افزودن ناخالصیهای خطرناک بهدلیل زیادهطلبی و سودجویی سوداگران مرگ و قاچاقچیان موادمخدر در ماههای اخیر باعث مسمومیتهای شدید در مصرفکنندگان شده است. استاد دانشگاه شهید بهشتی درباره تغییرات اخیر در مواد مخدر شیشه گفت: با توجه به تغییر تاکتیکهای جنگ نرم توسط مافیای مواد مخدر امروز شاهد تغییر الگوی مصرف از مواد مخدر سنتی به مواد مخدر صنعتی هستیم و باید حساسیت مقابله با اعتیاد را در جامعه میان افکار عمومی بالا برد.
- ناخالصیهای افزایش ۵ برابری قیمت شیشه
سال گذشته قیمت شیشه - در پی گسترش سیاستهای مبارزه با ورود پیشسازهای این ماده و برخورد مستمر با تولیدکنندگان و بستن آشپزخانههای متعدد - ۵ برابر افزایش یافت. این تغییر به گونهای بود که بسیاری از قاچاقچیان مواد مخدر با افزایش سرب به تریاک قیمت آن را پایین نگه داشتند و مشتریهای جدید و قدیم را با عوارض مرگ آفرین مواجه کردند. آن عده که با افزایش قیمت هروئین به تدخین تریاک روی آورده بودند نیز گرفتار عوارض تریاک جدیدی شدند که قیمت آن پایین و کیفیت آن بسیار بد بود.
حال عدهای از قاچاقچیان مواد مخدر به باقیماندههای مصرف کنندههای شیشه، لوله باز کن میدهند. به گفتهی رحمان دوست، استاد دانشگاه شهید بهشتی افزودن سیلیکون و چنته (لوله بازکن ) به شیشه باعث شده شاهد زخمهای بسیار شدید روی پوست، جنون آنی، ایست قلبی ،توهم شدید و کوری در مصرف کنندگان باشیم. مواد مخدر صنعتی و شیمیایی نسبت به سالهای گذشته به راحتی در دسترس نوجوانان و جوانان قرار دارند و شبکه های اجتماعی غیرمجاز نیز بر این موضوع بیشتر دامن میزنند.
رحماندوست، تبلیغات دروغ شبکههای ماهواره ای را آفت بزرگی دانست که این روزها بر افکار نوجوانان و جوانان سایه افکنده و اظهار کرد: به عنوان مثال داروهای لاغری که 75 درصد آنها حاوی شیشه است، این روزها از شبکههای ماهواره ای تبلیغات گستردهای می شود و به همین دلیل باعث افزایش زنان معتاد شده است.
- مرگهای سربی
افزایش قیمت هروئین از ۶ به ۲۵ هزار تومان خیلی از معتادانی که به کارتنخوابی روی آورده بودند را به مصرف تریاک مجبور کرد غافل از این که در ماههای گذشته اخباری مبنی بر وجود سرب در موادمخدری مثل تریاک منتشر شدهاست. در این مدت آمار مراجعه به مراکز درمانی، مسمومیت با سرب بسیار افزایش یافته است. در 50 مورد از این گزارشات اخیر، علت مراجعه، بیماریهای ناشی از مصرف تریاک به دلیل استعمال تریاک نامرغوب بوده است. در این ماده مخدر، از روغن سوخته ماشین استفاده شده که سیاهرنگ و سنگین بوده، اما به دلیل وجود مقادیر زیادی سرب، باعث کاهش سطح هوشیاری افراد، نارسایی کبدی و حتی مرگ مصرف کننده شده است.
عضو گروه مطالعات اعتیاد مرکز تحقیقات پزشکی قانونی با ارائه آخرین آمار از مرگ و میر ناشی از مصرف سرب به روش ذکر شده گفت: در پی اعلام هشدارهای مکرر در این زمینه ، شاهد فوت 8 نفر در اثر مسمومیت با سرب در شهر تهران بودهایم.
ارايه این آمار در حالی است که به گفتهی محمدرضا قدیرزاده، به علت عدم امکان تشخیص صحیح مسمومیت با سرب در سایر شهرهای کشور، امکان تعیین علت فوت دقیق بر اثر این مسمومیت وجود نداشته و آمار دقیق کشوری آن قابل احصاء نیست. در نتیجه به نظر می رسد که آمار فوتیهای ناشی از مسمومیت با سرب موجود در تریاک بیش از فوتیهای تهران باشد.
دلیل فوت بیشتر این افراد آنسفالوپاتی ناشی از مسمومیت با سرب است. علائم مسمومیت مزمن با سرب به صورت غیراختصاصی و شامل کم خونی، ضعف و بی حالی، درد شکم، یبوست مزمن، دردهای استخوانی و مفصلی و حتی ضعف عضلانی است. تشخیص قطعی مسمومیت با سرب با انجام آزمایش تشخیص با تعیین سطح سِرُمی در خون است. بیماران با مشاهده چنین علائمی باید حتما به مراکز درمانی و بیمارستان ها مراجعه و تحت درمان تخصصی قرار گیرند.
- ناخالصیهای همیشگی
افزودن ناخالصی به مواد مخدر پر مصرف در کشور پیش از این نیز در کشور سابقه داشته است. مواد افزوده شده به ترياک طیف وسیعی از مواد مانند اندريکاستيک، شيرخشک فاسد، خون خشک دام و طيور ذبح شده در کشتارگاهها، جوش شيرين را شامل می شود. به طور معمول از هر هزار گرم مواد مخدري که به عنوان ترياک عرضه ميشود ۲۰۰ گرم ترياک و مابقي آن ناخالصي است.
پرویز افشار سخنگوی ستاد مبارزه با مواد مخدر نیز بارها نسبت به وجود ناخالصی در مواد مخدر هشدار داده است.وی گفت: با توجه به افزایش تقاضای تریاک انتظار میرفت قیمت آن افزایش قابل توجهی یابد متأسفانه قاچاقچیان و توزیعکنندگان مواد با درک این واقعیت و در راستای حفظ بازار خویش با افزودن ناخالصی به ویژه سرب که بسیار سنگین است تلاش دارند تا قیمت تریاک را پائین نگه داشته و مشتری خویش را حفظ کنند، غافل از اینکه افزودن این ماده بسیار خطرناک بوده و علاوه بر مسمومیت حاد باعث افزایش شدید عوارض و حتی مرگ و میر می شود. گزارشات متعدد از بخشهای اورژانس و مسمومیتهای بیمارستانهای سراسر کشور در خصوص مسمومیت با سرب بسیار نگرانکننده است.
تغییر الگوی مصرف همیشه با کمیاب شدن ماده مخدر ارزان و جدید در بازار رخ میدهد. به نظر میرسد آنچه سلامت جامعه گسترده معتادان و خانوادههایشان را بیشتر درگیر میکند ناآگاهی از تغییرات بازار مواد مخدر است. به گفتهی رحماندوست بهترین روش پیشگیری از اعتیاد و مبارزه اجتماعی با مواد مخدر را اطلاع رسانی ،آموزش ، بالا بردن مهارتهای زندگی و نه گفتن ، یادآوری خطرات اعتیاد و ارایه تفریحات و ورزشهای رایگان و ارزان و پر کردن اوقات فراغت است.
ناخالصیهای چند ماده مخدر که در سالهای اخیر توسط کارشناسان و مسئولان در مورد آنها هشدار داده شده است.