شاید پیش از این دربارهی زبالههای خطرناک شنیده و همان موقع یاد کارخانهها و مواد صنعتی افتاده باشيد. شاید نمیدانستید که در خانهها هم این مواد خطرناک وجود دارند.
بنابراین شاید بدون اطلاع از خطرهاي این پسماندهای خطرناک خانگی، ناآگاهانه آنها را در سطلهای زباله و با پسماند عادی مخلوط کرده باشید و بهاین ترتیب به آلودگی خاک و محیطزیست کمک کرده باشید...
تعجب نکنید به احتمال زیاد این پسماندهای خطرناک در اتاق شما و بین وسایل شخصی شما هم هستند، پس بهتر است آنها را بشناسید.
- اين خطرناكهاي خانگي!
براساس تعريف آژانس حفاظت محيطزيست،زبالههاي خطرناك به مواد زايد جامدي گفته ميشود كه بالقوه خطرناك بوده و يا اينكه پس از طي مدت زماني براي محيطزيست، ایجاد خطر ميكنند.
زبالههاي خطرناك معمولاً يكي از مشخصات قابليت انفجار، احتراق، خوردگي، واكنشپذيري و سمي را دارا بوده و اغلب تحت عنوان مواد زايد راديواكتيو، پسماندهاي شيميايي، زايد قابل اشتعال، زايد بيولوژيكي و مواد منفجره دستهبندي ميشوند که در بین زبالههای خانگی هم این مواد بسیار دیده میشوند.
در خانهی شما بسیاری از وسایل عادی و روزمره بعد از پایان مصرف، میتوانند به زبالهای خطرناک و سمی تبدیل شوند. دستمالکاغذی و مواد تنظیفی نیاز به کیسهی جداگانهای دارند.
در واقع مواد بهداشتیدرمانی از جمله مواد خطرناک هستند، چون هنگامی که این مواد در محیطزیست رها شوند میتوانند تهدیدی جدی برای ارگانیسمهای زنده باشند.
از سوی دیگر آن رنگهای نقاشی که روی بوم میکشید، انواع چسبها و رنگهای روغن، آن مواد شوینده مانند وایتکس، لولهبازکنها و فندکهای ویژهی روشنکنندهی گاز، آن حشرهکشها که با دیدن یک سوسک یا پشه در فضای خانه خالی میکنید، محافظهای چوب و... همه زبالهی خطرناکاند.
در کشوی میز شما شاید باتری مصرفشده یا دماسنج شکسته وجود داشته باشد. موقع دورریختن مراقب باشید اینها با زبالههای عادی مخلوط نشوند.
همچنين بايد مراقب بود كه زبالههای الکترونیکی، لامپهای کم مصرف و باتریها با پسماندهاي تر قاتي نشوند، زیرا مقدار زيادي فلزات سنگین مانند جیوه، سرب، نیکل و کروم که بسیار خطرناکند، در زبالههاي الكترونيك پيدا ميشود.
کارشناسان محیط زیست معتقدند هررایانهي شخصی، حاوی 320 گرم سرب است که مقدار كمی از آن میتواند باعث آلودگی آب، خاک و هوا شود، به محیطزیست آسیب برساند و سلامت انسان را به خطر بيندازد.
همچنین لاکناخن، اَستون و مواد آرایشی و بهداشتی هم در شمار زبالههای خانگی خطرناک هستند. اين محصولات حاوي مواد شیمیایی تغییرپذیری هستند که میتوانند برای محیطزیست دریایی مضر باشند. یکی از مواد شیمیایی بهکار رفته در این مواد میکروبیدها هستند.
میکروبیدها، میکروسفرهای پلیاتیلن هستند که بهطور گسترده در لوازم آرایشی و محصولات مراقبت شخصی همچون خمیردندان مورد استفاده قرار میگیرند. این مواد پس از استفاده با شستوشو وارد آبهای فاضلاب و رودخانهها و از آن طریق در نهایت وارد اقیانوسها میشوند.
- خطر براي كارگران
بعضی زبالهها سلامت کارگران را بهخطر میاندازند. وقتي ميخواهيد لیوانی را که دیروز شکسته شد، حتي با پسماندهاي خشک دور بریزید، لازم است آن را در کیسهي شفافی بریزید که دیده شود و دست کارگران را نبرد.
این را بهیاد داشته باشيد که اگر در خانه تزریقی برای فرد بیماری انجام شده است یا بیمار خانگی دچار عفونت باشد، سرنگ استفاده شده ممكن است آلوده به عفونت باشد و بنابراین لازم است هرنوع زبالهای که به فرد بیمار تعلق دارد، جداگانه دفع شود.
البته معمولاً کارگران خدمات شهری که در حوزهی جمعآوری زبالههای خانگی فعالیت میکنند از دستکش استفاده میکنند، اما در هر حال لازم است نكاتي را رعایت کنیم؛ چون ممکن است به دلایلی قابل اعتنا گاهی از دستکش استفاده نکنند.
از سوی دیگر ممکن است کیسههای زباله پاره شوند و در این صورت امکان تماس شیرآبههای آلوده از زبالههای عفونی که با زبالههای تر مخلوط شدهاند با چشمها و لباسهای این کارگران وجود دارد که احتمال انتقال عفونت و آلودگیها را به این کارگران افزایش میدهد.
- راهش جدا كردن است
ممکن است بسیاری از ما این مواد آلوده را بشناسیم؛ اما بر اساس یک عادت قدیمی، زبالههای خطرناک را همراه با دیگر پسماندهای خانگی به سرعت از محل زندگیمان دور ميکنیم؛ اما در این روش نادرست، مواد سمی و خطرناک خانگی بهظاهر از محیط دور میشوند.
تحقیقات نشان داده که این ترکیبات سیستمهای تصفیهی فاضلاب را آلوده میکنند و در این شرایط احتمال آلودگی خاک و آب وجود دارد. از سوی دیگر باز یادآوری میکنیم که این کار میتواند صدمات فیزیکی غیرقابل جبرانی به کارکنان مسئول جمعآوری زباله وارد کند.
تنها راه پیشگیری از آلودگی خاک و محیطزیست و همچنین سلامتی شهر و شهروندان و البته کارگران این بخش خدمات شهری، جدا کردن زبالههای خطرناک خانگی از دیگر پسماندهای خانگی است.