بسياري از جزئيات كودتاي نافرجام تركيه همچنان مانند يك معماي پيچيده باقي مانده است اما اين جمله را يكي از مقامهاي سابق ارتش در گفتوگو با رويترز، درباره وقايع شب بحراني اين كشور گفته است. خبرگزاري آناتولي روز گذشته فيلمي از دوربينهاي مداربسته هتلي در مارماريس كه رجب طيب اردوغان، رئيسجمهور تركيه در شب كودتا در آن اقامت داشت منتشر كرد كه حمله گروهي از كماندوهاي ارتش را نشان ميدهد.
رويترز به نقل از منابع نظامي خود در تركيه گزارش داده كه در آن شب 25نفر از كماندوها به وسيله هليكوپترهاي نظامي به اين هتل رسيدهاند و تيراندازي شديدي در محوطه رخ داده است. گفته ميشود اردوغان تنها چند دقيقه قبل از رسيدن كماندوها توانسته از مهلكه بگريزد.
براساس گزارشهاي منتشر شده جت شخصي رجب طيب اردوغان با همراهي دو جنگنده از فرودگاه نزديك مارماريس پرواز كرد اما در ميان راه دو جنگنده اف-16كه در دست كودتاگران بودند موشكهايشان را روي اين هواپيما و جنگندههاي محافظش قفل كردند. اينكه چرا به اين هواپيما شليك نشد و اردوغان سالم به فرودگاه استانبول رسيد به گفته منبع ناشناس رويترز هنوز يك راز است.
مشخصات بهدست آمده از سايت رصد پروازهاي هوايي نشان ميدهد كه يك هواپيماي Gulfstream IV(مدل جت تجاري مورد استفاده اردوغان) در ساعت 2:40بامداد شنبه(به وقت تهران) از فرودگاه دالامان كه يك ساعت و ربع تا هتل اردوغان فاصله داشته به پرواز درآمده است.
بهصورت معمول طي 75دقيقه بايد هواپيما به فرودگاه استانبول برسد اما گزارشها نشان ميدهد جت شخصي اردوغان حداقل يك ساعت در آسمان جنوب استانبول در حال چرخش بوده است. شبكه تلويزيوني انبيسي شب گذشته به نقل از يك منبع مطلع در ارتش آمريكا گزارش داد كه اردوغان در اين شرايط از دولت آلمان درخواست فرود جت شخصي خود در اين كشور و پناهندگي كرده بود اما برلين اين درخواست را رد كرده است.
براساس گزارش انبيسي، اردوغان قصد داشته در قدم بعدي اين درخواست را از انگليس مطرح كند اما سرانجام شرايط در استانبول بهنحوي پيش رفته كه هواپيماي او قادر به فرود در فرودگاه آتاتورك شده است.براساس گزارشهاي جديد، مركز فرماندهي كودتا در پايگاه هوايي آكينچي در 50كيلومتري شمال غرب آنكارا بوده است. جنگندههايي از پايگاه هوايي اسكيشهير (پايگاه ديگري در نزديكي آنكارا) براي بمباران آكينچي و حمله به مركز كودتا پرواز ميكنند اما جنگندههاي در دست كودتاگران ميتوانند با استفاده از هواپيماي سوخترساني كه از پايگاه اينجرليك(پايگاه مورد استفاده نيروهاي آمريكايي) بلند شده بود در آسمان سوختگيري كرده و همچنان به پرواز ادامه دهند. هنوز حداقل ۴۲ بالگرد ارتش تركيه مفقود است.
برخي منابع ميگويند طي هفتههاي اخير اردوغان بهشدت از احتمال كودتا وحشتزده بوده است. برخي منابع آگاه اعلام كردهاند همين مسئله باعث شده تا او متوجه نقشه كودتا شود. حتي يوهانس هان، كميسيونر اتحاديه اروپا روز گذشته اعلام كرد كه مقامهاي دولت تركيه پيش از كودتا فهرستي براي بازداشت نظاميها و قضات آماده كرده بودند و دستگيريهاي سريع حداقل هزاران نفر اين مسئله را نشان ميدهد.
- هشدار جدي اروپا و تهديد آمريكا به اخراج از ناتو
با اعلام تلاش مقامهاي تركيه براي بازگرداندن مجازات اعدام متهمان كودتا فدريكا موگريني، مسئول سياست خارجي اتحاديه اروپا روز گذشته به صراحت اعلام كرد كه درصورت اين اقدام از سوي تركيه، پرونده پيوستن اين كشور به اتحاديه اروپا براي هميشه بسته ميشود. موگريني همچنين مقامهاي آنكارا را به حفظ دمكراسي و احترام به قوانين حقوق بشر فرا خواند. جان كري، وزير امور خارجه آمريكا هم در اين نشست خبري مشترك اعلام كرد كه از مجازات عاملان كودتا در تركيه حمايت ميكند اما تركيه بايد در عين حال به اصول دمكراسي پايبند باشد.
وي هشدار داد كه عضويت تركيه در ناتو ميتواند درصورت پايبند نبودن به اصول دمكراسي و حاكميت قانون در معرض خطر قرار بگيرد. اشتفان زايبرت، سخنگوي دولت آلمان با تأكيد بر عقبگرد تركيه درصورت احياي مجازات اعدام گفت: بازگشت مجدد اين مجازات در تركيه بهمعناي پايان مذاكرات عضويت آنكارا در اتحاديه اروپا خواهد بود. سرگئي لاوروف، وزير امور خارجه روسيه هم روز گذشته تأكيد كرد:تمام رخدادهاي پس از كودتا در تركيه بايد در چارچوب قانون اساسي حل و فصل شود.
- آمار جديد تلفات و بازداشتيهاي كودتا
نخستوزير تركيه روز گذشته در نشستي خبري با اعلام اينكه عمليات پاكسازي اين كشور براي جلوگيري از تكرار كودتا ادامه خواهد داشت آخرين آمار از تلفات و بازداشتيهاي اين جريان را اعلام كرد.
232نفر كشته كه 145غيرنظامي، 60پليس و 3سرباز شهيد خوانده شدهاند7543 بازداشتي103ژنرال دستگير شده از مجموع 358ژنرال تركيه8777 نفر از نيروهاي دولتي بركنار شده شامل 4774افسر پليس، ژاندارمري، 30فرماندار و شهردارها