همشهری آنلاین: کره‌شمالی در یکی از معدود‌ همکاری‌هایش با کشورهای غربی، به کشف اسرار یکی از بزرگترین آتشفشان‌های جهان کمک کرده‌است،‌آتشفشانی که فورانش هم کره‌شمالی و هم چین را تهدید می‌کند.

براساس گزارش نيو‌ساينتيست،‌ دانشمندان طي يكي از بي‌سابقه‌ترين همكاري‌ها ميان كره‌شمالي و غرب، اطلاعات دقيق‌تري از كوه پائكتو در مرز ميان چين و كره‌شمالي به دست آورده‌اند،‌آتشفشاني كه هر‌لحظه احتمال فوران آن وجود دارد.

درصورتي كه اين آتشفشان فوران كند، فاجعه به بار خواهد‌آمد. آخرين فوران پئاكتو هزاران سال پيش رخ داده‌است، و دومين فوران آتشفشاني عظيمي بوده‌است كه تاكنون در طول تاريخ به ثبت رسيده‌است،‌اولين فوران بزرگ در سال 1815 و در پي فعال‌شدن آتشفشان تامبورا در اندونزي رخ داده‌است.

به گفته جيمز هموند از دانشگاه لندن، درصورتي كه اين آتشفشان فوران كند، عوارض آن فراتر از مرز كره و چين خواهد‌بود. درسال 946 پس از ميلاد، فوران اين آتشفشان كه مرتفع‌ترين كوه كره‌شمالي محسوب مي‌شود،‌ 96 كيلومتر مكعب خاك و خاكستر و تكه‌سنگ به آسمان پرتاب‌كرد، يعني 30 برابر بيشتر از 3.3 كيلومتر معكب مواد آتشفشاني كه آتشفشان وزويوز در سال 79 پس از ميلاد به آسمان پرتاب كرد و شهر پومپي را زير خود مدفون ساخت.

باوجود ابعاد بزرگ اين آتشفشان و خطر جدي فوران آني، شناخت كمي درباره آن وجود دارد و اطلاعات محدودي از آن در اختيار دانشمندان قرار گرفته‌است.

  • وحشت دائمي

دليل مشاركت دانشمندان غربي در پروژه اين بود كه ري كيونگ سانگ از سازمان لرزه‌شناسي پيونگ‌يانگ براي مطالعات خود به تجهيزات پيشرفته و تخصص نياز داشت. آتشفشان‌شناس‌هاي چيني كه مدت‌ها است اين آتشفشان را كه چانگ‌بيشان مي‌نامند، از سوي مرز خود زير نظر گرفته‌اند نيز به اطلاعات بيشتري درباره نيمه‌اي از اين كوه كه در كره‌شمالي واقع شده نياز داشتند.

چيني‌ها و كره‌اي‌ها از زمان مشاهده برآمدگي‌هاي مشكوك در اين آتشفشان بين سال‌هاي 2002 تا 2005 آن را زير نظر داشته‌اند. تغييرات رديابي شده شامل تغيير‌شكل‌هاي زميني، افزايش انتشار گاز و لرزه‌هاي زميني بوده‌است. به گفته هموند نظارت بر اين آتشفشان و در اختيار داشتن شبكه‌هاي نظارتي روي اين كوه از اولويت‌هاي هردو كشور به حساب مي‌آيند.

هموند و ديگر دانشمندان غربي در سال 2011 به كره شمالي دعوت شدند تا 6 لرزه‌نگار در فاصله 60 كيلومتري آتشفشان نصب كنند. اين تجهيزات به‌منظور رديابي امواج لرزه‌اي ناشي از زلزله‌ها در هرنقطه‌اي از جهان كه از زير آتشفشان پائكتو عبور مي‌كنند،‌نصب شدند. امواج لرزه‌اي در سرعت‌هايي متفاوت از ميان سنگ‌هاي جامد و مذاب حركت مي‌كنند،‌ از اين رو مي‌توانند اطلاعات دقيقي از آنچه در دل آتشفشان مي‌دهد در اختيار دانشمندان قرار دهند.

نتايج اين بررسي‌ها نشان داد دريايي از مواد مذاب در زير آتشفشان ايجاد شده‌است،‌به گفته هموند اين انبار مخلوطي از سنگ‌هاي مذاب و بلورها است كه در عمق 35 كيلومتري از پوسته روي هم تلنبار شده‌اند. اين‌ها اولين تخمين‌هاي موجود از ساختار پوسته‌اي بخش واقع در كره‌شمالي اين آتشفشان هستند.

به گفته محققان پوسته نيمه مذاب يكي از منابع بالقوه ماگما در فوران‌هاي پيشين بوده‌است و مي‌تواند با آشفتگي‌هاي فوراني اخير نيز در ارتباط باشد. با اين‌همه درحال حاضر هيچ درياچه ماگمايي در بالاي اين آتشفشان يا در سطح آن ايجاد نشده‌است. به گفته هموند، يكي از دشوارترين چالش‌هاي درپيش رو درك اين موضوع است كه مواد مذاب در چه موقعيتي قرار دارند،‌حجم آنها چقدر است و چه پيامد‌هايي خواهند‌داشت. تنها زماني كه حجم اين مواد به حد كافي برسد و فشار بيش از اندازه بر آنها وارد شود،‌ فوران آغاز خواهد‌شد. درحال حاضر دانشمندان نمي‌دانند تلنبار شدن چه اندازه از مواد مذاب مي‌تواند منجر به فوران آتشفشان شود.

هموند مي‌گويد به همين دليل است كه همكاري با كره شمالي تا مدتي ،‌درحدود 10 سال، ادامه خواهد‌داشت. به گفته وي همكاري با كره شمالي يكي از عالي‌ترين نمونه‌هاي فراتر بودن علم از تفاوت‌هاي سياسي است. اين همكاري تاكنون به انتشار مقاله‌‌ايي در معتبرترين مجله‌هاي علمي اروپايي منجر شده‌است.

برچسب‌ها