به گزارش رویترز این نیزارهای بین‌النهرین که رودخانه‌های دجله و فرات آنها را آبیاری می‌کنند، محلی برای تخم‌ریزی ماهیان خلیج فارس و محل زندگی گونه‌های پرندگان مانند لک‌لک مصری هستند. این تالاب همچنین محل استراحت برای هزاران پرنده وحشی در مسیر مهاجرتشان میان سیبری و آفریقا هستند.
صدام حسین که ساکنان عرب این مرداب‌ها را به خیانت در جنگ هشت ساله با ایران متهم می‌کرد، با ایجاد سد و زهکشی در دهه ۱۹۹۰ آنها را خشکاند تا به شورشیانی را که در آنها پنهان شده بودند، دست یابد.
پس از سقوط حکومت او در تهاجم به فرماندهی آمریکا در سال ۲۰۰۳ اهالی این منطقه بسیاری از این سدها را تخریب کردند و امکان بازگشت آب را به نیزارها را دادند و سازمان‌های زیست‌محیطی خارجی هم به بازگشت زندگی به آنها کمک کردند.
مساحت این مرداب‌ها که در دهه ۱۹۷۰ مساختی ۹۰۰۰ کیلومتر مربعی را می‌پوشاندند، در سال ۲۰۰۲ به فقط ۷۶۰ کیلومتر مربع رسیده بود، اما اقدامات احیای آنها باعث شد تا سال ۲۰۰۵ چهل درصد مساحت خود را بازیابند. دولت عراق می‌گوید هدفش رساندن مساحت این مرداب‌ها به ۶۰۰۰ کیلومتر مربع است.
این نیزارهای گسترده و دورافتاده که در مجاور مرز ایران قرار دارند، در سال‌های اخیر به محل قاچاق مواد مخدر و اسلحه، رد و بدل کالاهای دزدی و نگهداری گروگان‌های برای دریافت باج تبدیل شده‌اند.
اعراب مرداب هزاران سال در این تالاب‌ها زندگی کرده‌اند، اما در حاشیه جامعه عراق قرار داشته‌اند. یک بررسی در دهه ۱۹۵۰ جمعیت آنان را ۴۰۰۰۰۰ نفر برآورد کرد، اما صدها هزار نفر از آنان به علت سرکوب دوران صدام از این منطقه گریختند یا به مهاجران اقتصادی بدل شدند.
در حال حاضر تخمین‌های بسیار متفاوتی از شمار ساکنان این منطقه بیان می‌شود. بسیاری از اعراب مرداب بی‌سواد هستند و نمی‌توانند در خارج از این منطقه کاری پیدا کنند.