهامداران هم اين موضوع را درك كرده‌اند.
گزارش‌هاي آماري از وضع سودآوري شركت‌هاي بورس كه بزرگ‌ترين شركت‌هاي ايران هستند نيز نشان مي‌دهد كه روند سود شركت‌ها همچنان در حال كاهش است و از آذر93 تاكنون سود شركت‌هاي بورس 16هزارو500ميليارد تومان كاهش يافته است. اين در حالي است كه مقدار بدهي شركت‌هاي بورس و فرابورس نيز هم‌اكنون از مرز 844هزارميليارد تومان فراتر رفته است.
- سهامداران در انتظار اثرات برجام هستند
يك تحليلگر بازار سهام گفت:در شرايط فعلي كاهش تقاضا و ابهاماتي در بازار در رابطه با دوران پسابرجام و لغو تحريم‌ها وجود دارد كه باعث افت شاخص شده است.پيمان حدادي افزود: در حال حاضر بيشتر مذاكراتي كه در پسابرجام صورت گرفته درخصوص شركت‌هاي خودروساز بوده است.
به همين‌خاطر شاهد افت قيمت سهام خودرو ساز‌ها بوديم. حدادي با بيان اينكه سهامداران به‌دنبال اين هستند تا اثرات برجام به‌طور كامل و عملي در بازار محقق شود گفت: بي‌اطلاعي از اينكه آيا مذاكرات و اخبار مثبتي كه در بعضي گروه‌ها صورت گرفته محقق مي‌شود يا اينكه مي‌تواند در سود شركت‌ها مؤثر باشددر بازار ابهام و نااطميناني ايجاد كرده است. اين فعال بازار سهام معتقد است: دومين مسئله كه بر كاهش حجم معاملات تأثير داشته، انتظار بسياري از سهامداران براي انتشار گزارش‌هاي 3 ماهه شركت‌هاست. اين افراد قصد دارند براساس اين گزارش ببينند كه بايد چه كار كنند.
- بي‌برنامگي بورس
مديرعامل شركت مشاور سرمايه‌گذاري آواي آگاه در تشريح دلايل نزول بورس گفت: اولا شركت‌ها بودجه مناسبي به بازار ارائه ندادند يا به‌عبارتي آن چيزي را كه سرمايه‌گذاران توقع داشتند، ارائه نكردند. مهدي طحاني افزود: متأسفانه عوامل واقعي در سودآوري شركت‌ها به وقوع نپيوسته است؛ به جز صنعت خودروسازي و مديران آن كه خيلي در تلاشند شركت‌هاي خود را با تكنولوژي و سرمايه‌گذاري خارجي مجهز كنند.
در اكثر صنايع، چنين انگيزه‌اي را به اين قوت نمي‌بينيم. وي ادامه داد: اگر صنعت خودروسازي را كنار بگذاريم صنايع ديگر يا هنوز برنامه‌اي به بازار اعلام نكرده‌اند يا اتفاق خاصي درون آنها رخ نداده كه ببينيم واقعا از نظر سود و زيان چه وضعي دارند. مديرعامل شركت مشاور سرمايه‌گذاري آواي آگاه گفت: متأسفانه شاهد هستيم هم‌اكنون سهل‌الوصول‌ترين روش اصلاح ساختار مالي در بازار مورد استفاده قرار مي‌گيرد كه تجديد ارزيابي دارايي‌هاست.
در اين روش، دارايي‌هاي 3 سال پيش- يعني خاك و درخت و ساختمان- را به روز مي‌كنند و جزو سرمايه قرار مي‌دهند. او به عامل ديگر نزول بورس اشاره كرد و گفت: عامل ديگر در نزول شاخص بورس اين است كه قيمت‌هاي نفت و كاموديتي‌ها، بازار را در سطح بين‌المللي حمايت نكرد؛ يعني نفت 30-20درصد رشد كرد، ولي به‌نظر مي‌رسد كه چندان توان رشد بالاتر را ندارد.
- نياز به شجاعت مديران
عليرضا عسگري ماراني، مديرعامل شركت سرمايه‌گذاري ملي ايران در تحليل شرايط كنوني بازار گفت: حركت بازار سرمايه منوط به تحولات دلار است و سياست‌هاي دولت سرعت حركت صنايع را تعيين مي‌كند. وي با اشاره به نقش مؤثر نرخ دلار در بازار سرمايه تأكيد كرد: درحالي‌كه نرخ حقوق و دستمزد كارگران در سال‌جاري ۱4درصد رشد داشته بنابراين اگر نرخ دلار افزايش نيابد صادرات بسياري از بخش‌ها با مشكلاتي مواجه مي‌شود.عسگري ماراني تأكيد كرد: بازار سرمايه در 2 تا 3ماه آخرسال گذشته روند مطلوب بازار را «پيش خور» كرد و اين در حالي است كه وضعيت نقدينگي در شركت‌ها با مشكلاتي مواجه است و به همين دليل بنگاه‌ها در سال‌جاري نبايد به‌دنبال تقسيم سود باشند.
وي با بيان اينكه شركت‌هاي خودروسازي نياز به فروش و منابع مالي دارند و اين درحالي است كه نقدينگي ۹۵۰هزار ميليارد توماني همانند آبي راكد است كه بايد به حركت درآيد، گفت: اگر سپرده قانوني بانك‌ها كاهش يابد مي‌توان اين مشكل را حل كرد. ماراني با اشاره به برجام و رفع تحريم‌ها تأكيد كرد: بعد از جريان برجام به‌دليل طولاني بودن مدت تحريم‌ها ابهامات زيادي وجود دارد بنابراين هم‌اكنون نياز به حركت جسورانه مديران داريم.
- خودرو، عامل نزول بورس
حامد ستاك، مدير معاملات كارگزاري بانك مسكن درباره افت 373واحدي شاخص بورس در مبادلات ديروز گفت: ديروز تحت‌تأثير اخبار و شايعات، شاهد عرضه بخش زيادي از سهام شركت‌هاي خودروساز بوديم و از آنجا كه در فرهنگ سرمايه‌گذاري بازار سرمايه كشور صف خريد و صف فروش نقش بسيار مهمي را ايفا مي‌كند اين موضوع منجر به نزول شاخص شد. او با بيان اينكه عرضه و تقاضاي گروه‌هاي پيش رو، تعيين‌كننده شرايط كلي بازار است، تأكيد كرد: به‌نظر مي‌رسد جريان نقدينگي همچنان در گروه خودروسازي به‌عنوان گروه پيشتاز بازار در سال جديد وجود دارد وبراي اينكه بتوان جريان نقدينگي را از گروه خودرويي خارج و به صنايع بزرگ ديگر منتقل كرد، به محرك‌هايي به قدرت محرك‌هاي موجود در گروه خودروسازي نياز است.