قرارداد پرسر و صدای هسته‌ای هند و آمریکا در آستانه لغو قرار گرفته‌است.

2روز پیش دولت دهلی‌نو اعلام کرد قصد ندارد حکومتی ائتلافی را فدای این قرارداد کند و ناخواسته خود را در آستانه انتخابات زودرس قرار دهد.

حزب کمونیست هند که در حمایت از حزب کنگره این کشور دولت ائتلافی تشکیل داده، بارها تهدید کرده است در صورت قطعی شدن این قرارداد و تصویب آن در کنگره، به حمایت خود از دولت پایان خواهد داد و خود به صف هواداران انجام انتخابات زودرس در کشور خواهد پیوست.

من موهان سینگ نخست‌وزیر هند در جریان یک کنفرانس خبری در دهلی‌نو گفت که  به تلاش خود برای ترغیب حزب کمونیست در جهت حمایت از این قرارداد که به گفته وی قراردادی مفید برای هند و کل جهان خواهد بود، ادامه می‌دهد.

اما هم سینگ و هم سونیا گاندی- رهبر حزب کنگره هند- تأکید داشتند اولویت آنها ادامه کار دولت حاکمه است و به هیچ وجه نمی‌خواهند این قرارداد را به هر هزینه‌ای اجرایی کنند.

سینگ که مقام ارشد هند در مذاکرات دو ساله هسته‌ای با آمریکا بوده است در این کنفرانس خبری با بیان این‌که از دوره دولت حاکم هنوز 2 سال باقی مانده است و وی تمام تلاش خود را برای جلب حمایت کمونیست‌ها به کار خواهد بست، خاطرنشان کرد: «ما دولتی تک موضوعی نیستیم. اگرچه اجرایی نشدن این قرارداد موجب ناامیدی است اما به معنی پایان همه چیز نخواهد بود».

این تغییر آشکار در لحن مقامات هند این شائبه را بیش از پیش تقویت کرد که قرارداد هسته‌ای دوجانبه تا پیش از پایان دوران ریاست جمهوری جورج بوش برای تصویب در کنگره آمریکا آماده نمی‌شود.

این قرارداد با هدف تضمین تأمین انرژی برای اقتصاد شکوفای هند و همچنین ایجاد میانبری راهبردی با هدف تقویت روابط و همکاری‌های واشنگتن و دهلی‌نو طراحی شده است.

اما حزب کمونیست که ائتلاف آن با حزب کنگره، اکثریت کرسی‌های پارلمان را به نفع حزب حاکم تغییر داده است تأکید دارد که  این قرارداد، هند را به تابعی محض برای منافع راهبردی آمریکا تبدیل خواهد کرد و همچنین دهلی‌نو را مجبور خواهد ساخت تا از اهداف نظامی برنامه هسته‌ای خود دست بکشد.

این حزب تهدید کرده است در صورتی که دولت با آغاز مذاکرات خود با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درخصوص تعهدات پارلمانی این قرارداد را اجرایی کند از حمایت خود از حزب کنگره دست خواهد کشید. این تهدیدات هفته گذشته  همزمان با ورود محمد البرادعی مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به هند  و ملاقات با سینگ به اوج خود رسید.

تا 2روز پیش دولت هند اصرار داشت تهدید کمونیست‌ها و برگزاری انتخابات زودرس را بلوف سیاسی توصیف کرده و به کار خود ادامه دهد. حتی خانم گاندی یکشنبه هفته گذشته گفته بود مخالفان این قرارداد دشمنان پیشرفت و توسعه هند هستند. ولی او تصریح کرد اظهاراتش اشتباه تعبیر شده است!

وی افزود: این قرارداد تنها یکی از موارد مطرح در دولت است  و ما به هیچ‌وجه از انتخابات زودرس استقبال نمی‌کنیم.

برخی کارشناسان براین باورند که دولت درصدد است تا پیش از آغاز دور جدید مذاکرات خود با سران حزب کمونیست  که قرار است از 22 اکتبر آغاز شود فضای سیاسی حاکم بر کشور و پارلمان را آرام سازد تا شاید بتواند به توافقی عملی با آنها دست یابد.

برخی دیگر نیز معتقدند دولت از یک سو از برگزاری انتخابات زودرس به شدت واهمه دارد و از سوی دیگر هنوز از آینده این طرح به‌طور حتم مطمئن نیست.

times.co.uk
16 اکتبر