گزارش 6هزار صفحهاي تحقيق درباره جنگ عراق، چهارشنبه گذشته منتشر شد كه در آن از دولت بلر بهدليل نقشاش در جنگ عراق كه منجر به كشتهشدن 179سرباز بريتانيايي شد، بهشدت انتقاد كرده است. هزاران نفر از مردم انگليس در حال امضاي طوماري هستند كه خواستار اخراج توني بلر از حزب كارگر است.
همزمان بسياري از چهرههاي سياسي منتقد او خواستار تشكيل دادگاه براي بررسي اتهامات نخستوزير پيشين بريتانيا هستند. نتايج تحقيقات چيلكات نشان ميدهد كه حمله نظامي بهعراق در سال2003 «آخرين چاره» نبوده و انگليس پيش از آنكه گزينههاي صلحآميز را امتحان كند، تصميم به اين جنگ گرفته است. همچنين مشخص شده كه اين جنگ بر مبناي «اطلاعات ناقص» و صرفا بهدليل همراهي دولت وقت بريتانيا با آمريكا آغاز شده است.
اما فارغ از فضاي سياسي، گزارش اخير روزنامه ديلي تلگراف سلامت مالي توني بلر را هم زير سؤال برده است. اين روزنامه ديروز گزارش داد اسنادي در دست دارد كه نشان ميدهد بلر پس از اتمام دوره نخستوزيرياش و در قالب مؤسسه تجارياي كه تاسيس كرده، از امارات متحده عربي براي ارائه مشاوره و بهبود تصوير اين كشور در ميان كشورهاي جهان درخواست 35ميليون دلار پول كرده است.
روزنامه ديلي تلگراف گزارش داده كه اسناد مربوط به قراردادي را بهدست آورده كه 2سال پيش، يعني در پاييز سال 2014، ميان شركت مشاوره توني بلر و وزارت امور خارجه امارات متحده عربي بسته شده است. براساس اين قرارداد شركت بلر در قبال ارائه يكسري مشاوره به دولت امارات، بهمدت 5سال و در هر سال 7ميليون دلار دريافت ميكند. در قبال اين مبلغ، بلر همچنين متعهد شده كه شخصا 12بار در سال به ابوظبي، پايتخت امارات سفر كند و با مقامهاي اين كشور ديدار داشته باشد. قرارداد بلر و دولت امارات، در قالب 4صفحه سند اصلي و 24صفحه طرح پيشنهادي تعريف شده و جزئيات همكاري دو طرف را مشخص كرده است. بر اين اساس، وزارت خارجه امارات متعهد شده دفتري براي استقرار تماموقت تيم بلر در اختيار شركت او قرار دهد.
تلگراف گزارش داده كه در مقدمهاي كه به قلم توني بلر در طرح پيشنهادي نوشته شده، آمده است كه مشاوره ارائه شده از سوي او و تيمش ميتواند به افزايش تأثيرگذاري امارات در جهان كمك و عوايد مالي اين كشور را تقويت كند. بلر نوشته است: «اين امكان وجود دارد كه امارات برند و اعتبار خود را تقويت كند و براساس آن نفوذ خود را در جهان افزايش دهد.» بلر در اين مقدمه، همچنين در مورد شبكه فعالي كه در 25كشور جهان ايجاد كرده، صحبت ميكند كه با احتساب حوزه فعاليت بنياد خيريهاش، تعداد اين كشورها به 50كشور ميرسد. او مينويسد: «اكنون تقريبا نقطهاي از جهان نيست كه اگر ما بخواهيم، نتوانيم ارتباطات سياسي و اقتصادي لازم را فراهم كنيم.»
جزئيات منتشرشده از سوي روزنامه ديلي تلگراف، دلايل نامعلوم استعفاي بلر از «گروه چهارجانبه صلح خاورميانه»، موسوم به كوارتت را مشخص ميكند. 2ماه پيش او از عضويت در اين گروه استعفا كرد و گفت كه 8سال فعاليتش نتيجهاي براي حل مشكل فلسطين در بر نداشته است. در آن زمان گفته شد تعارض ميان فعاليتهاي مالي و اقتصادي بلر و حضورش در اين گروه باعث استعفايش شده اما جزئياتي در اين مورد منتشر نشد. تلگراف، اكنون ارتباطات مالي ميان بلر و اعراب را دليل اصلي جدايياش از اين گروه ميداند. كوارتت در سال2002 و با عضويت آمريكا، روسيه، اتحاديه اروپا و سازمان ملل براي حل مسئله فلسطين تشكيل شد.
- احتمال محاكمه بلر
گزارش چيلكات كه به سرپرستي «سر جان چيلكات» تهيه شده، 7سال زمان برده است. اين گزارش بر تخلفات گسترده دولت وقت بريتانيا براي درگير كردن اين كشور در جنگ عراق تأكيد دارد و جزئيات زيادي را ارائه كرده است. با اين حال، گزارش چيلكات نخستوزير پيشين بريتانيا را به ارتكاب «جنايت جنگي» متهم نكرده است. اما بسياري از مخالفان جنگ در بريتانيا و خانوادههاي 179سرباز بريتانيايي كشتهشده در عراق خواستار محاكمه او شدهاند.
درحاليكه درخواستها براي مجازات بلر افزايش داشته، طوماري با عنوان «توني بلر را از حزب كارگر اخراج كنيد» با حمايت گسترده مردم بريتانيا مواجه شده است. در اين طومار آمده فعاليتهاي بلر در تضاد با «منافع حزب كارگر» بوده است. درصورتي كه طوماري بيش از 100هزار امضا كسب كند، پارلمان بريتانيا ملزم خواهد بود آن را به بحث بگذارد.