75 سال پیش در روز نخست ماه می 1941، به عنوان اولین فیلم بلند «اورسون ولز» روی پرده نقره‌ای سینماهای نیویورک ظاهر شد.
«اورسون ولز» به عنوان اولین تجربه خود در حوزه فیلم بلند، اثر کلاسیکی ساخت که بهترین کار کل عمر خود و به نظر برخی، برترین فیلم بلند تاریخ سینمای جهان شد، نظرسنجی‌های متعددی تاکنون «همشهری کین» را به عنوان بهترین فیلم بلند جهان معرفی کرده‌اند.
«ولز» 25 ساله نه تنها این فیلم را کارگردانی کرد بلکه در آن بازی کرد و نویسندگی مشترک آن را هم با «هرمن منکوویچ» بر عهده داشت. «ولز» درباره فعالیت سینمایی‌اش گفت: من کارم را مثل یک ستاره شروع کردم، اما از آن زمان رو به نزول پیش رفتم.
کارگردانی او در این فیلم شدیدا دراماتیک و بازی‌اش مسحورکننده است. با این حال نقش او در این دو، به هیچ عنوان روی داستان فیلم سایه نمی‌اندازد.
نشریه سینمایی «اسکوایر» در سال 1941 وقتی «همشهری کین» اکران شد، نوشت: «ولز» به هالیوود نشان داد چطور فیلم می‌سازند. او با پر کردن فیلم‌ها با زندگی، دوباره این صنعت را جوان کرد.
به گزارش بی.بی.سی، برخلاف تصور عموم، این فیلم محصول یک کار جمعی بود و «ولز» تنها قهرمان صحنه نبود. بخش اعظم فیلمنامه «همشهری کین» را «هرمن جی. منکوویچ» روزنامه‌نگاری که بعدها فیلمنامه‌نویس شد به نگارش درآورد.
با وجود ارزش بالای سبک کارگردانی «ولز»، این فیلم بسیار مدیون تصویربرداری کم‌نظیر و ماهرانه «گرگ تولاند» است. «ولز» او را سریع‌ترین فیلم‌بردار هالیوود می‌دانست.
نکات ناگفته فیلم «همشهری کین» را به نقل از «ویلیام کوک» منتقد می‌خوانیم:
* نام فیلم «همشهری کین» در ابتدا «آمریکایی» بود.
* «کنت تاینان» یک‌بار کل فیلم را با چشمانی بسته دید تا به خودش ثابت کند که "صداگذاری آن به اندازه کافی برای گوش سپردن، ارزشمند است".
* آنچه «ویلیام رندولف هرست» (که این فیلم داستان زندگی‌اش را روایت کرده) را عصبانی کرده بود، تصویر خودش (کین) در فیلم «ولز» نبود، بلکه پرتره معشوقه‌اش «ماریون دیویس» به عنوان دختری بی‌استعداد در گروه کُر بود.
* «هرست» آنچنان از «همشهری کین» عصبانی بود که سعی کرد، نگاتیو‌های این فیلم را از استودیو بخرد تا آن را نابود کند.
* «همشهری کین» با بودجه‌ای کمتر از 700 هزار دلار ساخته شد اما با وجود 9 نامزدی در آکادمی اسکار، در اولین اکرانش به خاطر تصور منفی که نسبت به روزنامه «هرست» وجود داشت، 150 هزار دلار ضرر کرد.
* دست‌اندرکاران پروژه پشت سر «ولز» را «مونسترو» (نهنگ داستان پینوکیو) صدا می‌زدند، اما او در قالب یک بازیگر مسحورکننده بود. این نظر «پائولین کایل» منتقد فیلم درباره «ولز» است: او در همذات‌پنداری کاملی با مخاطب است. همان حسی که وقتی یک بچه باهوش در حال بازی می‌خواهد، خودش را به شما نشان دهد، رو به شما لبخند می‌زند.
* «اورسون ولز» به منظور آماده شدن برای اولین فیلم بلندش 45 بار «دلیجان» جان فورد را تماشا کرد. پس از آن او نسبت به عوامل و بازیگرانش سختگیرتر هم شد. «جیمز جی. استوارت» مسئول میکس صدای «همشهری کین» در این‌باره گفت: من تمام روز را کار می‌کردم. «ولز» برای ساعت هشت صبح قرار می‌گذاشت تا راش‌ها را ببریم. او نصفه شب پیدایش می‌شد، بدون هیچ عذرخواهی... و ما تا ساعت سه یا چهار صبح کار می‌کردیم.
* «ولز» آن‌قدر صحنه را تکرار می‌کرد تا به آنچه به نظرش خوب می‌آمد، برسد. «پل استوارت» که نقش «باتلر» را در «همشهری کین» ایفا کرده، می‌گوید: او بیش از هر کس دیگری در تاریخ سینما فیلم می‌گرفت. یک روز او بیش از 3000 متر فیلم گرفت. بلند شد تا صدمین‌بار را هم بگیرد، او از هیچ یک از آن‌ها استفاده نکرد. روز بعد آن صحنه را در دو مرحله گرفت.
* «استوارت» راوی اولین خط فیلم بود: «غنچه رز؟ از غنچه رز برایت می‌گویم. چقدر برایت ارزش دارد؟
«ولز» بازیگرش را مجبور کرد برای این یک خط، دو ساعت و نیم تمرین کند! «جوزف کاتن» که نقش بهترین دوست «کین» را ایفا می‌کرد، برای بازی صحنه‌ای که روی دستگاه تایپ خوابش می‌برد، مجبور شد 24 ساعت بی‌وقفه تمرین کند.
«همشهری کین» که خود «ولز» در آن نقش «چارلز فاستر ولز» را ایفا کرد، امروزه به عقیده بسیاری از منتقدین بهترین فیلم تاریخ سینمای جهان است. «ولز» در حالی‌که فقط 25 سال داشت آن را مقابل دوربین برد و کارگردانی، تهیه‌کنندگی، نگارش فیلمنامه و نقش‌آفرینی در این فیلم را به عهده گرفت.
این فیلم که ساخت آن 10 هفته به طول انجامید، با حضور معروف‌ترین عوامل فیلم هالیوود از جمله «گرگ تولند» ساخته شد که «اورسن ولز» او را سریع‌ترین فیلم‌بردار هالیوود می‌دانست.
«همشهری کین» در 9 بخش نامزد جوایز اسکار بود که فقط در رشته بهترین فیلمنامه اصلی موفق به دریافت جایزه شد.
اگرچه آکادمی اسکار توجه لازم را به این فیلم نداشت، اما این فیلم توانست در طول سال‌ها به عنوان یکی از بهترین فیلم‌های تاریخ سینما شناخته شود.
منبع: بي بي سي