باراك اوباما امروز براي شركت در نشست مشترك آمريكا با كشورهاي شوراي همكاري خليجفارس به عربستان ميرود و اين اظهارنظر نشاندهنده قصد رئيسجمهور آمريكا براي وتوي اين طرح جنجالي تلقي شده كه انتقاد و نارضايتي خانواده قربانيان اين حملات را بهدنبال داشته است. هيأتي متشكل از نمايندگان دمكرات و جمهوريخواه طرحي را آماده كردهاند كه براساس آن خانواده قربانيان حملات 11سپتامبر ميتوانند بهدليل اينكه اكثر عاملان اين حملات از اتباع عربستان بودهاند دولت رياض و خاندان آلسعود را براي دريافت غرامت تحت پيگرد قضايي قرار دهند.
اين مسئله باعث خشم مقامهاي عربستان شد و مقامهاي سعودي تهديد كردند كه درصورت چنين اقدامي 750ميليارد دلار از داراييهاي خودشان در آمريكا را ارزانتر به فروش ميرسانند. جاش ارنست، سخنگوي كاخ سفيد در نشست خبري روز گذشته در آستانه سفر اوباما براي آرام كردن شرايط به رابطه ديرينه و طولاني واشنگتن و رياض اشاره كرد و گفت: باراك اوباما از اين طرح حمايت نكرده و حتي درصورت تصويب هم آن را امضا نخواهد كرد.
بخش اصلي و مركزي اين طرح امكان افشاي 28صفحه اسناد محرمانه است كه نقش عربستان در حملات 11سپتامبر را افشا ميكند و از گزارش اصلي اين حملات توسط دولت آمريكا حذف شده بود. براساس گزارشهاي منتشر شده اين اسناد همچنين حمايت اعضاي برجسته آلسعود را از شبكه القاعده مشخص ميكند. برخي از اعضاي كنگره هم طي روزهاي گذشته بهصورت تلويحي ارتباط برخي مقامهاي عربستان با اين حملات را تأييد كردهاند. درصورت تبديل شدن اين مصوبه به قانون اموال عربستان سعودي ميتواند در آمريكا تا زمان پرداخت غرامت، مسدود شود.
- بيثباتي اقتصاد جهاني به نفع عربستان نيست
همزمان با اعلام امضا نشدن مصوبه كنگره در رابطه با حملات 11سپتامبر از سوي رئيسجمهور آمريكا، سخنگوي كاخ سفيد در واكنش به تهديد مقامهاي عربستان گفت: كشوري مانند عربستانسعودي با يك اقتصاد بزرگ و مدرن مانند آمريكا از بيثباتي در بازارهاي مالي جهان سودي نخواهد برد.
او همچنين با اشاره به اينكه نگراني دولت آمريكا در مورد اين طرح صرفا به وضعيت عربستان سعودي منحصر نميشود، اعلام كرد: به صراحت بايد بگويم كه نگراني ما اين است كه اگر كشورهاي ديگر هم درصدد تصويب و اجراي چنين قوانيني برآيند، آمريكا، مالياتدهندگان، اعضاي نيروهاي مسلح و ديپلماتهاي اين كشور در معرض خطرات بزرگي قرار خواهند گرفت. اوباما هم پيش از اين گفته بود اگر در آمريكا به افراد اين اجازه داده شود كه بتوانند دولتهاي خارجي را تحتتعقيب قرار دهند دولت اين كشور هم با تصويب قوانين مشابه در كشورهاي ديگر در معرض خطر قرار خواهد گرفت.
- ديدار پرمسئله در رياض
اوباما در سفر امروز خود به عربستان قرار است با مقامهاي ارشد اين كشور ازجمله ملك سلمان ديدار و گفتوگو كند كه يكي از محورهاي آن بحث درباره همين طرح خواهد بود. در نشست مشترك با كشورهاي شوراي همكاري خليجفارس اوباما با سران عربستان سعودي، بحرين، امارات، قطر، عمان و كويت شركت ميكند. طرح تعقيب قضايي دولت عربستان از حمايت چهرههاي مهمي برخوردار است. هيلاري كلينتون و برني سندرز، داوطلبان نامزدي حزب دمكرات به همراه تد كروز، داوطلب نامزدي حزب جمهوريخواه همگي از حاميان اين طرح هستند.
اعلام امضا نكردن اين طرح از سوي اوباما باعث انتقادهاي شديدي بهويژه از سوي خانوادههاي قربانيان حملات 11سپتامبر شده است. خانواده قربانيان اين حملات دولت اوباما را به عقب نشيني در مقابل عربستان با بيتفاوتي به حقوق شهروندان آمريكا متهم كردهاند. گروهي از اين خانوادهها در مصاحبه با رسانهها خواستار امكان پيگرد مقامهاي سعودي و افشاي دست داشتن آنها در اين حمله تروريستي كه مرگ 3هزار نفر را بهدنبال داشت، شدهاند. سايت خبري هيل هم در گزارشي اعلام كرده كه مقامهاي عربستان براي كاهش حمايت سياسي از اين طرح «لشكر لابيگري» در آمريكا سازماندهي كردهاند. در آمريكا 8شركت هستند كه كار لابي، مشاوره، اقدامات حقوقي و روابط عمومي را براي عربستان سعودي انجام ميدهند.