«مارک کلی» بعضی‌اوقات به شوخی می‌گوید: «من زمان زیادی را روی زمین گذرانده‌ام.» این فضانورد کهنه‌کار تاکنون چهار سفر کوتاه به ایستگاه فضایی بین‌المللی انجام داده، اما برادر دوقلویش، «اسکات» با ۳۴۲ روز حضور در ایستگاه فضایی رکورد طولانی‌ترین اقامت فضایی فضانوردان آمریکایی را شکست و در آخرین روزهای سال ۱۳۹۴ به زمین بازگشت.
این اقامت طولانی، بخشی از پروژه‌ی مهم ناسا برای بررسی تاثیرات اقامت طولانی‌مدت فضایی بر بدن انسان بود و نتایجش، سیاست‌های ماموریت‌های فضایی طولانی‌مدت آینده را تعیین خواهد کرد.
مارک در توضیح این پروژه می‌گوید: «من همیشه فکر می‌کردم دانشمندان برای آزمایش‌های خود به نمونه‌های متعدد و بزرگی نیاز دارند؛ اما وقتی شرایط مهیا نباشد، حتی یک نمونه هم بسیار مفید است.
در پروژه‌ی اخیر ناسا، اسکات موضوع آزمایش است و من، متغیر کنترل. در طول فعالیت حرفه‌ای‌ام حدود 50 شبانه‌روز را در فضا گذرانده‌ام، درحالی‌که اسکات نزدیک به سه درصد از زندگی‌اش را در فضا بوده و بهترین نمونه برای بررسی اثرات اقامت طولانی‌مدت در فضاست.»
او صحبت‌هایش را این‌طور ادامه می‌دهد: «پژوهشگران ناسا طی یک سال گذشته خون زیادی از من گرفته‌اند.
هم‌چنین نمونه‌های متعدی از بزاق، ادرار و مدفوع مرا برای تحقیقات خود جمع کرده‌اند و در برخی موارد، ۲۴ ساعت تمام را در آزمایشگاه به نمونه دادن گذرانده‌ام.
هر دو- سه ماه یک‌بار هم که به مرکز فضایی «هیوستون» می‌روم، از مغز و قلبم تصاویر ام‌آرآی می‌گیرند و با دستگاه «آلتراساوند» (همان سونوگرافی)، شبکه‌ی عروق بدن و اعصاب بینایی‌ام را بررسی می‌کنند.
کار پژوهشگران به‌قدری حساس است که دستگاه سونوگرافی را دقیقا روی قرنیه‌ی چشمم قرار می‌دهند.
در آزمایشی دیگر، مرا در دستگاه «کانتِرَپشِن» [ابزاری برای ایجاد فشار منفی در قسمت پایین بدن] قرار دادند و به من نیتروگلیسیرین خوراندند. هنوز هم نمی‌دانم که این آزمایش به چه منظوری انجام شده است.»
مارک برنامه‌های آزمایشگاهی برادرش را این‌گونه توضیح می‌دهد: «اسکات هم در ایستگاه فضایی بین‌المللی، طی برنامه‌ای منظم از خودش خون می‌گیرد و به همراه فضانوردان به زمین می‌فرستد.
یک دستگاه سونوگرافی نیز در آن‌جا وجود دارد که اسکات تصاویر اندام‌های داخلی‌اش را با آن گرفته و ارسال می‌کند.
یکی از پژوهشگران در ای‌میلی به برادرم گفته بود که حجم اطلاعات علمی و پزشکی‌ای که آن‌ها از من و برادرم گردآورده‌اند، بیش از هر انسان دیگری در طول تاریخ است؛ اما سوالی در ذهن من و اسکات می‌چرخدکه چقدر می‌خواهیم از جزئیات این پروژه بدانیم.
پژوهشگران نه‌تنها توالی ژنوم، که تک‌تک جهش‌های ژنتیکی ما را نیز بررسی می‌کنند. اگر ژن خاصی فعال شده باشد، احتمال ابتلا به بیماری‌هایی مثل آلزایمر یا سرطان نیز به‌شدت افزایش می‌یابد.»
مارک در پاسخ به این سوال که ناسا به چه منظور این آزمایش‌ها را انجام می‌دهد، می‌گوید: «به نظر من، ناسا دوست دارد به این نتیجه برسد که فضا آن‌قدرها هم مرگبار نیست و تاثیرات جبران‌ناپذیری روی فضانوردان نخواهد گذاشت.
اگر پژوهشگران به چنین نتیجه‌ای برسند که عالی است، اما شخصا فکر می‌کنم واقعیت چیز دیگری است و ما باید یاد بگیریم چطور این اثرات خطرناک را به حداقل کاهش دهیم.
یک‌راه آن شاید پناه گرفتن فضانوردان در حفاظی خاص باشد، شاید هم بتوانیم راهی برای بازیابی ژن‌هایمان ابداع کنیم. تنوع کاربرد چنین فناوری‌های پیشرفته‌ای، برای مردم عادی روی زمین بی‌نظیر خواهد بود.»
در پایان او به‌عنوان یک فضانورد نظرش را درباره‌ی داوطلبان سفر یک‌طرفه به مریخ گفت: «جسارت و جدیت آن‌ها را می‌ستایم، اما واضح است که آن‌ها مشکلات موجود در چنین سفری را - چه ازنظر جسمی و چه ازنظر روحی- به‌شدت دست‌کم گرفته‌اند.
کافی است تصور کنید شما را در بیابانی ناشناخته و بی‌آب‌وعلف، درون چادری کوچک رها کرده‌اند و تا آخر عمرتان باید همان‌جا بمانید و هر بار هم که می‌خواهید بیرون بروید،مجبورید لباس فضایی سنگینی بپوشید.
بااین‌حال، معتقدم نخستین انسان زمینی‌ای که روی مریخ گام می‌گذارد، هم‌اکنون زنده است.» شاید آن فرد شما باشید!
منبع:همشهري‌دانستنيها