به گزارش پایگاه خبري بانکداری الکترونیک - صادق فرامرزی مدیرعامل شرکت کارت اعتباری ایران‌کیش این جسارت را یافته است که واقع‌بینانه به شبکه پرداخت نگاه کند. او معتقد است فشارهایی شاپرک برای بهبود استانداردهای شبکه پرداخت منطقی است.
متن اين گفتگو را در زير مي‌خوانيد:
- امسال یک چالش بزرگ در بحث اتصال به شبکه‌های بین‌المللی وجود دارد. نظر شما در این خصوص چیست؟
از آنجاکه در کشور ما تعداد تراکنش‌های لوکال بالاست این‌که ما این تراکنش‌ها را از بانک داخلی به ویزا و مستر ببریم و سپس دوباره به بانک داخلی برگردانیم اشتباه است.
- در همه کشورهای دنیا یک شبکه ملی وجود دارد که متعلق به خودشان است و پرداخت‌های داخلی از طریق آن انجام می‌شود.
بله در پول رایج کشورها چنین است. اما بنا بر الزامات ویزا و مستر اگر هر شبکه پرداخت داخلی به این شبکه‌ها وصل باشد باید از مسیر آن‌ها عبور کند.
- در این صورت تکلیف روشن است.
ایران باید براساس شرایطش نکاتی را پیش‌بینی کند. همان‌گونه که BKM ترکیه موفق شده با شبکه‌ای چون دیسکاوری توافق کند. به‌طوری‌که فرآیند پرداخت به شکلی طی شود که شبکه ملی استقلال خود را حفظ کند. ضمن این‌که بتواند تراکنش‌های بین‌المللی را هم پشتیبانی کند، اما ویزا و مستر این مسیر را قبول نمی‌کنند.
- می‌توان یک ساختار واسط ایجاد کرد و استقلال را نیز محفوظ داشت؟
این روش درستی است و شبکه پرداخت ایران دنبال این روش است ولی اگر بخاطر این وسیله، کل شبکه پرداخت دچار اخلال شود باید برای آن تمهیدی اندیشید.
- به نظر می‌رسد اختلاف‌نظرهایی بین شما و متولی و همچنین بین متولی و بانک مرکزی وجود دارد. همه این‌ها مساله هستند و باعث شده نوعی گم‌گشتگی در روند پرداخت دیده شود.
من این مساله را رد نمی‌کنم؛ تا حدی درست است. شاید به دلیل نوپا بودنِ صنعت پرداخت است. درعین‌حال گردش مالی بالایی که در آن جاری است.
- صنعت پرداخت پُر پول است ولی نوپا نیست.
به نظرم مرزهای عمل و وظایف رگولاتور، متولی و عوامل اجرایی که ما هستیم باید مشخص شود. من در اغلب مصاحبه‌هایم روی بیزنس‌مدل به جای بیزنس‌پلان تاکید دارم. ما هنوز در بخش بیزنس مدلمان ایراد داریم، اما در بیزنس پلان همه استادیم!
- شاید سردرگمی پرداخت ریشه در همین مساله دارد. یکی از مباحث موضوع نصب کارتخوان در محلی غیراز صنف مربوطه است که قرار است اصلاح شود. به نظر شما این برنامه نتیجه‌بخش خواهد بود؟
شاید بانک مرکزی جریمه‌ای را برای این مساله هم مقرر کند اما آیا جریمه‌اش کافی است؟ معلوم نیست. وقتی از بانک کارمزد گرفته می‌شود بدین علت که گفته می‌شود بانک رسوب دارد در حالی که بانک خودش نمی‌داند رسوب ندارد. چون بانک یا موسسه دیگری وجود دارد که شب پول از این بانک به آن بانک منتقل می‌شود چرا؟ چون بانک مقصد سود بیشتر پیشنهاد داده است و چنین حلقه معیوبی همواره ادامه دارد.
- اگر چنین است چرا عطش حضور در شبکه پرداخت همچنان بالاست. بانک‌ها همچنان عطش این را دارند که 250هزار دستگاه افزایش امسال را به 350هزار برسانند. پس یک عامل توجیه‌کننده موثری وجود دارد که نشان می‌دهد در توسعه کارتخوان صرفه وجود دارد. با این وجود که بانک کارمزد هم می‌دهد پس به نظر می‌رسد رسوب منابع همچنان برایش جذاب است.
بخشی از این اقدامات، تلاش برای افزایش آمار است زیرا ما همه علاقه شدید به افزایش آمارها داریم.
- آیا به هزینه‌اش می‌ارزد؟
بالاخره باید سفره پهن‌تر شود. بانکی می‌گوید من الان 150هزار دستگاه دارم، روی 150هزار هدف‌گذاری می‌کند. بعد پیشنهاد می‌شود که اگر به 250هزار دستگاه برسم بهتر است!
- به‌هرحال نمی‌شود که بانک‌ها حساب و کتاب نداشته باشند؟!
یک موضوع خیلی مهم دیگر وجود دارد و آن این‌که هزینه نصب pos نسبت به هزینه‌های دیگر بسیار پایین است. در واقع pos به عنوان ارزان‌ترین ابزار تجهیزات منابع در بانک‌ها معروف شده است -درست یا غلط آن را نمی‌دانم.
- تجربه نشان می‌دهد که خیلی هم بی‌راه نیست.
ببینید ما یک عددی را نمی‌توانیم تبدیل به تومانش کنیم و آن‌هم عدد جذب مشتری است. رسوب را می‌توان حساب کرد؛ می‌گویید 6 در 1000 باید رسوب ایجاد شود اما چقدر باید پول صرف کرد که مشتری جذب شود؟ چقدر باید پول هزینه کرد که برند بانک تقویت شود؟
- وقتی پول از طریق شبکه پرداخت به حساب بانک واریز می‌شود یعنی مقدمه رسوب منابع فراهم شده است. در اینجا مساله بانک این می‌شود که منابع را چطور ماندگار کند. این‌که شما می‌گویید ماندگاری منابع پایین است در اینجا بانک‌ها اصولاً راهکارهایی پیدا می‌کنند که ماندگاری منابع را بالا ببرند. از جمله راه‌ها یا جایزه است یا تسهیلات به فروشنده، تا در سایه این اتفاق، پس از واریز پول به حسابش، همچنان آن را حساب خود نگه دارد.
این هم یک تحلیل است و قابل احترام.
- آیا به نظر شما بازار کارتخوان هنوز اشباع نشده؟ هم‌اکنون به‌طور میانگین سه کارتخوان در هر فروشگاه وجود دارد. آیا هنوز جایی وجود دارد که شما دستگاه pos در آن نصب نکرده باشید؟
بله هست. اگر از منظر بنگاه نگاه کنیم که پول در آن رد و بدل می‌شود، هنوز سرویس حمل‌ونقل ما مانده، نانوایی‌ها هم مانده‌اند. در واقع کسب و کارهای خرد فرصتی برای توسعه نظام پرداخت هستند.
- مدیرکل فناوری بانک مرکزی گفته بود که همه مؤسسات مالی از جمله بانک‌ها می‌توانند کیف پول راه بیندازند. آیا شما به سمت این برنامه رفته‌اید؟
بله.
- همایش بانکداری الکترونیک در واقع همایش پرداخت است زیرا بیشتر تاکید روی موبایل و پرداخت‌های موبایلی بود. این چیزی است که من فکر می‌کنم شما امسال بیشتر درباره آن دقت نظر دارید.
ما در واقع از دی‌ماه سال گذشته تاکید می‌کنیم کامل‌ترین سبد محصول در حوزه پرداخت را داریم.
- ولی در حال حاضر pos ایران‌کیش کمتر شده است؛ علتش چیست؟
الان وضع کیفیت خدمات بهتر شده است. ما در رشد تراکنشمان روند یک ساله را تغییر دادیم و پزهای ایران‌کیش روی میزها برگشته است. یک سال و نیم پیش تراکنش روزانه ما 600 هزار تا بود و الان بالای 2میلیون است یعنی سه برابر شده.
- متوسط تراکنش روی کارتخوان در نهایت به چه رقمی رسیده است؟
الان 130 تا 140 تراکنش در روز که قبلاً 60 بود. ازنظر من شاخص رضایت‌مندی مهم است .در سایه این نگاه ایران‌کیش قبلاً با 6 بانک طرف قرارداد بود اما الان به 14 بانک و موسسه افزایش یافته است و مهم‌تر این‌که بی‌چانه‌زنی قرارداد می‌بندیم. به تعبیر دیگر این‌که اکنون ایران کیش به برند برتر تبدیل شده است و نتیجه می‌گیریم ما رشد کیفی جدی داشتیم. در واقع ساختار ایجاد کرده‌ایم. سابقاً در این شرکت یک فرآیند هم نداشتیم اما هم‌اکنون شرکت ایزو 9001 ISOو ISO 20000 دارد.
- قبل از شما آقای قادری و آقای شکوهی هم گفتند خیلی کارها کرده‌اند.
من برای آقای شکوهی خیلی احترام قائلم. آقای شکوهی وقت چندانی نداشت -سه ماه! هیچ انتظاری هم از ایشان نمی‌رفت. در این سه ماه به‌اندازه خودشان خیلی زحمت کشیدند. آقای قادری هم خیلی زحمت کشیدند و انقلاب فنی ما از زمان آقای قادری شروع شد. دیتاسنتر شرکت از زمان آقای قادری تکمیل شد. من اگر پاسخگوی دوره خودم باشم فکر می‌کنم ما ساختار سازمانی بهتری داریم و در این روند مدیران قبلی شروع‌کننده بودند و به یک جایی رساندند و شانس من بود که در این دوره به نتیجه رسید. ما اکنون از نظر استاندارد و از نظر فرآیندی تا حد بالایی کامل هستیم.
- با شاپرک چطور هستید؟ برنامه‌هایی که درباره نظم دادن به پایانه‌های فروش دارد را چطور ارزیابی می‌کنید؟
باید اعتراف کنیم که ما صاحب دیتای کثیف هستیم و این اشکال بر ما وارد است. این مساله باید حل شود و شاپرک هم حق دارد فشار بیاورد و جریمه‌مان کند. البته همه وارث یک سری دیتای کثیف هستیم، باید درست بشود. من باید بدانم posام کجا نصب شده؟ درعین‌حال نمی‌شود مشکلات بستر را هم منکر شد. مثلاً یکی در یک جای دورافتاده مغازه دارد ولی جواز ندارد اما فعال است و کار می‌کند! اگر ما POS نصب نکنیم دیگران نصب می‌کنند. ما روی این قضایا بحث داریم. من شاپرک را در اجرا خوب می‌بینیم اما فکر می‌کنم در رگولاتوری باید تکلیفش را معلوم کند که بالاخره رگولاتور هست یا نیست؟
- البته شاپرک رگولاتور نیست؛ متولی است.
اشتباه اینجا بود؛ درحالی‌که شاپرک اساساً خود را متولی می‌دانست درنهایت به سمتی هدایت شد که نماینده رگولاتور باشد ولی در فرآیند اجرا هم‌اکنون روندی معتدل حاکم است و رفتارها و سختگیری‌ها معقول است.
- ممیزها چقدر در بهبود وضعیت اثرگذار بود؟
بی‌نهایت خوب بود! خیلی سختگیرانه بود ولی برای شرکت ما اثرش فوق‌العاده بود. ما مجبور شدیم روی بعضی موضوعات بیش از پیش تمرکز کنیم و آن‌ها را مورد دقت قرار دهیم درحالی‌که اگر این سختگیری‌ها نبود به این نتیجه عالی نمی‌رسیدیم. در ممیزی سخت شاپرک، ایران‌کیش نمره‌اش عالی شد. متاسفانه اغلب اشکالاتی که برایمان وجود دارد متعلق به درون شبکه و شرکت نیست اشکالات بازار است و شرایط به گونه‌ای است که به ناچار، شرکت‌ها کثیفیِ دیتا دارند.