تاریخ انتشار: ۲ شهریور ۱۳۹۵ - ۱۵:۱۳

امیرحسین افضلی: در گذشته‌های دور درمان بیماری‌ها فقط به عارضه‌های جسمی محدود می‌شد. به طوری که تقریبا هیچ طبیبی با روح و روان آدمی آشنایی چندانی نداشت .

امروزه با پیشرفت علم و تکنولوژی‌های روز دنیا  دانش بشری به این امر مهم دست یافت که روح انسان اگر از جسم او مهمتر نباشد  کم اهمیت‌تر هم نیست .

با پیشرفت روز افزون روانشناسی در جهان  راه‌های درمانی وسیع و خلاقانه‌ای برای بهبود بیماران و مراجعه کنندگان خلق شده و مورد استفاده قرار گرفته است .

مجله روانشناسی و بهداشت روانی / آشنایی با مراحل پنج‌گانه واکنش به مرگ / روانشناسی روابط انسانی / روانشناسی روابط انسانی /

یکی از جدید‌ترین و مهم‌ترین راه‌های درمان در روانشناسی  هنردرمانی است.

هنردرمانی که جزو جدیدترین روش‌های درمانی محسوب میشود در اواخر قرن بیستم کار خود را به عنوان یک روش درمانی آغاز کرد .

  • هنر درمانی چیست ؟

بنا بر تعریف انجمن هنر درمانی امریکا: هنردرمانی حرفه‌ای‌ست مرتبط با سلامت روانی که از فرآیندهای خلاقانه‌ی هنری برای درمان اختلالات ذهنی و رفتاری استفاده می‌کند .

در هنردرمانی  فرد درمانگر تلاش می کند  تا با ترکیب کردن تکنیک‌های روان درمانی و خلاقیت‌های هنری  بیماران را مورد  مداوا قرار دهد .

از هنردرمانی در درمان اختلالات ذهنی  درماندگی‌های روانی  ناتوانایی‌های یادگیری و  کاهش استرس استفاده می‌شود .

  • رابطه‌ی هنر و روانشناسی

همانطور که می‌دانید  روانشناسی علم مطالعه‌ی حالات ذهنی موجودات است .

اما برای پی بردن به ارتباط میان هنر و روانشناسی ابتدا باید تعریفی جامع از هنر در دست  داشته باشیم.

هنر بیانگر معنا  ارزش  و  اصولی است که با بهره گیری از روش ها‌ی خاص توسط افرادی که هنرمند نامیده میشوند مورد استفاده قرار میگیرد .

هنر دارای چهار شاخصه ی مهم میباشد : خلاقيت؛ احساس درونی؛ تاثیر گذاری ؛ هدایت‌کنندگی

تولستوی نویسنده ی روسی هنر را با اصطلاحاتی چون زیبایی و خوبی معنا می‌کند و معتقد است هنر بر جسم و روح انسان‌ها تاثیراتی قابل مشاهده دارد .

تاثیراتی چون تداعی زیبایی و جمال در ذهن انسان . وقتی قرار باشد با استفاده از شیوه‌های هنری یک تفکر یا یک انتقال ذهنی را صورت دهیم. اینجاست که قلم و نوشته نقش خود را ایفا میکند یعنی ارتباط دادن ذهن موجودات با یکدیگر  . زمانی که نویسنده تفکرات ذهنی خود را روی کاغذ به اشتراک می گذارد یک تبادل ذهنی انجام می شود و این تبادلات است که بشر را در کشف و اثبات هنر درمانی تا به امروز یاری بخشیده است .

  • شاخه‌های هنر درمانی :

هنر درمانی شامل شش شاخه‌ی اصلی و مهم است که به آن معنا می‌بخشد . این شش شاخه عبارتند از :

1 . قصه درمانی: این شیوه برای کودکانی که تخیلات بسیار قوی دارند مناسب است . درمانگر در این روش تلاش میکند تا کودک را برای تعریف خیالات خود به وجد آورد .

2 . تئاتر درمانی: در این شیوه درمانگر سعی دارد نقش مقابل کودک را به دلخواه او و با توجه به گفته‌های او بازی کند . این شیوه  بهترین راه درمان درمیان کودکان طلاق  نیز می‌باشد .

3 . شعر درمانی: در این روش درمانگر سعی دارد گفته‌های بیمار را به صورت شعر و از زبان خود او بشنود  .

4 . موسیقی درمانی : یکی از راه‌های افزایش اعتماد به نفس  موسیقی درمانی است به طوری که افراد باهوش در نوازندگی می‌توانند از این طریق به اعتماد به نفس  مناسبی برسند .

5 . سفال درمانی و شن‌درمانی : درمانی مناسب برای افرادی که دچار اختلالات حرکتی شده‌اند به طوری که هماهنگی بین اعضای بدن به ویژه دست و چشم  و  پا  را بالا می‌برد .

6 . نقاشی درمانی: این شیوه مهمترین و اصلی ترین روش در هنر درمانی است  که در آن کودک و خانواده هر کدام نقش آزاد و دلخواهی را به صورت جداگانه بازی میکنند .

در پایان این مبحث باید بدانیم که درمان توسط هنردرمانی  بسته به شدت و مدت بیماری به طول می انجامد .

  • رشته ی روانشناسی هنر

امروزه رشته ی روانشناسی هنر با پشتوانه ای علمی و تخصصی در سرتاسر جهان ارائه میشود.

اما به دلیل تازگی و ناشناخته بودن این رشته در میان دانشجویان ایرانی  تعداد محدودی از دانشگاه‌های کشورمان قادر به ارائه ی این رشته‌ی مهم می‌باشند .

در کل اگر هنر و  روح و روان را در دوکفه‌ی یک ترازو قرار دهیم میتوان شاهد تاثیرات خارق العاده هنر بر ذهن و روان آدمی باشیم. تاثیراتی که در برخی موارد باعث بهبودی سخت ترین اختلالات روانی می‌شوند .