آنگونه كه احمد پورسيد آقايي، مديرعامل شركت راهآهن گفته مطرح شدن ايده انتقال ايستگاه راهآهن منطقي و كارشناسي به حساب نميآيد.بهگفته وي در شهرهاي بزرگ و پرجمعيت جهان نهتنها راهآهن به خارج از شهر منتقل نشده است كه حتي در مراكز اصلي و پرجمعيت ايستگاههايي تعريف شده كه در ساختار شهر اهميت بسياري دارند. اين در حالي است كه طبق آمار شركت كنترل كيفيت هواي تهران در اطراف ايستگاه راهآهن پايتخت، ميزان ذرات معلق آلاينده 500هزار در هر سانتيمترمكعب است؛ درحاليكه اين ميزان براي رعايت حد سلامت بايد بين 5هزار تا 10هزار باشد. يكي از دلايل اين آلودگي بالا سوخت ناوگان راهآهن عنوان ميشود. سوختي كه 10 تا 15هزار ppm گوگرد دارد.
از سوي ديگر وجود خطوط ريلي در مناطق 17 و 18 تهران هم علاوه بر مشكلات ايمني براي تردد عابران پياده، سبب افزايش آسيبهاي اجتماعي شده است. بنابراين با چنين توضيحاتي ميتوان دريافت كه راهآهن بين شهري در تهران از نظر استانداردهاي شهرنشيني با آنچه در شهرهاي توسعهيافته حاكم است، تفاوت اساسي دارد.
به همينخاطر مديريت شهري طرحي را براي انتقال ايستگاه راهآهن و همچنين تبديل حاشيه خطوط ريلي به مبلمان شهري آماده كرده است. معاون برنامهريزي، توسعه شهري و امور شوراي شهرداري تهران اعلام كرد كه مديريت شهر معتقد است مزاياي انتقال راهآهن براي منافع مردم و سيما و منظر شهري بيشتر از هزينههاست. به گفته ناصر اماني كارشناسان حوزه حملونقل شهري بر اين اعتقادند كه بهدليل بار صوتي، ترافيكي و آلودگي ناشي از جابهجايي قطارها و آثار منفي كه منظر و انضباط شهري را تحتتأثير قرار ميدهد، راهآهن بايد به حومه شهر منتقل و در نهايت از حومه شهر امكان استفاده مسافران راهآهن از طريق خطوط اتوبوسي يا مترو به تهران فراهم شود.
وي اضافه كرد در مقابل اين ديدگاه اما ديگران ميگويند همانند شهرهاي بزرگ جهان ايستگاه راهآهن بايد در وسط شهر باشد؛ بنابراين موافقان چنين ديدگاهي با انتقال راهآهن به حاشيه شهر مقاومت كرده و بهدنبال رفع تبعات زيستمحيطي، آلودگي صوتي و آشفتگيهاي ناشي از آن هستند. وي اضافه كرد كه كارشناسان حامي اين ديدگاه معتقدند اگر سيما و منظر شهر بههم ريخته بايد آنرا حل كرد نه آنكه بار اضافي براي انتقال راهآهن به دوش مسئولان بيفتد. اما بايد ديد راهآهن با چه شرايطي در شهرها فعال است.
1-مسكو
يكي از تاريخيترين ايستگاههاي قطار جهان در مسكو قرار دارد. اين ايستگاه باعث شده تا راهآهن به يكي از مراكز شهر برسد.
از ۲۵دسامبر۲۰۰۱ تمامي مسيرهاي راهآهني كه به اين ايستگاه ختم ميشود برقي شده و بدينترتيب آلودگي قطارها به حداقل ممكن رسيده است.
اين ايستگاه در سالهاي استفاده بارها بازسازي شده و سال1995 ضمن بازسازي، براي كاهش اثرات تردد زياد بر بافتهاي مسكوني اطراف، گسترش نيز يافت.
سالن خروج اصلي اين ايستگاه سقفهاي بسيار زيبايي دارد كه به آن سقفهاي افسانهاي ميگويند.
2-پاريس
در پاريس ايستگاههاي متفاوتي به سمت شمال، جنوب و غرب تعبيه شده است.
يكي از اصليترين ايستگاهها براي دسترسي مسافران قطارها به قسمت شرقي فرانسه و آلمان و اتصال به خطوط ريلي بينالمللي از طريق بلژيك و هلند احداث شده است.
خطوط مترو 2، 4 و 5 پاريس به اين ايستگاه دسترسي دارند و مسافران اغلب از اين طريق جابهجا ميشوند. يعني ايستگاه بار ترافيكي زيادي را به شهر تحميل نميكند.
ايستگاههاي پاريس بسيار بزرگ هستند كه در 15سال اخير در آن كشور توسعه پيدا كردهاند. فرانسويها كار بين متروها، قطارهاي حومهاي و قطارهاي سريعالسير و معمولي را در يكايستگاه تركيب كردهاند. اين باعث ميشود تا ترافيك اطراف ايستگاهها معمولا روان باشد.
3-توكيو
بهطور كلي طول ريلهاي استاندارد 25متر است ولي در كشور ژاپن بهمنظور افزايش كيفيت سفر و كاهش صدا از ريلهاي يكپارچه جوشكاري شده يا ريلهاي طويل استفاده ميكنند.
شينكانسن بهعنوان يكي از معروفترين قطارهاي فوقالعاده اكسپرس در جهان شناخته ميشود كه ژاپنيها از آن بهره ميبرند.اين قطار با وجود سرعت بالا امكان رسيدن از توكيو به ديگر شهرهاي مهم را در 15دقيقه فراهم ميآورد.
ايستگاه توكيو كمترين آلودگي صوتي يا آلودگي هوا به شهر تحميل نميكند.
4-لندن
شهر لندن يكي از قـــديميترين و بـــزرگترين ايستگاههاي راهآهن جهان را دارد. اين ايستگاه از سال1868 ساخته شده است.
در لندن، اطراف خطوط ريلي، ديوارهايي وجود دارد كه شبيه به نماي خانه هستند. در واقع اگر شخصي آگاهي نداشته باشد، اصلا نميتواند تشخيص دهد كه در خيابانهايي همچون لاينستر گاردنز پشت ديوارهاي چندين ديوار، اصلا خبري از محل سكونت نيست و بلكه خط راهآهن قرار داد. اين ديوارهها و حريم آنها در اختيار شهرداري لندن است و مورد بازپيرايي قرار ميگيرند و بهنوعي عايق صوتي بهحساب ميآيند. ضمنا پليس هم بهشدت امنيت پشت ديوارها را زيرنظر دارد.
5-برلين
- هاوپ - بَن - هوف (ايستگاه مركزي)، يك شاهكار معماري مدرن و يكي از بزرگترين و زيباترين ايستگاههاي راهآهن اروپا و يك جاذبه گردشگري در خيابانهاي شلوغ برلين در آلمان است. ايستگاه مركزي برلين بزرگترين ايستگاه متقاطع اروپا بوده و همچنين با بيش از 80مغازه و فروشگاه و 14سكو، بزرگترين ايستگاه دو طبقه راهآهن در اروپا به شمار ميرود.
در اين ايستگاه، روزانه 2000قطار توقف ميكنند و حدود 350000مسافر در آن جابهجا ميشوند. جالب اينجاست كه سازهاي عظيم فلزي روي ايستگاه مانع از خروج سر و صداهاي موجود و آلودگي احتمالي ديزل ژنراتورهاي يدك به خارج از ايستگاه ميشود.
معماري برجسته در كنار پانلهاي شيشهاي كه اجازه ميدهند در طول روز، نور به هر دو سطح برسد و همچنين وجود يك ساحل در نزديكي آن، منظرهاي زيبا به اين ايستگاه داده است.