اما این میهمانی بزرگ‌تر از خانه و شهر و حتی کشور ما، میهمانی‌ای است که عظمتش همه‌ی دنیا را دربرمی‌گیرد. در کشورهای مختلف، از رمضان به سبک‌های مختلف و با آداب و رسوم گوناگون استقبال می‌کنند.
شاید شناختن و دانستن مراسم و آداب هرکدام از آن‌ها باعث شود، رمضان را بیش‌تر بفهمیم و بیش‌تر این‌روزها را دوست داشته باشیم. با هم به چهارکشور دیگر می‌رویم تا ببینیم آن‌ها در این ماه، چه می‌کنند.
افطاری پاکستانی؛ نوش جان همه!
- پاکستان:
وقتی من «روژا کوشای» می‌گیرم
پاکستانی‌ها معمولاً ماست، املت و نان‌هایی مثل «پراتا» و «روتی»، با شیر، چای یا «لاسی» (نوشيدني هندي شبيه به دوغ) را برای سحری آماده می‌کنند.
قبل از سحر هم، درست مثل ایرانی‌هاي قديمي، شب‌گردانی با طبل در کوچه‌ها قدم می‌زنند و با نواختن طبل، مردم را برای سحری بیدار می‌کنند.
برای افطار هم، پاکستانی‌ها غذاهایی مثل «پاکورا»، «ساموسا»، «کاچوری» و «چات» را آماده می‌کنند؛ غذاهایی که همه از غذاهای سنتی پاکستان محسوب می‌شوند. پاکستانی‌ها معمولاً روزه‌شان را با آب باز می‌کنند و برخلاف ما در افطاری‌هایشان خبری از چای نیست.
پاکستانی‌ها هم مثل ما، «روزه‌ی کله‌گنجشکی» دارند و به آن «روژا کوشای» می‌گویند. روژا کوشای نشانه‌ی آماده‌‌شدن کودکان برای سن تکلیف است و بسیار رسم مهمی محسوب می‌شوند.
کودکی که تصمیم می‌گیرد روزه‌ی کله‌گنجشکی یا روژا کوشای بگیرد، در واقع نشان می‌دهد که آماده‌ی بزرگ‌شدن است و از بزرگ‌ترها انتظار دارد کم‌کم به او هم به‌عنوان یک بزرگ‌سال نگاه کنند.
مهم‌ترین رسم ماه رمضان در پاکستان، شب‌نشینی‌هایی است که آن‌ها در شب‌های ماه رمضان برگزار می‌کنند. شب‌نشینی‌های دوستانه و فامیلی که عدم حضور در آن‌ها، می‌تواند بی‌احترامی به ماه رمضان و میزبانان تلقی شود.
در سریلانکا بازار فستیوال‌های مختلف در رمضان رونق زیادی دارد
- سریلانکا:
«واتالاپانت» را به دیگران بده!
تنها 9/5 درصد از جمعیت مردم سریلانکا مسلمان هستند، ولی این مسلمانان، بسیار به ماه رمضان اهمیت می‌دهند و آن را نشانه‌ی هویت خود می‌دانند.
به همین دلیل هم در ماه رمضان، سیمای کلی این کشور تغییر می‌کند. رستوران‌ها و هتل‌ها معمولاً در این ماه، غذاهای ویژه‌ی ماه رمضان را به مشتریان خود عرضه مي‌كنند.
خرما، در این کشور نشانه‌ی اصلی ماه رمضان محسوب می‌شود و در کنار اکثر بشقاب‌ها و سفره‌های مسلمانان در این کشور، به نشانه‌ی ماه رمضان، خرما گذاشته می‌شود.
رسم دیگر در این کشور، به روزه‌ی اختیاری روز قبل از اول ماه رمضان باز می‌گردد. در این روز که «مهندی» نامیده می‌شود، رسم است که بانوان مسلمان کل کشور، به نشانه‌ی گرامی‌داشت ماه رمضان، روزه بگیرند.
مسلمانان سریلانکایی، غذای ویژه‌ای هم برای روز عید فطر دارند که به آن «واتالاپان» می‌گویند، رسم است که در روز عید، مردان و زنان مسلمان، از واتالاپانی که خود درست کرده‌اند، نخورند و آن را به دیگران، مثل اعضای خانواده، همسایگان و دوستان تقدیم کنند.
عید فطر یکی از بزرگ‌ترین جشن‌های مسلمانان این کشور است و معمولاً مسلمانان صبح عید را در هرشرایطی كه باشند به مسجد محل خود می‌آیند تا همبستگی و هویت مشترک خود را با مسلمانان دیگر نشان دهند.
بفرمایید سحری ترکی
- ترکیه:
بفرمایید «گولاچ»!
در ترکیه، از قدیم رسم بوده که از تخم‌مرغ پخته و انواع غذاهای آماده شده با تخم‌مرغ پخته برای سحری ميل کنند.
در ماه رمضان، رسمی در این کشور وجود داشته که در آن بهترین آشپز ماه رمضان انتخاب شده و به او عنوان «کیلرباشی» می‌داده‌اند. کیلرباشی‌بودن، افتخار بزرگی در کشور ترکیه محسوب می‌شود.
امروزه نیز آشپزان از این ماه استفاده می‌کنند تا بهترین غذاهای خود را در معرض داوری قرار دهند. اکثر این غذاها با استفاده از پیتا، خرما و بیکن پخته می‌شوند.
دسر معروفی نیز برای ماه رمضان در این کشور وجود دارد به‌نام «گولاچ». گولاچ را معمولاً پس از افطار سرو می‌کنند.
افطار را در ترکیه «غذای شیرین» می‌نامند، چرا که مرسوم است در این کشور، بهترین مهمان‌نوازی‌ها در ماه رمضان انجام شود. مرسوم است که در زمان افطار، کودکان به خانه‌ی همسایه‌ها می‌روند و در ازای ادای احترام به بزرگ‌ترها، از آن‌ها آب‌نبات و شکلات هدیه مي‌گیرند.
سایه‌بازی‌های معروف ترکی نیز، مثل «کاراگوز» و «هکویات»، در این ماه رونق خاصی دارند و بزرگ‌ترها و کوچک‌ترها، در ساعت‌های پس از افطار به تماشای این نمایش‌های سنتی می‌نشینند.
روز عید فطر، جماعت بسیاری از اهالی ترکیه، لباس‌های عیدشان را می‌پوشند و صبحانه‌های بسیار مفصلی می‌خورند. این مراسم «بایراملیک» نام دارد و نشانه‌ی موفقیت اهالی یک خانه در روز‌ه‌‌گرفتن تمام روزهای ماه رمضان است.
این آقا یک مساحاراتی است
- مصر:
فانوست را روشن کن!
در این کشور، مهم‌ترین چهره‌ی معرف ماه رمضان، شخصی است با عنوان «مساحاراتی». مساحاراتی مردی روحانی است که شب‌های ماه رمضان، پیش از سحر در خیابان‌های قدم می‌زند، و علاوه بر مواعظ روحانی و دعوت مردم به معنویت و اخلاق، پیش از سحر، با کوبیدن بر طبل، مردم را برای سحری بیدار می‌کند.
مساحاراتی، روبروی هرخانه‌ای می‌ایستد و تا وقتی از بیدار بودن اهالی خانه مطمئن نشود، به سراغ خانه‌ی بعدی نمی‌رود. البته امروزه و با ظهور فناوری‌های نوین، این سنت، فقط یک نشانه‌ی ملی است و دیگر به شکل قدیم در این کشور اجرا نمی‌شود.
در مصر، ماه رمضان، ماه آموزش اصول معنوی دین اسلام، از جمله صبر و شکیبایی نيز محسوب می‌شود.
در این کشور، چیزی وجود دارد به نام «فانوس رمضان». فانوس رمضان، شکل ویژه‌ای از فانوس‌های رنگی است که به نظر برخی از عصر حاکمیت فاطمیون در این کشور، به سنتی رایج تبدیل شده است.
در طول ماه رمضان، خیابان‌های شهرهای مختلف مصر، پر از این فانوس‌های رنگی است که تصویر یک جشن ملی را به ذهن هر بیننده‌ای مي‌رساند.
بازی‌های ترانه‌محور کودکان، که مخصوص این ماه است، و قدم‌زدن مردان به همراه‌خانواده‌شان پس از افطار، از مرسومات دیگری است که در این ماه، هنوز هم در این کشور رونق دارد.
آوازهای کودکانه‌ی مخصوص ماه رمضان، با استفاده از واج‌آرایی و همراه با بازی‌های ویژه‌ای است که گاه بزرگ‌سالان را هم، همراه با کودکان، به بازی و شادی وادار می‌کند.
مصر است و فانوس های رمضانی اش
ماه رمضان به همه‌جا روشنایی می‌دهد