مدتهاست كه مؤسسه تحقيقات علوم شيلاتي به رغم مخالفتهاي صريح سازمان حفاظت محيطزيست از پرورش اين ماهي حمايت ميكند و در ادامه اين حمايتها چهارشنبه گذشته، حسينزاده نماينده اين مؤسسه تحقيقاتي در نشست تخصصي «همانديشي چالشها و فرصتهاي پرورش ماهي تيلاپيا»، تمام قد از پرورش اين ماهي دفاع كرد.
به گزارش همشهري، دكتر حسينزاده به ويژگيهاي پرورش اين ماهي اشاره كرد وگفت: اين گونه آبزي از مزايايي چون رشد سريع اقتصادي، مقاومت نسبت به استرسهاي محيطي و تطبيق پرورش با سيستمهاي كشاورزي برخوردار است ضمن اينكه هزينه توليد آن كم است، گياهخوار و همهچيز خوار است و قابليت تلفيق با فرايندهاي كشاورزي را دارد.
او پس از ذكر مزاياي توليد ماهي تيلاپيا به تحقيقات صورت گرفته در مؤسسه متبوع خود اشاره و تصريح كرد: ما در مؤسسه تحقيقات علوم شيلاتي، بيشترين سرمايهگذاري را در مورد پژوهش تيلاپيا انجام داده و به اين نتيجه رسيديم كه با اخذ مجوز دامپزشكي و سازمان حفاظت محيطزيست اينگونه را وارد كنيم و پرورش دهيم. اما اينكه گونههاي مهاجم چه بلايي بر سر آبزيان بومي آوردهاند البته در سخنان اين نماينده مؤسسه تحقيقات علوم شيلاتي جايي نداشت.
نماينده مؤسسه تحقيقات علوم شيلاتي در حالي از پرورش تيلاپيا در كشور دفاع ميكند كه براساس گزارشهاي منتشر شده از سوي اتحاديه جهاني حفاظت از طبيعت(IUCN)، ماهي تيلاپيا در فهرست 100گونه مهاجم قرار دارد و براي طبيعت بسيار مخرب اعلام شده است.
- تأكيد برپرورش گونههاي بومي به جاي مهاجم
مهندس اميد صديقي، نماينده سازمان حفاظت محيطزيست اما در اين نشست، ماهي تيلاپيا را گونهاي مهاجم معرفي كرد و گفت:علاوه بر اتحاديه جهاني حفاظت از طبيعت، فيش بيس (fish base) هم تيلاپيا را در فهرست گونههاي مهاجم اعلام كرده است.
صديقي افزود: اين ماهي چنانچه به درياچههاي پشت سدها راه پيدا كند ؛درصورت كم شدن آب مخزن سد و تلف شدن، آب شرب كشور را با تهديد جدي مواجه ميسازد؛ اتفاقي كه در استراليا رخ داده است. وي خاطرنشان كرد: تيلاپيا درصورت جايگزين شدن با گونههاي بومي، معيشت جوامع محلي را به خطر مياندازد زيرا ارزش اقتصادي پاييني دارد و درنتيجه باعث كاهش درآمد صيادان محلي ميشود كمااينكه در شادگان صيادان محلي از ورود تيلاپياي زيلي به اين تالاب و كاهش ماهيان بومي بهشدت گلهمند هستند.
صديقي استفاده از گونههاي بومي به جاي تيلاپيا را مورد تأكيد قرار داد وافزود: سازمان محيطزيست براين باور است كه پرورش ماهياني چون شيربت، سليماني و سونگ در كارون و بهطور كلي در آبهاي خوزستان به جاي تيلاپيا در دستور كار قراربگيرد زيرا هم ارزش اقتصادي بيشتري دارند و هم بومي و سازگار با زيستبوم منطقه هستند.
به گفته وي، ماهي خاويار كه ارزشمندترين ماهي كشوراست هماكنون بهشدت در معرض انقراض قرار دارد وبه همين دليل سازمان محيطزيست در دهه اخير همواره روي پرورش آن تأكيد كرده است.
دكتر اصغر عبدلي، عضو هيأت علمي پژوهشكده علوم محيطي دانشگاه شهيد بهشتي، در اين نشست با هشدار نسبت به پيامدهاي فاجعه بار ورود ماهي تيلاپيا به زيستبومهاي آبي كشور به تجربه تلخ شانهدار مهاجم در درياي خزر اشاره كرد و گفت: ورود اينگونه غيربومي به خزر علاوه بر بحران اكولوژيك، جامعه بزرگي از صيادان ماهي كيلكا را به خاك سياه نشاند.
گياه آزولا، گونه مهاجم ديگري بود كه عبدلي به آن اشاره كرد ويادآورشد: اين گياه گرچه با نيت خيرخواهانه و با هدف توليد پرورش گياه وارد انزلي شد اما خسارات فراواني به اكوسيستم تالاب انزلي وارد كرد واين خسارات هنوز ادامه دارد.
عبدلي به خسارات ناشي از ورود ماهي تيلاپياي زيلي به آبهاي خوزستان ازجمله تالاب شادگان هم اشاره كرد و افزود: اينگونه مهاجم، زندگي صيادان را فلج كرده بهطوري كه فرماندار شادگان براي حل اين معضل استمداد طلبيده است. او در توضيح اين مطلب يادآورشد: تا سال91اثري از تيلاپياي زيلي در كشور نبود اما در كمتر از 3سال اين گونه آبزي، تمام تالاب شادگان را به اشغال خود در آورد و باعث حذف ساير گونههاي بومي شد.
عبدلي با تأكيد بر اينكه تيلاپيا روي كيفيت آب اثر منفي برجاي ميگذارد، خاطرنشان كرد: وزارت نيرو هم به همين دليل صراحتا با ورود ماهي تيلاپيا به مخازن سدها مخالفت كرده، زيرا تيلاپيا يك آفت است و عواقب منفي اجتماعي، اقتصادي و زيستمحيطي دارد. برهمين اساس، انجام مطالعه ارزيابي ريسك ورود اين گونه به زيستبومهاي آبي كشور يك ضرورت است درحاليكه اين ارزيابي صورت نگرفته است.