به گزارش همشهري، قرار است به‌زودي اوراق سلف خودرو از طريق بورس كالا با همكاري شركت‌هاي خودروساز فروخته شود. ساز و كار فروش به اين شكل است كه متقاضيان مي‌توانند با خريد چندين برگه كه معادل قيمت يك خودرو است، خودروي موردنظر خود را در زمان تحويل از كارخانه دريافت كنند. اما ويژگي اين كار اين است كه اولا مي‌توانند قيمت خودرو را يكباره پرداخت نكنند دوم اينكه اگر پيش‌بيني مي‌كنند ممكن است قيمت خودرو افزايش يابد بخشي از قيمت خودرو را به قيمت امروز پرداخت كنند.
اين كار باعث مي‌شود متقاضيان خريد خودرو بتوانند آرام آرام و همگام با پس‌اندازهايشان قدرت خريد يك خودرو را پيدا كنند.
قرار است بعد از انتشار اوراق سلف خودرو؛ اوراق گواهي خودرو هم كه سازوكار ديگري دارد و بيشتر مورد استفاده متخصصان توليد خودرو و سرمايه‌گذاران بزرگ است در بورس كالا منتشر شود.
براي اينكه از ساز و كار انتشار اوراق سلف خودرو بيشتر بدانيم از حامد سلطاني‌نژاد مديرعامل بورس كالا درباره جزئيات اين طرح پرسيديم كه او توضيح داد: بسياري از شركت‌ها براي تأمين نقدينگي مورد نيازشان يا حل بخشي از مشكلات مالي‌شان كالايي را كه قرار است به‌صورت نقد در بازار بفروشند به‌صورت سلف از طريق بورس‌هاي كالا عرضه مي‌كنند اين كار هم به نفع مصرف‌كننده و هم به نفع توليد‌كننده است.
- اوراق سلف خودرو چه استفاده‌اي براي مردم دارد؟
مديرعامل بورس كالا درباره فوايد انتشار اوراق سلف خودرو براي مردم و سرمايه‌گذاران كوچك گفت:در مطالعات اوليه هر ورق از اين اوراق معادل يك خودرو درنظر گرفته شد بر اين اساس اين نگراني وجود داشت كه ممكن است با توجه به اينكه هر برگه از اوراق فروش خودرو قيمتش معادل يك خودرو باشد مانع ورود سرمايه‌گذاران خرد شود اما براي اين مانع راهكار‌هايي وجود دارد ازجمله اينكه هر كدام از اين اوراق به اوراق سلف كوچك‌تري تقسيم‌بندي مي‌شود كه خريداران خرد و كوچك بتوانند از اين اوراق استفاده كنند.
به گفته سلطاني‌نژاد هركس كه قصد دارد خودروي خود را در سررسيد تحويل بگيرد مي‌تواند تا قبل از آن زمان تعدادي از اين اوراق كه معادل قيمت يك خودرو است را خريداري كنند و سپس در زمان سررسيد خودرو را دريافت كنند.مديرعامل بورس كالا با بيان اينكه مي‌توان اوراق سلف را خرد كرد تا هر كدام از اوراق سلف معادل يك خودرو نباشد ادامه داد: به‌طور مثال اگر كسي قصد دارد يك خودرو بخرد براي اينكه از بازار عقب نماند مي‌تواند بخشي از اين مبلغ را در حال حاضر تأمين كند و بقيه را با خريد اوراق سلف ديگري در‌ماه‌هاي بعد خريداري كند.
او در پاسخ به اين پرسش كه براي خريد يك خودرو سرمايه‌گذار بايد چند برگه اوراق سلف خودرو خريداري كند گفت: هنوز در اين‌باره تصميم گرفته نشده است اما به‌طور مثال اگر هر يك ميليون تومان را معادل يك ورقه قرار بدهيم اگر قيمت يك خودرو 20ميليون تومان باشد و اگر فردي فقط 10ميليون تومان داشته باشد مي‌تواند در ابتدا با خريد 10برگه يك ميليون توماني نصف اين خودرو را با قيمت پايين‌تر خريداري كند و سپس تا زمان سررسيد بقيه 10 برگ را نيز خريداري كند و خودرو را تحويل بگيرد. به اين ترتيب مي‌توان گفت اين فرد نصف خودرو را با قيمت پايين‌تر خريداري كرده است.
سلطاني‌نژاد تأكيد كرد: اگر فردي بخواهد مثلا پس از پرداخت نصف مبلغ خودرو ماهيانه يك ميليون تومان از حقوقش را براي خريد خودرو پس‌انداز كند بايد با خريد ماهيانه اين اوراق تا زمان سررسيد خريدش را كامل كند.اين اتفاق هم كمك مي‌كند به مصرف‌كننده كه بتواند با قيمت پايين‌تر و رقابتي‌تر محصول را خريداري كند و از طرف ديگر به تأمين مالي شركت‌هاي خودروساز نيز كمك مي‌كند.
او درباره مزاياي ديگر طرح فروش اوراق سلف خودرو گفت:در عين حال در فرايند فعلي پيش‌فروش خودرو اگر كسي از خريد خودرو پشيمان شود بايد فرايند طولاني را براي پس دادن قرارداد خريد خودرو طي كند ولي با روش جديد وقتي اين اوراق قابليت معامله دوباره پيدا مي‌كند ديگر انصراف براي خريد خودرو خيلي راحت است و كافي است خريدار اوراقش را در بورس بفروشد.
- نفع خودروسازها از اوراق سلف چيست؟
مديرعامل بورس كالا درباره مزاياي فروش اوراق سلف خودرو در بورس‌كالا براي خودروسازها گفت: خودروسازها با اين روش مي‌توانند از ظرفيت بازار سلف بورس كالا استفاده و منابع مالي مورد نيازشان را تأمين كنند وقتي اين اتفاق افتاد در آن موقع برنامه عرضه شركت‌هاي خودروساز هم مشخص مي‌شود و مي‌توان درباره تأمين مالي صنعت خودرو از بورس كالا با استفاده از اوراق سلف تصميم گرفت.
او با اشاره به اينكه تأمين مالي سلف به پشتوانه عرضه و برنامه توليد است ادامه داد: روش كار به اين شكل است كه شركت‌هايي كه كالاي‌شان را در بورس كالا عرضه مي‌كنند ابتداي پذيرش آن كالا برنامه عرضه آن كالا را اعلام مي‌كنند كه نهايتا به پشتوانه برنامه عرضه‌اي كه از قبل براي عرضه در آينده تنظيم كرده‌اند اوراق سلف منتشر مي‌كنند و به اين وسيله توليدات‌شان را مي‌فروشند اين به اين معنا است كه شركتي كه قرار است كالايي را به‌صورت نقد بفروشد همان كالا را به‌صورت سلف براي آينده عرضه مي‌كنند تا از اين طريق تأمين مالي كند.
او با بيان اينكه هر شركتي كه به اين شكل كالايش را عرضه مي‌كند متناسب با كارنامه عرضه‌اش تأمين مالي خواهد كرد گفت: به تناسب شكل گرفتن چنين بازاري قيمت آن محصول براي آينده كشف مي‌شود و درعين‌حال انتظاراتي كه بازار براي آينده آن محصول دارد هم مشخص مي‌شود. سلطاني‌نژاد با بيان اينكه در اين اوراق بحث همگن بودن كالا هم رعايت مي‌شود توضيح داد: در بازار اوراق سلف خودرو يك خودرو با يك مشخصات پايه‌اي مورد پذيرش قرار مي‌گيرد و آنچه در بورس كالا معامله مي‌شود خودروي پايه است.او اضافه كرد: اگر بعد‌ها آپشني به اين خودرو اضافه مي‌شود در اطلاعيه عرضه خودروسازان درج و منتشر خواهد شد و براساس آنها قيمت‌گذاري مي‌شود.
- گام نخست، پذيرش و عرضه پرايد
از مديرعامل بورس كالا پرسيديم آيا قرار است خودروي پرايد در گام اول با استفاده از اين اوراق در بورس‌كالا پذيرش و عرضه شود كه او پاسخ داد: مسئولان شركت سايپا در گام نخست اين خودرو را براي تأمين مالي از طريق اوراق سلف تعيين و معرفي كرده‌اند زيرا براي آغاز اين كار ابتدا بايد بازار نقد خودرو شكل بگيرد و سپس تأمين مالي از طريق سلف انجام شود.
او در پاسخ به اين پرسش كه آيا به غيراز پرايد خودرو‌هاي ديگري نيز از اين طريق در بورس كالا فروخته خواهد شد يا خير گفت: طبيعتا وقتي اين ظرفيت در بورس كالا فراهم شود همه خودروسازها مي‌توانند از آن بهره‌برداري كنند اما توسعه اين بازار مستلزم آن است كه همه بازيگران آن قواعد بازار را در اين نوع معاملات بپذيرند. او درباره مكانيسم تعيين و كشف قيمت خودرو از طريق فروش اوراق سلف خودرو گفت: وقتي بازار تبديل به بازار اوراق بهادار مي‌شود خودروسازها مي‌توانند براي تعيين و حفظ قيمت رقابتي اين اوراق را بازارگرداني كنند و اين كار را به شركت‌هاي تأمين سرمايه و متخصصان مالي بسپارند.