نفیسه مجیدی‌زاده: این بطری‌های شیشه‌ای هستند که گاه‌ و بی‌گاه جنگل‌ها را به آتش ‌می‌کشند!

وقتی یک روز گرم تابستان دسته‌‌جمعي کوله‌بار سفر را می‌بنديم و راهی طبیعت می‌شويم بعد از دویدن و بازی و کلی خوش‌گذراندن در جنگل، بالأخره وقت رفتن می‌رسد، آن‌وقت همه می‌رويم و بطری‌ها می‌مانند...

یا اصلاً همان وقتی که از دیدن طبیعت زیبا، ذوق‌زده می‌شويم و بي‌توجه به آن‌چه پيش خواهد آمد، بطري‌ها را از شیشه‌ی ماشین به بیرون پرتاب می‌كنيم تا در کنار درخت‌ها و بوته‌زارها جا خوش‌کنند، زمينه براي رخ‌دادن اتفاق‌های ناخوشایندی فراهم مي‌شود!

کارشناسان محیط‌زیست معتقدند که بطری‌های شیشه‌ای در طبیعت مانند ذره‌بین اثر می‌کنند و درصورتی که برگ‌هاي خشک دور و برشان باشند به سرعت می‌توانند باعث آتش‌سوزی در جنگل‌ها شوند.

در واقع بطری‌های شیشه‌ای در شرایطی خاص موجب مي‌شوند نورخورشید به‌صورت متمرکز بر روی خار و خاشاک و برگ‌هاي خشك بتابد و به آتش‌سوزي دامن بزند.

 

 

مهندس سعید مرادی‌کیا، کارشناس محیط‌زیست در گفت‌وگو با دوچرخه می‌گوید: «خرده‌شیشه‌ها معمولاً تأثیر بیش‌تری می‌گذارند و ذره‌بینی عمل می‌کنند و باعث آتش‌سوزی در طبیعت می‌شوند.»

این کارشناس محیط‌زیست مي‌گويد که شیشه‌ها موجب آلودگی خاک نمی‌شوند، چون اولاً ماده‌ی خطرناکی ندارند و دوم اين‌كه اگر هم ماده‌ي خطرناكي داشته باشند چون ساختارشان جامد و نفوذناپذیر است آب‌شویی در آن‌ها اتفاق نمی‌افتد؛ یعنی هیچ ماده‌ای از آن‌ها خارج نمی‌شود. اما آن‌قدر در طبیعت می‌مانند تا اجزاء تشکیل‌دهنده‌شان تجزیه شوند؛ يعني زماني حدود یک میلیون سال!

سؤال ما این است كه آیا یک میلیون سال قبل شیشه وجود داشته که حالا بقایای آن مانده باشد؟

مرادی‌کیا می‌گوید: «در آزمایشگاه‌ها تست‌هایی به نام «ايگينگ» (Eaging) انجام می‌شود و بر این اساس، در کیسه‌ی دستگاه، شرایطی که یک ماده و محصول می‌تواند در طبیعت تحت تأثیر آب و هوا و خاک قرار بگیرد بازسازی می‌شود.

بعد برآورد می‌کنند که در این شرایط، درصد کاهش وزن ماده چنددرصد بوده و بعد تخمین زده می‌شود که مثلاً یک میلیون سال طول می‌کشد تا شیشه در طبیعت تجزیه شود.»

مرادی‌کیا هم‌چنین ما را به سواحل تابستانی دریاها می‌برد و یادمان می‌آورد که خرده شیشه‌ها می‌توانند باعث آسیب‌دیدگی انسان‌ها ‌شوند.

او ادامه می‌دهد: «درضمن برای تولید هررنگ شیشه، یک نوع مواد استفاده می‌شود، مثلاً برای شیشه‌ی سبز از مس و شیشه‌ی قهوه‌ای از اکسید آهن استفاده می‌شود و بسیار مهم است که در مبدأ این شیشه‌ها جدا از هم قرار بگیرند چون وقتی شیشه را در مخزن زباله می‌اندازیم ممکن است شیشه بشکند و بنابراین بهتر است شیشه‌ها بر حسب رنگ تفکیک شوند. علاوه بر این برخی شیشه‌ها مثل آینه‌ها و ظروف پیرکس قابلیت بازیافت ندارند.»

مرادی‌کیا به یکی دیگر از دلایل جداسازی شیشه‌ها از بقیه‌ی زباله‌هاي خشک اشاره می‌کند: «برخي ماشین‌های جمع‌آوری پسماند در تهران، فشرده‌ساز دارند و بنابراین اگر شیشه در کنار بقیه‌ی زباله‌ها مثل کاغذ و آلومینیوم باشد، در این فشره‌سازی خرد می‌شوند، بنابراین بهتر است که شیشه‌ها در مبدأ از بقیه‌ی زباله‌های خشک جدا شوند.»

به گفته‌ی او هم‌اکنون در برخی از کشورهای دنیا در ماشین‌های حمل پسماند، امکان جداسازی شیشه از دیگر زباله‌های خشک وجود دارد و سیستم جمع‌آوری در نقاط مختلف دنیا یکسان نیست.

علاوه بر این خوب است بدانيم گاهي خرده‌شيشه‌ها کیفیت کودهای کمپوست را پايين مي‌آورند. اين كودها با استفاده از زباله‌های تر و با هزینه زیاد تهیه می‌شوند اما وقتي خرده شیشه در لابه‌لای کود باشد، ارزش كم‌تري دارد...