تاریخ انتشار: ۲۳ مهر ۱۳۸۶ - ۱۳:۳۴

در کشور چین هر 5 سال یک بار کنگره‌ای از حاکمان سیاسی و رهبران حزب حاکم کمونیست تشکیل می‌شود که طی آن چهره نسل بعدی رهبران کشور شناخته می‌شود.

این کنگره در حقیقت نقشی را ایفا می‌کند که در کشورهای دیگر کارکرد انتخابات سراسری و مردمی است.

در این مهم‌ترین نشست تنها حزب حاکم کمونیستی باقی مانده در دنیا، سرنوشت یک پنجم جمعیت جهان رقم می‌خورد.

با نقشی که این روزها کشور چین به‌عنوان یک قدرت در حال ظهور سیاسی و اقتصادی در دنیا یافته است، رهبران سیاسی و جوامع اقتصادی و صنعتی جهان هم از همه جا به این کنگره چشم دوخته‌اند.

هفدهمین کنگره حزب کمونیست چین از دیروز در شهر پکن آغاز شد. این کنگره معمولاً کارکردی تشریفاتی دارد و تنها تصمیمات از قبل اتخاذ شده را اعلام می‌کند.

در کنگره امسال قرار است 2 چهره جدید از نسل پنجم رهبران چین به کمیته مرکزی یا پلیت‌ بروی حزب راه یابند و در حقیقت ارتقاء درجه پیدا کنند تا برای به دست گرفتن رهبری در سال‌های بعدی آماده شوند.

این دو شی جین پینگ، پسر یکی از بزرگان حزب و دیگری لی کی جیانگ است که از خانواده‌های دهقانی در شهرستانی دور برخاسته‌است. ارتقاء این 2 چهره از سیاستمداران نسل پنجم چین رقابتی نادر را برای جانشینی رئیس‌جمهوری فعلی این کشور درون حزب رقم خواهد زد.

رقابت بر سر جانشینی رهبری چین در گذشته هیچ گاه تا این اندازه نزدیک نبوده‌است. بر اساس قوانین و عرف حکومت در چین دبیرکل حزب کمونیست معمولا عنوان ریاست‌جمهوری را ازآن خود می‌کند و اوست که رهبری پرشتاب‌ترین قدرت اقتصاد دنیا و بازیگری مهم در عرصه‌های دیپلماسی و تجارت جهان را به دست می‌گیرد.

رئیس‌جمهور مرموز

در کنگره امسال حزب با حضور 2017 نماینده در تالار بزرگ خلق پکن، هو جین‌ تائو رئیس‌جمهور فعلی هم به‌دنبال تقویت قدرت و جلب حمایت برای خود در میان جوانان حزب است.

او همچنین شعار جدید خود را با مفهوم توسعه علمی برای دوران جدید پیشرفت در چین تبلیغ خواهد کرد و بر اصلاحات در منشور حزب برای تحقق این شعار تأکید می‌کند.

منظور او از این شعار تحقق توسعه پایدار در کنار حفظ محیط‌زیست و حفظ هماهنگی الگوی اجتماعی در توسعه پرشتاب اقتصادی است. این شعار رئیس‌جمهور چین در اثر فشارهای خارجی و منطقه‌ای در اعتراض به نادیده گرفتن محیط‌زیست در توسعه اقتصادی چین شکل گرفته‌است.

هو جین تائو یکی از قدرتمندترین رهبران دنیاست. او رهبری کشوری با بیش از یک میلیارد نفر را به عهده دارد و بزرگترین ارتش دنیا و چهارمین اقتصاد بزرگ جهان را در اختیار دارد. او اگر اراده کند می‌تواند اولین سلاح را در جنگ جهانی هسته‌ای شلیک کند.

اما در خارج از چین کسی چندان او را نمی‌شناسد. تصویری از او هنگام شکار یا تفریح و قایق‌سواری مانند دیگر رهبران کشورهای بزرگ جهان وجود ندارد. او می‌تواند تمام روز را در میدان تایمز نیویورک یا مرکز لندن قدم بزند بدون اینکه کسی مزاحم او شود یا عکاسان به سویش هجوم بیاورند.

هو از دهه 1980 و با رهبری لیگ جوانان کمونیست کار خود را آغاز کرد و در واقع به جناح مردمی حزب کمونیست تعلق دارد، اما در برقراری روابط عمومی با مردم هیچ گاه موفق نبوده است.

اخبار تلویزیون چین هر عصر او را تنها هنگام ملاقات رسمی با مقامات حزب نشان می‌دهد. مقامات و رهبران حزب کمونیست برنامه‌های روزانه و تمرین‌هایی دارند که البته هیچ گاه در هیچ کجا به تصویر کشیده نمی‌شوند.

آنها روزانه به صورت گروهی تمرین و ورزش می‌کنند و در جلسات بحث و گفت‌وگو شرکت می‌کنند، اما هیچ کس از برنامه‌های روزانه و علایق هو جین تائو خبر ندارد. شاید یکی از دلایل این بی‌خبری این باشد که سال‌ها چین در سایه یک نفر زندگی کرده و آن رئیس مائو است. قرار نیست کسی جای او را در ذهن مردم بگیرد.

اندکی دمکراسی

از کنگره امسال حزب کمونیست هم توقع و انتظار اتفاق بزرگی وجود ندارد. اما هو قرار است در این کنگره دمکراسی بیشتری را درون حزب طلب کند. حزب کمونیست چین با 73 میلیون نفر عضو اکنون به یک حزب اشرافی بزرگ تبدیل شده است.

شاهزاده‌ها یا فرزندان رهبران فعلی و سابق حزب رده‌های مدیریتی و اجرایی را در این کشور در دست دارند. دختر هو جین تائو با رئیس سابق شرکت غول اینترنتی چین یعنی شرکت سین ازدواج کرده‌است. داماد نخست وزیر بزرگترین و موفق‌ترین تیم فوتبال کشور را اداره می‌کند. پسر نخست وزیر سابق اکنون رئیس بزرگترین شرکت برق چین است.

شی جین پینگ که قرار است در کنگره امسال ارتقاء مرتبه پیدا کند دبیر کل حزب کمونیست شانگهای است. او اولین شاهزاده و فرزند نسل رهبران گذشته چین است که قدرت را در این کشور به دست می‌گیرد.

هو قدرت رهبران گذشته حزب را ندارد و در تصمیم‌گیری‌هایش همواره نظرات و ملاحظات جیانگ زمین و دیگر رهبران پشت پرده را باید در نظر بگیرد. معمولا رئیس‌جمهورهای چین در دوره دوم کاری قدرت بیشتری می‌یابند و باید دید هو در دوره دوم ریاست‌جمهوری چه خواهد کرد.

Guardian.co.uk
15 اکتبر