هر سال با احتساب تعطيلات پيش و پس از نوروز، كشور تقريبا 20روز تعطيل يا نيمه تعطيل مي‌شود.البته تقويم فقط 4روز را تعطيل اعلام كرده و بقيه اين تعطيلات طولاني به‌دليل بسته بودن مدارس و دانشگاه‌هاست. در اين‌باره گفت‌وگويي با دكتر علي‌اصغر فاني، وزير آموزش و پرورش انجام داده‌ايم.
- مقام معظم رهبري سال‌ها قبل در خطبه‌هاي نمازجمعه پس از تعطيلات عيد نوروز گفتند تعطيلات عيد نوروز طولاني، مضر، غيرقانوني و غيرقابل‌قبول است و بايد مردم و مسئولان به فكر چارهانديشي و ساماندهي باشند. همشهري در چند گزارش اين مطالبه را از نمايندگان مجلس و ساير مسئولان پيگيري كرد. تقريبا همه كارشناسان بر زياد بودن تعطيلات نوروزي تأكيد دارند. آنها مي‌گويند تعطيلي مراكز آموزشي 4روز بيشتر نيست. شما پيش‌تر در پاسخ به همشهري درباره ساماندهي تعطيلات نوروز گفته‌ايد يك‌بار در دوره شهيد رجايي اين موضوع تجربه شده كه موفقيت آميز نبوده‌است.پرسش اين است كه فارغ از اينكه اكنون اين موضوع چقدر قابل تحقق است، ديدگاهتان را درباره مضر بودن تعطيلات بگوييد و آيا با يك تجربه كه به شكست منجر شده بايد نكته‌اي كه مقام معظم رهبري، كارشناسان و عقلا تأكيد كرده‌اند را متوقف كنيم؟
ما الان روي تقويم آموزشي كار مي‌كنيم و كار جديدي هم نيست و سال‌ها سابقه داشته‌است.مثلا بحث اينكه تعطيلات زمستاني داشته باشيم يا نه. يك‌بار در دوره آقاي نجفي اين موضوع مطرح و تا حدودي هم اجرا شد ولي ناموفق بود و جمع شد. چرا؟ براي اينكه كشور يك دولت دارد و متمركز است.ما كشور را فدراتيو اداره نمي‌كنيم كه هر محدوده قانوني داشته باشد.
براساس قانون مجلس، اول مهر اول‌سال تحصيلي است و امتحانات پايان سال تحصيلي نيز بايد در خرداد‌ماه برگزار شود. خب وقتي شما چنين قوانيني داريد و يك كشوري داريد كه روستايي و شهري دارد، گرمسيري و سردسيري داريد و وضعيت متفاوتي دارند.براي مثال در بحث آلودگي هوا يكي از پيشنهاداتي كه از سوي سازمان محيط‌زيست به ما رسيده اين است كه زمستان‌ها مدارس 2هفته تعطيل شوند. ما هم در پاسخ گفته‌ايم اولا تعطيلي مدارس لزوما بايد در مجلس مطرح و تصميم‌گيري شود. ضمن اينكه همه جاي كشور داراي آب و هواي يكسان نيست.ما در مناطق گرمسير نمي‌توانيم ارديبهشت كلاس برقرار كنيم. به زحمت دانش‌آموزان را سر كلاس درس نگه‌مي‌دارند زيرا در مدارس اين مناطق سامانه سرمايشي نداريم.
- آقاي وزير اينكه تغيير تقويم آموزشي كار دشواري است را مي‌پذيريم اما پرسش ما مشخصا درباره ساماندهي تعطيلات نوروز است. لطفا در اين‌باره توضيح بدهيد.
بسيار خب، اجازه بدهيد به لحاظ كارشناسي توضيح بدهم كه عملا در هفته دوم تعطيلات عيد نوروز چه اتفاقي مي‌افتد. ما يك 13فروردين داريم كه روز طبيعت و تعطيل رسمي است، 12فروردين كه روز جمهوري اسلامي و تعطيل رسمي است.اگر 2روز هم پنجشنبه و جمعه به آن اضافه شود به 4روز مي‌رسد. به اين ترتيب فقط 2يا 3روز آموزشي باقي مي‌ماند. وقتي همه اينها را كنار هم قرار دهيم مشاهده مي‌شود كه كار به اين سادگي كه شما گفتيد نيست.
- خب چه كار بايد بكنيم؟
ببينيد در اصل مضر بودن تعطيلات طولاني و بي‌دليل ترديدي نيست. هم من هم آموزش و پرورش و هم اين دولت با وجود اينكه خيلي در فشار بوديم بين‌التعطيلين را تعطيل نكرديم. اگر اين كار را مي‌كرديم سفرهاي بين شهري افزايش پيدا مي‌كرد. كوچكترين تصميمي در اين وزارتخانه عوارض متعددي دارد و بر جاهاي مختلفي تأثير مي‌گذارد. اما موضوع تعطيلات نوروزي واقعا پيچيده است و تنها با اقدام ما حل نمي‌شود. اين بدين معنا نيست كه ما اين موضوع را دنبال نكنيم، واقعا داريم به اين موضوع فكر مي‌كنيم و به‌طور جد به‌دنبال راه‌حلي هستيم كه بتوانيم بهره‌روي را در كشور افزايش دهيم.تأكيد مي‌كنم كه تعطيلي بي‌دليل براي ما مضر است. هر روز آموزشي براي ما حدود 120ميليارد تومان هزينه دارد. بنا بر اين اگر ما بتوانيم هر روز آموزشي را فعال نگه داريم 150ميليارد تومان صرفه جويي كرده‌ايم و مانع پرت رفتن آن شده‌ايم. من با شما هم‌نظر هستم كه بتوانيم حتي‌الامكان روزهاي آموزش و پرورش را افزايش بدهيم.
- پس ساماندهي تعطيلات نوروزي در دستور كار آموزش‌وپرورش هست؟
بله، دقيقا همينطور است به‌دنبال چارهانديشي هستيم، البته پيچيدگي‌هايي دارد كه من فقط به برخي از آنها اشاره كردم.اين موضوع از گذشته دغدغه من بوده است و در جلسات متعددي در اين‌باره شركت كرده‌ام. هميشه خيز برداشته‌ايم كه تقويم آموزشي بهينه شود ولي عوامل متعدد اجتماعي، عاداتي كه بين مردم رايج است و مسائل مختلف مانع اين كار شده است.
- خاطره وزير از تعطيلات نوروز
سال 1359من دانشجو بودم و هنوز در آموزش و پرورش استخدام نشده‌بودم، به‌صورت حق‌التدريس در مدارس تدريس مي‌كردم. شهيد رجايي به‌عنوان وزير آموزش و پرورش وقت اعلام كرد كه پس از تعطيلات رسمي بايد مدارس داير باشد. من نه مدير بودم و نه معلم رسمي، اما از آن بچه حزب‌اللهي‌هاي متعصب بودم، بنابراين به مدرسه رفتم. مدير، معاون، خيلي از معلم‌ها و دو‌سوم دانش‌آموزان هم نيامده بودند. دانش‌آموزان را به صف كردم و گفتم كه برويد سر كلاس. به دانش‌آموزان زرنگ گفتم كه به بقيه دانش‌آموزان درس بدهند تا ظهر. خودم هم سر كلاسم رفتم و خلاصه آن روز مدرسه را هر جور بود اداره كردم تا اينكه ساعت2 راديو اعلام كرد مدارس تعطيل هستند. من هميشه مدافع حذف اين تعطيلي‌ها بوده‌ام.