اگرچه قانون منع جدي در اين زمينه ندارد و به شرط رعايت برخي قوانين از سوي زنداني امكان ديدارهاي هفتگي با نزديكان درجه يك وجود دارد اما اين اتفاق گاهي يك ماه و حتي بيشتر به تأخير ميافتد. سادهترين دليل هم سختي تردد خانواده زنداني است، مخصوصا كه گاهي براي يك ديدار كوتاه بايد راههاي دوري را طي كنند.حالا قوه قضاييه طرحي را شروع كرده كه در آن زنداني و خانوادهاش نه پشت آن شيشههاي نشكن سالن ملاقات عمومي بلكه بهوسيله وبكم با هم ديدار كنند؛ يك جور ملاقات اينترنتي!
- جزئيات بيشتر
اجراي طرح پايلوت ملاقات مجازي زندانيان با خانوادهها يكي از راهكارهاي قوه قضاييه براي قطع نشدن ارتباط فرد زنداني با جامعه و بازگشت سريعتر به زندگي عادي است. موضوع ملاقات مجازي زندانيان با خانوادههايشان در نيمه دوم سال92 توسط سازمان زندانها در استانهاي گيلان و خراسان بهصورت محدود راهاندازي شد تا به اين طريق افرادي كه محل اقامتشان با زنداني خود فاصله زيادي دارد بتوانند از اين خدمت استفاده كنند. 13تير ماه امسال اما مديركل خدمات الكترونيك قضايي مركز آمار و فناوري اطلاعات قوه قضاييه از اجراي اين طرح براي همه زندانيان در آيندهاي نزديك خبر داد.
سيامك رفعتي در توضيح جزئيات اين طرح به همشهري ميگويد: «موضوع ملاقات مجازي زندانيان با خانوادههايشان اگر چه چند سالي است كه توسط سازمان زندانها در 2 استان در حال اجرا شدن بهصورت محدود است، اما پايلوت اين طرح با استفاده از دفاتر خدمات الكترونيك قضايي بهزودي در تهران اجرايي ميشود.» به گفته وي اين طرح قرار است در مرحله نخست در يك زندان و يك دفتر خدمات الكترونيك قضايي اجرايي شود و مركز آمار منتظر است تا سازمان زندانها، زندان مورد نظر در اين زمينه را براي اجراي طرح معرفي كند تا بعد از استقرار وسايل مورد نياز در دفاتر خدمات الكترونيك مورد نظر و زندان، خانواده زندانيان باحضور در اين دفاتر با بستگان خود ملاقات مجازي داشته باشند. اين فضا در بيرون از زندان با تعبيه يك كابين مخصوص در دفاتر خدمات الكترونيك مهيا ميشود و در زندان نيز سازمان زندانها محلي را براي اين ملاقات در اختيار فرد زنداني قرار ميدهد.
استفاده از اين نوع ملاقات نيز همانند ملاقاتهاي حضوري فقط براي بستگان درجه يك زنداني و افرادي مقدور است كه براساس قانون اجازه ملاقات با فرد زنداني را دارند. به اين ترتيب فردي كه تقاضاي ملاقات مجازي با زنداني را دارد بايد ابتدا در سامانه سنا (سامانه نظارت الكترونيك قوه قضاييه) يا در دفاتر خدمات الكترونيك ثبت نام كرده و بعد از تعيين هويت براي وي زمان ملاقات تعيين ميشود. به اين ترتيب فرد در زمان تعيين شده با در دست داشتن مدارك شناسايي به دفتر خدمات الكترونيك مراجعه و در زمان تعيين شده كه به وسيله پيامك به وي اطلاع داده ميشود ميتواند با فرد زنداني ملاقات كند. اما چرا اين ملاقات داخل منزل و از طريق وبكم نميتواند صورت بگيرد؟ سيامك رفعتي ميگويد: «دليل اين محدوديت حفظ امنيت زنداني و خانوادهاش است. اما زماني كه اين ارتباط در دفاتر خدمات الكترونيك انجام ميشود در عين حال كه اين ارتباط بهصورت كامل توسط سازمان زندانها كنترل ميشود تمام مسائل امنيتي رعايت شده و امكان ورود هكرها و شنود مكالمات توسط افراد ديگر وجود ندارد. همچنين استفاده از فضاي اينترنتي مناسب و فيبر نوري باعث ميشود تا قطعي اينترنت در اين ارتباط به حداقل برسد و مشكل زيادي در اين ملاقات مجازي وجود نداشته باشد.» آنطور كه رفعتي ميگويد بعد از اجراي پايلوت اين طرح، ميزان هزينه براي اجراي سراسري محاسبه ميشود، اما سعي بر اين است كه كمترين قيمت براي اين ملاقات درنظر گرفته شود.اجراي طرح ملاقات مجازي زندانيان اگر چه قرار است تا پايان پاييز بهصورت پايلوت آغاز بهكار كند اما زماني نهايي براي اجراي آزمايشي و مشخص شدن مشكلات آن تا پايان سال درنظرگرفته شده است. مسئولان اين طرح اميدوارند از ابتداي سال96 ملاقات اينترنتي با زنداني در همه زندانهاي كشور فراهم شود.
- حقوق زنداني بايد رعايت شود
اصغر جهانگير، رئيس سازمان زندان ها:حضور بيعلت زنداني در زندان ولو يك ساعت قابل پذيرش نيست. مجازات حبس صرفاً محدودكننده آزادي زنداني است. اين مجازاتها فردي هستند.وظيفه ما هم اجراي مجازات حبس براساس موازين اسلامي است و نبايد در اجراي مجازات غيراز محدود شدن آزادي، ديگر شئونات انساني زندانيان آسيب ببيند. رعايت حقوق شهروندي و اجراي كامل قوانين جزو حقوق زندانيان است.