پس از طی تحصیلات مقدماتی در شهر اردبیل ، تحصیلات متوسطه را در دارالفنون تهران و با كسب مقام اول در رشته ادبی به پایان رساند.
وی سپس در دانشگاه تهران تا مقطع دكتری فلسفه و علوم تربیتی تحصیل كرده و دوره تخصصی ایران شناسی اجتماعی را در دانشگاه لندن به پایان رساند.
دكتر عناصری پس از گدراندن دوره تخصصی مردم‌شناسی در انگلستان با تكیه بر پژوهش‌های قبلی خود به تحقیق درباره خاورمیانه ، جنوب غرب آسیا به ویژه مسائل فرهنگی تركیه، ایران و افغانستان پرداخت.
وی استاد ممتاز دانشگاه‌های تهران بود و در كنار پژوهش‌های فراوان بیش از 40 كتاب در زمینه فرهنگ ایران به رشته تحریر درآورد.
از آثار وی می‌توان به "شناخت اساطیر ایران بر اساس طومار نقالان" ، "شبیه‌خوانی كهن الگوی نمایش‌های ایرانی"، "مردم‌شناسی و روانشناسی هنری"، "عاشق‌ترین عاشقان فرهنگ" ، "فرهنگ و پژوهش" و "نسیم خاطرات" اشاره كرد.
مجموعه مقالات نسیم خاطرات در بردارنده 150 مقاله درباره تاریخ شفاهی اردبیل و گریزهایی به فرهنگ محلی ایران است.
وی به خاطر فعالیت‌های پژوهشی ارزشمند در عرصه هنر تعزیه و شبیه‌خوانی لوح ویژه پدر تعزیه دانشگاهی ایران را دریافت كرد.
دکتر جابر عناصر در ۲۸ فروردین ۱۳۹۵ دار فانی را وداع گفت و پیکرش در قطعه هنرمندان ایران به خاک سپرده شد.