برخلاف انتظار، شركتهاي بينالمللي نفت و گاز ازجمله توتال (فرانسه)، شل (هلندي - انگليسي)، اِني (ايتاليا)، استاتاويل (نروژ) و بيپي (انگليس) در نمايشگاه بيستويكم نفت، گاز، پالايش و پتروشيمي به غيبت چندينساله خود ادامه دادند، آنهم در شرايطي كه انتظار ميرفت با اجراي برنامه جامع اقدام مشترك (برجام) و برداشته شدن تحريمها عليه صنعت نفت و گاز ايران، مديران شركتهاي بزرگ نفت و گاز جهان براي رايزني و جستوجوي راههاي همكاري و سرمايهگذاري در صنعت نفت، گاز، پتروشيمي و پالايش بهويژه در بخش بالادستي حضوري فعالتر در ضيافت بيست ويكم نفتيهاي ايران داشته باشند.
غيبت غولهاي نفتي دنيا البته باعث شد تا فضاي بيست و يكمين نمايشگاه بينالمللي صنعت نفت، گاز، پتروشيمي و پالايش رنگ و بوي نمايشگاه پساتحريم نداشته باشد و البته برخي شركتهاي بزرگ ازجمله گازپروم روسيه، اواموي اتريش در نمايشگاه امسال حضور فعالتري داشتند و تنوع شركتهاي خارجي بهگونهاي بود كه مثل هميشه فضاي غالب نمايشگاه در اختيار شركتهاي آسيايي بهويژه چينيها نبود.
ركنالدين جوادي، مديرعامل شركت ملي نفت ايران درباره علت غيبت بزرگان صنعت نفت و گاز جهان در نمايشگاه امسال گفته است كه از عملياتيشدن برجام 3ماه بيشتر نميگذرد بنابراين تصميمگيري شركتها براي حضور در اين نمايشگاه زمانبر شد و بخشي هم ناشي از ابهامهايي بود كه در رسانههاي داخلي و خارجي (پس از برجام) ايجاد شد.
شركتهاي بينالمللي براي حضور و سرمايهگذاري در پروژههاي صنعت نفت و گاز ايران البته منتظر رونمايي از مدل نهايي قراردادهاي نفتي ايران هستند كه هنوز بهدليل اختلافنظر بر سر اين مدل قراردادها نهايي و مصوب نشده است. افزون بر اينكه بهنظر ميرسد ديپلماسي نفتي وزير نفت ايران هنوز نتوانستهاست به ترديد سرمايهگذاران خارجي پايان دهد و ترغيب آنها به حضور فعالتر در ايران را به ارمغان آورد.
غلامرضا منوچهري، معاون امور توسعه و مهندسي مديرعامل شركت ملي نفت ايران با اشاره به حضور تيمهاي كارشناسي از سوي شركتهايي همچون توتال، اني، شل و استات اويل در نمايشگاه بيست ويكم، اظهاركرد: بسياري از شركتهاي خارجي با قصد انتخاب شريك داخلي و ساخت مشترك در نمايشگاه حضور يافتهاند. اين مقام مسئول تصريح كرد: برخي شركتهاي خارجي پيش از تحريمها همكاريهاي خود را با شركتهاي ايراني آغاز كرده بودند كه بهدليل تحريمها اين همكاريها قطع شده بود و اكنون در حال برقراري دوباره ارتباط با شركاي ايراني خود هستند. روز گذشته الهام امينزاده، معاون حقوقي رئيسجمهور با اشاره به موضوع قراردادهاي جديد نفتي گفت: اصول اين قراردادها تهيه و تدوين شده و قابل دفاع است، بدون ترديد قراردادهاي جديد نفتي، قراردادي برد - برد است.
- صبر كنيد؛ هنوز زود است
در تازهترين اظهارنظر فابريك بوني، نماينده شركت ايتاليايي اناي يو حاضر در نمايشگاه امسال در گفتوگو با شانا اظهار كرد: اكنون بهدليل لغونشدن كامل تحريمها همكاري ما با ايران در وضع تعليق قرار دارد؛ ما منتظر خواهيم ماند تا وضع شفافتر شود.
ماسيمو ماشروني، مديرعامل شركت ايتاليايي اسكو هم گفته است: قصد ما از بودن در اينجا همكاري با ايران است؛
ما يك گام براي شروع اين همكاري برداشتيم و انتظار داريم ايران نيز گام بعدي را بردارد و شرايط بانكي مطمئني را ايجاد كند تا فرصتهاي سرمايهگذاري را در ايران براي ما افزايش دهد. اوليور راب، يكي از مديران شركت آلماني ريكرمن، هم در گفتوگو با شانا درباره ترديد شركتهاي خارجي تأكيد كرد: لغو كامل تحريمها و برگشت بازار ايران به شكل گذشته، بهمنظور همكاري با شركتهاي خارجي و بهخصوص پروژههاي بزرگ، مستلزم گذشت زمان است و اين شركتها اكنون نبايد انتظاري از سيستم بانكي و تجاري ايران داشته باشند؛ اگرچه اين فرايند كمي كند پيش ميرود.