درست در روزهايي كه ايران اسلامي سختترين تحريمهاي بينالمللي را پشتسر ميگذاشت، مديريت شهري تهران دست بهكار بزرگ احداث زيرساختهاي شهري زد. بزرگراه طبقاتي صدر يكي از دهها پروژه بزرگ عمراني شهر تهران بود كه پس از بهرهبرداري تحسين بسياري از كارشناسان بينالمللي را برانگيخت و توانست 4جايزه جهاني انجمن مديريت پروژه (IPMA)، انجمن ملي بتن ايران، سازههاي برتر كشور در سال93، خشت طلايي در سال93 و دهها جايزه داخلي ديگر را بهدست آورد.
اين در حالي است كه اين پروژه بار سنگيني از ترافيك بزرگراههاي شمال شهر را به دوش كشيده است. در سال89 طرحي در شوراي شهر تهران به تصويب اعضاي شورا رسيد كه براساس آن شهرداري تهران ميبايست براي افزايش ظرفيت بزرگراه طبقاتي صدر مطالعاتي را تهيه كند و در اختيار كميسيون عمران شوراي شهر قرار دهد. از اينرو كار مطالعات اين بزرگراه آغاز شد. پس از تصويب طرح مطالعات فاز نخست بزرگراه طبقاتي صدر، كار اجراي اين پروژه با حمايت شوراي شهر تهران آغاز شد.
حمزهشكيب، رئيس سابق كميسيون عمران در شوراي شهر سوم تهران با اشاره به مطالعات اوليه براي احداث بزرگراه طبقاتي صدر به همشهري گفت: تهران بايد بهموازات بزرگراه همت، يك بزرگراه شرقي و غربي ميداشت. براساس توپوگرافي شهر تهران و نبود كمربند شمالي در تهران، افزايش ظرفيت بزرگراه صدر مورد توجه قرار گرفت. اين استاد دانشگاه تهران با اشاره به اينكه 3گزينه براي افزايش ظرفيت بزرگراه صدر وجود داشت، اعلام كرد:
پس از مطالعه دقيق مشاور، گزينه برتر براي افزايش ظرفيت بزرگراه صدر، طرح دوطبقهكردن بزرگراه معرفي شد. مطالعات صورتگرفته توسط مشاور براي گزينههاي سهگانه افزايش ظرفيت بزرگراه طبقاتي صدر پس از طرح در شوراي شهر سوم، به تصويب رسيد. براساس مطالعات گسترده مشاور، 3 گزينه زيرسطحي (ادامه تونل نيايش تا بعد از نوبنياد)، سطحي (افزايش باند بزرگراه در سطح) و روسطحي (احداث بزرگراه طبقاتي صدر) مطرح شد. آنگونه كه حمزه شكيب گفت، دوطبقهكردن بزرگراه صدر، غيرقابل اجتناب بود.
- مطالعه در دو مرحله
مديرعامل سازمان مهندسي و عمران شهرداري تهران نيز با اشاره به مطالعات صورتگرفته براي احداث بزرگراه طبقاتي صدر گفت: سازمان مشاور فني و مهندسي طبق روال، براي مطالعه پروژه از يكي از مهندسان مشاور با تجربه دعوت بهكار كرد. اين مشاور مطالعات فاز اول را انجام داد و پس از بررسي مطالعات و تصويب توسط سازمان مشاور فني و مهندسي مرحله بعدي كار ساخت بزرگراه طبقاتي صدر آغاز شد. در مرحله دوم كار بهصورت EPC آغاز شد.
در واقع در اين مرحله پيمانكار بهصورت طرح و ساخت ميبايست كار را اجرا ميكرد. طبيعتا در كنار مشاور اوليه كه بررسي فني را انجام داده بود، مطالعات زيستمحيطي و فرهنگي و اجتماعي توسط مشاوران ذيصلاح انجام شد. علي امام با اشاره به اينكه پل صدر ازجمله پروژههايي است كه غير از مطالعات فني و عمراني، مطالعات زيستمحيطي و فرهنگي و اجتماعي هم داشته است، گفت: اين طرح ازجمله پروژههاي شاخص ماست كه تمامي مطالعات و مستندات آن هماكنون در مركز اسناد سازمان مهندسي و عمران وجود دارد.
وي با اشاره به اينكه بزرگراه طبقاتي صدر ازجمله دستاوردهاي مهم جامعه مهندسي كشور است و هزاران صفحه مطالعه پيش از اجراي كار در آن صورت گرفته است، گفت: هنگامي كه گزينه دوطبقهسازي بزرگراه صدر در دستور كار قرار گرفت، سؤال اصلي اين بود كه براي رفع آلودگي صوتي چه اقداماتي بايد انجام شود؟ بر اين اساس مطالعات گسترده صورت گرفت و شيوه رفع آن نيز به دقت مورد ارزيابي قرار گرفت. اين دستاوردي بود كه در بزرگراه طبقاتي صدر حاصل شد كه بهتدريج در ساير بزرگراههاي تهران نيز به اجرا درآمد.
- مطالعات كمنظير
بزرگراه طبقاتي صدر استانداردهاي تازهاي به جامعه مهندسي كشور داده است. علاوه بر استفاده از تكنولوژي روز در سختترين شرايط تحريم، باعث شد تا اين پروژه بارها در محافل علمي مورد توجه قرار گيرد. علي امام مديرعامل سازمان مهندسي و عمران شهرداري تهران با اشاره به اينكه بزرگراه صدر محصول دانش و مطالعات قابل توجه مهندسي است، گفت: مجلدات بسياري از پروژه هماكنون در مركز اسناد فني در سازمان فني و عمران داريم و همه اين مطالعات در دسترس است. حتي مستندات زمان اجرا نيز در اين اسناد وجود دارد.