دونالد ترامپ، سرمايهدار و شومن معروف نيويوركي كه در 6دهه گذشته حتي يك روز هم سابقه كار سياسي نداشته، از بدو ورود به كارزار انتخابات آنقدر جدي گرفته نميشد اما با شكست چهرههاي سرشناس جمهوريخواهان در ايالتهاي مختلف، جنجالي ظاهر شد. نطقهاي توهينآميز و پرحاشيه او عليه همحزبيها، نامزدهاي دمكراتها و مقامهاي دولتي آمريكا، رفتهرفته فضاي سياسي آمريكا را دستخوش آشفتگي بيسابقهاي كرد.
موضعگيريهاي تند ترامپ عليه اقليتهاي قومي و مذهبي، بهخصوص مسلمانان و مهاجران مكزيكي، رفتار و سخنان او ازسوي افكار عمومي و رسانهها بيش از پيش مورد انتقاد قرار گرفت. پيروزيهاي او از ايالتي به ايالتي ديگر و انصراف چهرههاي كليدي حزب جمهوريخواه از رقابت با او، باعث نگراني سران اين حزب شد تا جايي كه 2نامزد باقيمانده در كورس انتخابات يعني كروز و كاسيچ، ماه گذشته تصميم گرفتند عليه او متحد شوند؛ اتحادي كه از سوي ترامپ «تباني» آنهايي خوانده شد كه «روي كاغذ مردهاند». اين اتحاد بيسرانجام ماند و در ميان ناباوري همه، ترامپ با شكست 16رقيبش به نامزدي حزب رسيد.
با گذشت كمتر از 4روز از پيروزي ترامپ، حزب جمهوريخواه دچار دودستگي بيسابقهاي شده است. شامگاه پنجشنبه پل رايان، رهبر حزب جمهوريخواه و رئيس مجلس نمايندگان آمريكا در مصاحبه با شبكه تلويزيوني سيانان اعلام كرد كه او هنوز «آمادگي لازم براي حمايت از ترامپ را ندارد». رايان گفته كه بسياري از جمهوريخواهان توقع داشتند فردي بهعنوان نامزد حزب مطرح شود كه استانداردهاي جمهوريخواهان را رعايت كند و باعث اتحاد همه گروههاي حزب شود نه تفرقه آنها.
در ميان سران حزب جمهوريخواه، پل رايان تنها مخالف ترامپ نيست. بوش پدر و پسر، رؤسايجمهور اسبق آمريكا نيز اعلام كردهاند از نامزدي ترامپ حمايت نخواهند كرد. جان مككين و ميت رامني از چهرههاي بانفوذ جمهوريخواهان نيز آشكارا از مخالفت خود با نامزدي ترامپ سخن گفتهاند. در مقابل، برخي ديگر اعضاي اين حزب از نامزي ترامپ حمايت كردهاند؛ كريس كريستي و بن كارسون، 2نامزد اين حزب كه سال گذشته از رقابتها خارج شدند، اكنون از حاميان ترامپ هستند.
آشفتگي جمهوريخواهان از مسائل دروني اين حزب هم خارج شده و اكنون حتي سخن از رأي دادن به نامزد دمكراتها بهميان آمده است. مارك سالتر از چهرههاي مطرح حزب جمهوريخواه و از دستياران ارشد مككين ديروز اعلام كرد ترجيح ميدهد بهجاي ترامپ، به هيلاري كلينتون، نامزد پيشرو دمكراتها، رأي دهد. او گفت: «حرفهاي ترامپ به حرفهاي يك آدم مست بيشتر شبيه است؛ اگر اين چيزهايي را كه ميگويد واقعا بخواهد اجرا كند، ديگر براي آمريكا متحدي در جهان باقي نميماند.»