امروزه با پیشرفت علم و تکنولوژیهای روز دنیا دانش بشری به این امر مهم دست یافت که روح انسان اگر از جسم او مهمتر نباشد کم اهمیتتر هم نیست .
با پیشرفت روز افزون روانشناسی در جهان راههای درمانی وسیع و خلاقانهای برای بهبود بیماران و مراجعه کنندگان خلق شده و مورد استفاده قرار گرفته است .
مجله روانشناسی و بهداشت روانی / آشنایی با مراحل پنجگانه واکنش به مرگ / روانشناسی روابط انسانی / روانشناسی روابط انسانی /
یکی از جدیدترین و مهمترین راههای درمان در روانشناسی هنردرمانی است.
هنردرمانی که جزو جدیدترین روشهای درمانی محسوب میشود در اواخر قرن بیستم کار خود را به عنوان یک روش درمانی آغاز کرد .
- هنر درمانی چیست ؟
بنا بر تعریف انجمن هنر درمانی امریکا: هنردرمانی حرفهایست مرتبط با سلامت روانی که از فرآیندهای خلاقانهی هنری برای درمان اختلالات ذهنی و رفتاری استفاده میکند .
در هنردرمانی فرد درمانگر تلاش می کند تا با ترکیب کردن تکنیکهای روان درمانی و خلاقیتهای هنری بیماران را مورد مداوا قرار دهد .
از هنردرمانی در درمان اختلالات ذهنی درماندگیهای روانی ناتواناییهای یادگیری و کاهش استرس استفاده میشود .
- رابطهی هنر و روانشناسی
همانطور که میدانید روانشناسی علم مطالعهی حالات ذهنی موجودات است .
اما برای پی بردن به ارتباط میان هنر و روانشناسی ابتدا باید تعریفی جامع از هنر در دست داشته باشیم.
هنر بیانگر معنا ارزش و اصولی است که با بهره گیری از روش های خاص توسط افرادی که هنرمند نامیده میشوند مورد استفاده قرار میگیرد .
هنر دارای چهار شاخصه ی مهم میباشد : خلاقيت؛ احساس درونی؛ تاثیر گذاری ؛ هدایتکنندگی
تولستوی نویسنده ی روسی هنر را با اصطلاحاتی چون زیبایی و خوبی معنا میکند و معتقد است هنر بر جسم و روح انسانها تاثیراتی قابل مشاهده دارد .
تاثیراتی چون تداعی زیبایی و جمال در ذهن انسان . وقتی قرار باشد با استفاده از شیوههای هنری یک تفکر یا یک انتقال ذهنی را صورت دهیم. اینجاست که قلم و نوشته نقش خود را ایفا میکند یعنی ارتباط دادن ذهن موجودات با یکدیگر . زمانی که نویسنده تفکرات ذهنی خود را روی کاغذ به اشتراک می گذارد یک تبادل ذهنی انجام می شود و این تبادلات است که بشر را در کشف و اثبات هنر درمانی تا به امروز یاری بخشیده است .
- شاخههای هنر درمانی :
هنر درمانی شامل شش شاخهی اصلی و مهم است که به آن معنا میبخشد . این شش شاخه عبارتند از :
1 . قصه درمانی: این شیوه برای کودکانی که تخیلات بسیار قوی دارند مناسب است . درمانگر در این روش تلاش میکند تا کودک را برای تعریف خیالات خود به وجد آورد .
2 . تئاتر درمانی: در این شیوه درمانگر سعی دارد نقش مقابل کودک را به دلخواه او و با توجه به گفتههای او بازی کند . این شیوه بهترین راه درمان درمیان کودکان طلاق نیز میباشد .
3 . شعر درمانی: در این روش درمانگر سعی دارد گفتههای بیمار را به صورت شعر و از زبان خود او بشنود .
4 . موسیقی درمانی : یکی از راههای افزایش اعتماد به نفس موسیقی درمانی است به طوری که افراد باهوش در نوازندگی میتوانند از این طریق به اعتماد به نفس مناسبی برسند .
5 . سفال درمانی و شندرمانی : درمانی مناسب برای افرادی که دچار اختلالات حرکتی شدهاند به طوری که هماهنگی بین اعضای بدن به ویژه دست و چشم و پا را بالا میبرد .
6 . نقاشی درمانی: این شیوه مهمترین و اصلی ترین روش در هنر درمانی است که در آن کودک و خانواده هر کدام نقش آزاد و دلخواهی را به صورت جداگانه بازی میکنند .
در پایان این مبحث باید بدانیم که درمان توسط هنردرمانی بسته به شدت و مدت بیماری به طول می انجامد .
- رشته ی روانشناسی هنر
امروزه رشته ی روانشناسی هنر با پشتوانه ای علمی و تخصصی در سرتاسر جهان ارائه میشود.
اما به دلیل تازگی و ناشناخته بودن این رشته در میان دانشجویان ایرانی تعداد محدودی از دانشگاههای کشورمان قادر به ارائه ی این رشتهی مهم میباشند .
در کل اگر هنر و روح و روان را در دوکفهی یک ترازو قرار دهیم میتوان شاهد تاثیرات خارق العاده هنر بر ذهن و روان آدمی باشیم. تاثیراتی که در برخی موارد باعث بهبودی سخت ترین اختلالات روانی میشوند .